Mr. Brahimi, had u wel eens van deze Award
gehoord?
'Jazeker. Ik weet alleen niet in hoeverre ik deze onder
scheiding voor vrijheid van meningsuiting en uitdruk
king verdien, omdat ik me mijn leven lang heb bezig
gehouden met zaken die verband houden met oorlog
en vrede.'
Toch is er een verband.
'In het soort conflicten waarmee we te maken krijgen,
is het eerste slachtoffer altijd de vrijheid van menings
uiting. In tijden van conflict voeren regeringen en
oorlogsheren als gemaksargument aan dat er geen
stem is die boven de strijd mag uitstijgen: men moet
zich ervan bewust zijn dat de strijd alles in belang
overstijgt. Je moet je mond houden en doen wat je
gezegd wordt te doen.'
Vrijheid van meningsuiting lijkt ook onder druk te
staan in het Westen. Hoe ziet u de rellen rond de Deense
Mohammed cartoons en na 'Fitna' de film van een
Nederlands Kamerlid?
'Vrijheid van meningsuiting moet op een verantwoor
delijke manier worden gehanteerd. Ik weet niet hoe
verantwoordelijk je bent als je van tevoren weet dat de
manier waarop je jezelf gaat uitdrukken problemen
gaat geven. Het Nederlandse kamerlid wist absoluut
dat hij een probleem creëerde. Ik denk zelfs dat hij dit
probleem wilde creëren.'
Dus heeft het Nederlandse kamerlid vanuit uw stand
punt bezien misbruik gemaakt van zijn vrijheid van
meningsuiting?
'Absoluut. Je kunt niet zomaar alles zeggen. Het
hangt er veel van af waar je bent en met wat voor
soort problemen je mee te maken hebt. Toen wij in
Afghanistan werkten, waren er mensen die campagne
wilden voeren voor homohuwelijken. Ik zei: beslist
niet, deze maatschappij is zelfs nog niet rijp om hier
over te horen.'
Maar de Deense cartoonist richtte zich tot een Deens
publiek, terwijl de protesten uitbraken in het Midden-
Oosten.
'Dit is nog een ander probleem voor de pers. Je kunt
wel denken dat je voor een beperkt publiek schrijft,
Mr. Brahimi, had you ever heard of this award?
'I had, frankly speaking. But I am not sure how much
I deserve the specific award about freedom of speech
since I have been working all my life on issues con
cerning war and peace.'
Yet, there is a connection.
'In the kind of conflicts that we deal with, the first
victim is precisely the freedom, of speech. When there
is a conflict, one of the convenient arguments used by
governments or warlords is that no voice should be
above the struggle: you have got to consider that the
struggle has priority over everything else. You've got
to shut up and do what you are told to do.'
Freedom of speech also seems under pressure in
Western countries. What do you make of the riots after the
Danish cartoon on Mohammed and after the Dutch MP's
Internet movie on the Quran?
'Freedom of speech needs to be exercised in a respon
sible manner and I am not sure how responsible you
are if you know beforehand that the manner in which
you are going to express yourself is going to create
these problems. The Dutch MP definitely knew that
he was creating a problem. I even think he wanted to
create this problem.'
So in your view he has abused his freedom of speech?
'Absolutely. You can't say anything. It very much
depends on where you are and what kind of prob
lems you are dealing with. When we worked in
Afghanistan, there were people that wanted to cam
paign for gay marriages. 1 said: definitely not, this
society is not ready to even hear about that.'
But the Danish cartoonist was addressing the Danish
public, while protests took place in Middle Eastern coun
tries.
'This is an added problem for the press. You may see
yourself as writing for a limited audience whereas
your reach, because of the globalised world, may be
far beyond.'
Notably in the Middle East, the United Nations is fac
ing new challenges. In recent years we have seen two dev
astating attacks on UN targets, first in 2003 in Iraq and
25 Zeeuws Tijdschrift 2008 5-6