Jaar van het Kasteel 2005
Kasteel Haamstede (foto Ingrid Leeftink)
Uitgave van de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland
Kastelen spreken tot de verbeelding. In oude en moderne
sprookjes zijn kastelen de plaatsen waar boze koninginnen
hun plannen uitbroeden, dappere prinsen een knappe
prinses bevrijden of waar huwelijken plaatsvinden waar
heel de wereld bij wegdroomt. Onze zoon van drie speelt
met overgave prins en met enige regelmaat wordt onze
woonkamer tot kasteel omgebouwd.
Zelf blijven mij kastelen ook altijd imponeren. Als jongen
ging ik regelmatig bij het kasteel in Haamstede kijken om
de grandeur van vroegere tijden te zien. De fundamenten
van de Hellenburg bij Baarland maakten indruk op mij toen
ik daar bijna tien jaar geleden op een fietstocht door de Zak
van Zuid-Beveland onverwacht langs kwam. En ik ben nog
steeds blij met een uitspraak van de Raad van State enkele
jaren terug, waarin de zichtlijnen op het Slot Moermond
strikt werden gehanteerd en een plan voor een lokaal
bedrijventerrein vernietigd werd. Er zijn in Zeeland veel
kastelen en historische buitenplaatsen verloren gegaan en
daarom is het noodzakelijk om zorgvuldig om te springen
met die schaarse exemplaren die nog behouden zijn
gebleven. Het initiatief om 2005 uit te roepen tot
Jaar van het Kasteel helpt daarbij: in heel Nederland
wordt aandacht besteed aan kastelen en historische
buitenplaatsen. Gedurende dit jaar zijn er voor
geïnteresseerden meer kansen om kastelen en
buitenplaatsen te bezoeken, ook een aantal die
normaal gesproken niet toegankelijk zijn voor publiek.
Veel van de interessante wetenswaardigheden over dit
onderwerp zijn verborgen in de grond of te raadplegen
in archieven. Ook hieraan zal aandacht worden besteed
in bijvoorbeeld exposities en publicaties. En vanzelf
sprekend zijn er speciale activiteiten voor basisschool
leerlingen en worden rondleidingen en excursies
georganiseerd.
Dit themajaar wordt gecoördineerd door de SCEZ, net
als 2003 Jaar van de Boerderij. Voor de boerderijen heeft
het themajaar geresulteerd in heel veel aandacht, nieuwe
geldstromen en meer beleidsruimte. De succesvolle start
van 2005 als Jaar van het Kasteel op 2 april in en rond
Slot Moermond in Renesse belooft veel goeds voor de rest
van de activiteiten en effecten. Ik hoop en verwacht dan
ook dat aan het eind van dit jaar weer een positieve balans
opgemaakt kan worden.
Ik wens alle deelnemers en organisatoren veel plezier met
het Jaar van het Kasteel 2005 in Zeeland en hoop dat het
bij velen van u de verbeelding zal prikkelen.
Harry van Waveren
Gedeputeerde voor cultuur in de provincie Zeeland
