Piet Lampo, Oorlogsjaren te Hulst 1939
1945 (Hulst: Lootens Publishing, 2009)
211 pag.; ill., foto; ISBN 978-90
812803-4-1. Een persoonlijk relaas over
herinneringen, belevenissen en ervaringen
tijdens de Tweede Wereldoorlog.
In het boek is talloze correspondentie
opgenomen die Hulstenaren met het
thuisfront voerden tijdens de oorlog.
P.J. Minderhoud, Van de goudsmid.
De historie en de ontwikkeling van
de Zeeuwse en andere streeksieraden
(Enschede: P.J. Minderhoud, 2009) 140
pag.; ill., foto's; ISBN 978-90-814822-1
9. Opvolger van J. de Bree's 'Kostuum en
sieraad in Zeeland.'
De auteur en goudsmid deelt zijn onder
werp op in veertien hoofdstukken:
voorhoofdsnaalden, stikken, bolspelden,
strikken, dop- en trouwringen,
Faaljehaken en schortensloten en punt-
schedes. Schoengespen, krullen, hemd-
of keelknopen, mansbroches, broekstuk
ken, bloedkoraal, granaat. Met illustratie
verantwoording, literatuurlijst en een
dankwoord.
Karl Friedrich H. Munchausen,
Munchausen at Walcheren: Or a
continuation of the renowned Barons surp
rising travels, adventures, expeditions, and
exploits (1811) (London: J. Johnston,
1811 (facs. Milton Keynes: Kessinger,
2009)) 180 pag.; ISBN 1-4370-7104-X
Deze facsimile-uitgave van het bijna
tweehonderd jaar oude origineel bevat
een 22-tal hoofdstukjes waarin de baron
verhaalt over onder meer zijn belevenissen
op Walcheren - al dan niet verzonnen.
Jan Polderdijk, Frits Heuckelbach
en Peter van Netten (samenst.),
Geschiedenis van de Christelijke school te
Nieuwdorp: 2009 1859 150jaar
([S.l.]: Alpha Scholengroep Christelijk
Basisonderwijs Zuid-Beveland, 2009) 80
pag.; ill., foto's, tek., tab. 1 cd.
Opdrachtgever van dit boek is de
Regenboogschool te Nieuwdorp. In acht
hoofdstukken die enkele decennia beslaan
wordt de periode van het bestaan van de
school van 1859 tot 2009 beschreven,
waarbij ook alle onderwijs- en bestuurs-
vernieuwingen ter sprake komen. Een
apart hoofdstuk is gewijd aan de kleuter
school. Er zijn 23 bijlagen over onder
meer de uitgaven en lijsten met
onderwijzend personeel en bestuursleden.
J. de Ridder, Het reilen en zeilen van
Arnemuiden in de 20ste eeuw ([S.l.]: [s.n.],
2009) 155 pag.; ill., foto's. Narratieve
geschiedschrijving over met name de
twintigste-eeuwse geschiedenis van
Arnemuiden, voorzien van vele zwart-wit
foto's. Met literatuuropgave.
Simone van der Vlugt, Jacoba, dochter
van Holland (Amsterdam: Anthos, 2009)
318 pag.; ISBN 978-90-414153318.
Als Filips de Goede Jacoba in 1425
(zogenaamd om haar te beschermen)
opsluit in het Gravensteen in Gent,
besluit Jacoba van Beieren, dan 24 jaar,
om op te schrijven wat ze tot dan toe
allemaal heeft meegemaakt. Wat volgt is
een geromantiseerde versie van het leven
van deze gravin van Holland, Zeeland en
Henegouwen, vooral van de periode
1417-1425, van de dood van Jacoba's
eerste echtgenoot op haar vijftiende tot
haar ontsnapping uit het Gravensteen.
Arent Vos, Wrak Ritthem, een
onverwacht oud scheepswrak in de
Westerschelde. Resultaten van het
ruimtestellend onderzoek. Rapportage
Archeologische Monumentenzorg 174
(Amersfoort: Rijksdienst voor het
Cultureel Erfgoed, Afdeling Scheeps
archeologie, 2009) 112 pag.; ill., foto's,
tek., krt. Met zes bijlagen. Bevat een
opzet van de werkwijze, onderzoeks
resultaten, vondsten, conclusies en een
waardering van het gevonden scheepswrak
van een zestiende-eeuws oorlogsschip bij
Ritthem.
P.J.M. van de Watering (red.),
Polre, een verdronken dorp in de
Boudewijnspolder (Halsteren: Van de
Watering, 2009) 112 pag.; ill., foto's,
tek., krt. Deze geschiedenis van het in
1584 verdronken dorp Polre op Tholen is
in
de inhoudsopgave opgedeeld in alle 104
paragrafen van het boekje. Aan de hand
van archeologische vondsten en kaart
materiaal wordt de geschiedenis van het
plaatsje ontrafeld.
Lodewijk Wagenaar, In het kielzog
van de VOC (Koninklijke Nederlandse
Toeristenbond ANWB, 2010) 107 pag.;
ill., foto's, krt., tek.; ISBN 978-90-1800
645-7. Deze gids is het eerste deel in de
serie 'Levende historie van de ANWB'.
De wandelingen zijn in samenwerking
met de VVV, musea en gemeenten
geproduceerd. Na een inleiding over het
bedrijf volgen van alle vijf VOC-kamers
hoofdstukken met historische informatie
en een aanvullend bijzonder verhaal van
twee pagina's. Het hoofdstuk over de
kamer Zeeland bevat 13 pagina's.
E.J. Weterings, De Wibauts op Walcheren
(Middelburg; Den Boer/De Ruiter, 2009)
36 pag; ISBN 978-90-79875153. Korte
biografie van de in Vlissingen geboren
Amsterdamse wethouder van volkshuis
vesting. In dit boek worden de eerste
generaties Wibaut, de jonge jaren van
Florentinus Wibaut in Vlissingen, zijn
optreden als ondernemer en politicus,
zijn vrouw en de Amsterdamse jaren
behandeld.
Tijdschriften
Zeelanddoc. Over het Zeeland van nu
en straks 1/nr.1 (2010) 159 pag.; ISBN
978-94-90740-01-6. Zeelanddoc is de
opvolger van het Zeelandboek dat twaalf
jaargangen uitkwam. Zeelanddoc bevat
een veertiental artikelen over cultuur en
natuur, economie en samenleving, stad en
platteland, zee en land, met onder meer
aandacht voor: de Zeeuwse Bibliotheek in
het veranderde medialandschap, Zeeland
Cruise Port, wielertalent Johnny
Hoogerland, erotiek postorderbedrijf
Pabo uit Walsoorden, fotograaf Eddy
Westveer en Zwakke Schakels.
Kroniek van het land van de zeemeermin
(Schouwen-Duiveland) 34 (2009) 132
pag. ISBN 90-70511-43-2. Bevat een
zestal gevarieerde artikelen. Gerard van
der Wal schreef over het geslacht Cats in
de middeleeuwen, W.J. op 't Hof over
Schouwen-Duiveland als bakermat van
de Nadere Reformatie, Huib Uil over
de Slavenkas van verzekering naar sociaal
fonds en Ruth Kaloena Krul over de
ontwikkeling van een recreatiewijk achter
de duinen. Een viertal auteurs schrijft
over het Schouwen-Duiveland in de
herfst van 1944.
Rob C. van Leeuwen wijdt een artikel aan
het Schouwse dialect en Erik Jan van der
Meer beschrijft de wederopbouw van de
polders na de Watersnoodramp van 1953.
Heem- en
oudheidkundige bladen
Sint-Philipsland
De Cronicke van den Lande van
Philippuslandt (2010, 1) geeft
'Een terugblik op de vroegere bewoners
van de Achterstraat', geschreven door
J. Kempeneers.
De auteur beschrijft eerst de huizen in
de straat, waarvan de meeste dateren uit
de periode 1840-1860. Erna komen de
bewoners aan bod, de mensen die er
woonden tussen 1890 en 1920. Van veel
gezinnen leren we - naast de familiebe
trekkingen - lief en leed kennen. Hierna
het verhaal 'De slag op 't Slaak op 12 en
13 september 1631', door W. Luijks.
Het gaat over de zeeslag tussen de
Spaanse troepen onder Jan van Nassau
en de Zeeuwse marine onder Marinus
Hollaer, een slag die ten gunste van de
Hollanders werd beslecht. Tot slot wordt
door J. Kempeneers een vervolg gegeven
op het kerkelijk leven in de vorige eeuw,
nu toegespitst op de Hervormde Kerk te
Sint-Philipsland.
Tholen
Van de Heemkundekring Stad en Lande
van Tholen verscheen de uitgave
Van oproer, oorlog en een verdwenen
boerderij (november 2009). Het eerste
artikel is van A.L. Kort; het gaat over een
transport van weeskinderen naar Drenthe,
opstandige jongeren die dat transport
wilden verhinderen en het optreden van
politie en militairen die de rust moesten
herstellen. A. Hage beschrijft de moeite
die men had met het repareren van
klompen in de moeilijke oorlogsjaren,
en hoe de familie Van der Linde zich
verdienstelijk maakte om zoveel mogelijk
mensen, vooral de minder bedeelden, te
helpen. Over 'Een balorige schoolmeester'
vertelt D. Roozemond, en K. Fase
beantwoordt de vraag: 'Van wie bin jie
d'r êên?'
Aanvullingen op de lijst met slachtoffers
uit de Tweede Wereldoorlog worden
verstrekt door W. Blaas en K. de Koning.
Laatstgenoemde geeft ook de geschiedenis
van de Deehoeve, een boerenbedrijf dat
na een bestaan van 400 jaar is verdwenen.
Walcheren
In Arneklanken, kwartaalblad van
de Historische Vereniging Arnemuiden
(2009, 4), blijkt dat Arnemuiden behalve
vissersdorp ook een vogeldorp is, wat ons
meegedeeld wordt door G. de Nooijer.
In 1809 deden de Engelsen een aanval
op Walcheren, die mislukte, voornamelijk
door het uitbreken van de 'Zeeuwse
koorts' (auteur P.J. Feij). C. de Ridder
laat
ons kennismaken met Frans Poortvliet,
een geboren Arnemuidenaar, nu
woonachtig in Kleverskerke. Over een
mooie Baardmankruik uit het museum
van Arnemuiden vertelt L. Schouls.
J. Adriaanse behandelt in zijn vervolg
artikel over de laatste 150 jaar
Arnemuiden de jaren 1879, 1880 en
1881, en A.M. Leer schrijft een
persoonlijk verhaal over de oorlogsjaren
1940-1945. In 'Bouwen en wonen door
de eeuwen heen' zijn de huizen "'t
Wapen van Brugge" en "De gouden
Mortier" aan de beurt (M.P. de Ridder en
C.J.A. Feij). Tenslotte wordt het leven
van wijlen dominee A. Schaap beschreven
door
G.J. Wondergem en houdt A.H.G.
Verouden zich bezig met het zesde
lidmatenregister van Arnemuiden
1776-1793.
Het Polderhuis Blad van Westkapelle
(maart 2010) gaat naar aanleiding van
de tentoonstelling over Westkappels kant
in op de geschiedenis van de kantwerk
scholen, met name het Molenwiekje in
Westkapelle. Veel aandacht voor het
Jugendheim van de evangelische kerk
gemeente Mülheim/Saarn, gevestigd in
de leegstaande school met de Bijbel in
Westkapelle. De aanwezigheid van dit
jeugdhuis heeft zeker bijgedragen tot
een betere verstandhouding tussen de
Nederlandse en Duitse jeugd. J. Kaland
schrijft over de tijd van wederopbouw
na de Tweede Wereldoorlog en hoe
het verwoeste en kale Westkapelle door
mensen met doorzettingsvermogen weer
een groen en leefbaar dorp is geworden.
De Bevelanden
De Spuije, tijdschrift van de
Heemkundige Kring De Bevelanden
en de Vereniging Vrienden van het
Historisch Museum De Bevelanden
(voorjaar 2010), opent met een artikel
van H. Krabbendam over emigratie naar
Noord-Amerika: is de populaire beeld
vorming gebaseerd op de feitelijke
toedracht? W. Passenier was als militair
betrokken bij de hulpverlening tijdens
de Watersnoodramp. Hij vertelt over de
moeilijke omstandigheden waaronder de
militairen soms moesten werken en over
de niet altijd prettige verhouding met de
plaatselijke bevolking. Een militair van
minder goed gedrag blijkt Jan Welle te
zijn, een soldaat die zich in 1787 nogal
misdroeg in Goes. Het Historisch
Museum wijdde een tentoonstelling aan
de viering van Koninginnedagen op de
Bevelanden. C. van den Bovenkamp gaf
in een interview antwoord op vragen
betreffende deze feestdagen.
H. Jongepier brengt verslag uit over een
archeologische opgraving aan het Markt
plein in Biezelinge. De oudste aangetrof
fen sporen dateren uit de elfde eeuw en
uit het vondstmateriaal blijkt dat op de
onderzochte plaats continue bewoning
Zeeuws Erfgoed 14 juni 2010/02 Erfgoed Allerlei