2011 Jaar van de Herbestemming
Herbestemming Zeeuws religieus erfgoed
van de Markt van Axel,
na realisering van de
restauratie en bouw van
het nieuwe museumgedeelte
ontwerp Fierloos
Architecten).
De voormalige
gereformeerde kerk aan
de Nieuwstraat in
Baarland werd enige jaren
geleden herbestemd tot
restaurant. Het voordeel
van de nieuwe functie is
dat de kerk min of meer
openbaar toegankelijk blijft
en dat de kerkzaal intact is
gelaten
(foto Remco Horemans).
Het jaar 2011 is inmiddels al uitgeroepen tot het Jaar
van de Herbestemming, mede om de beleidswijziging
van MoMo verder te accentueren en te ondersteunen.
De activiteiten van het aparte projectbureau
Herbestemming bij de RCE, het onlangs geïnstalleerde
H-team én de vele kennisprojecten die reeds zijn
geïnitieerd en in 2011 opgeleverd zullen worden, zullen
dat jaar een heus bombardement aan informatie, kennis,
publicaties en studiedagen teweegbrengen.
Vanzelfsprekend zal ook de SCEZ in haar programmering
De Provincie Zeeland participeert in het project 'Behoud
en ontwikkeling kerkelijke gebouwen' om te komen tot
een nationale aanpak van herbestemming van religieus erf
goed. In overleg met de SCEZ en de Zeeuwse gemeenten
is de provincie gekomen tot een lijst van vier Zeeuwse
kerken welke de casus gaan vormen voor maximaal vier
verschillende pilotprojecten. In deze projecten is het
de bedoeling dat er voor de betreffende kerk een plan
wordt opgesteld om te komen tot een herbestemming
(een volledig nieuwe functie) óf een nevenbestemming
(een aanvullende bestemming om het gebruik van het
kerkgebouw te optimaliseren waarbij de religieuze functie
behouden blijft). De kennis die hierbij wordt gegenereerd
zou van betekenis moeten zijn voor soortgelijke kerken.
SCEZ en Provincie Zeeland hebben er dan ook voor
gekozen om de kerken te selecteren op grond van samen
gestelde criteria teneinde het leereffect te maximaliseren.
Variabelen als type kerk, monumentenstatus, geografische
ligging en denominatie zijn hierbij van belang. Het is
overigens wel de bedoeling dat de beheerders/eigenaars
van geselecteerde kerken serieus werk maken van de op
te stellen plannen en de in beeld gebrachte her- of neven
bestemming realiseren. De winst van dit project schuilt
enerzijds in de instandhouding van de betrokken kerk
gebouwen op de lange termijn en anderzijds in de
voorbeeldfunctie en inspiratiewerking voor andere kerk
gebouwen waar de standhouding ook niet meer
vanzelfsprekend is. Het volgende nummer van Zeeuws
Erfgoed zal berichten over de voortgang in het project.
van netwerkdagen en themadagen rekening houden met
dit thema. De aftrap wordt ook al deze maand gegeven
met een themamiddag over de herbestemming van
boerenschuren, een in Zeeland alom aanwezige en
'moeilijke' categorie van gebouwen. Ze zijn heel bepalend
voor de uitstraling van het Zeeuwse landschap, maar
anderzijds staat de economische functie sterk onder druk
en daarmee ook het behoud ervan. Daarnaast zal ook
religieus erfgoed in 2011 in diverse projecten veel nadruk
krijgen.
4 Het prachtige pand in late Jugendstil aan de Markt
in Axel zal de kern gaan vormen van het nieuwe, aldaar
te bouwen Streekmuseum. Het pand, een voormalig
warenhuis, beschikt ook nog over een prachtig interieur.
Na jarenlange leegstand zal het pand dus opnieuw een
functie krijgen waardoor ook de Markt weer een flinke
impuls zal krijgen.
Zeeuws ErfgOed 9 september 2010/03 MONUMENTEN
