DfJkhuisjes
gem. Schouwen üuivrlarnf
Herinneringen aan Bommenede
In 1701 Lieten vier Zierikzeese heren een deel van
Afbeelding
Het gehucht Dijkhuisjes,
een tastbaar relict van
het eiland Bommenede
foto David Koren.
Afbeelding rechts
Grenspaal die de
scheiding vormt
tussen het land van
Bommenede en de
ambachtsheerlijkheid
Bloois of Beloys foto
Rien de Schipper
overgedragen aan het gewest Zeeland. Door
gebrek aan onderhoud en veelvuldige stormen
verdween Bommenede langzaam maar zeker in
de golven van de Grevelingen. Volgens kroniek
schrijvers heeft de kerk van de ondergelopen
plaats nog jarenlang als een angstaanjagend
baken in de golven gestaan, maar vermoedelijk
is dit meer een dichterlijke vrijheid geweest,
omdat uit de Statennotulen van 1687 blijkt dat
het merendeel van de gebouwen dan al is
afgebroken (en het sloopmateriaal vermoedelijk
verkocht als bouwmateriaal).
Behalve oude gravures is er weinig van het oude
stadje bewaard gebleven. De twee zilveren
avondmaalsbekers van de kerk zijn in Liverpool
terechtgekomen, maar inmiddels als permanente
bruikleen te zien in het Stadhuismuseum in
Zierikzee.
Vlak bij dit gehuchtje staat nog een oude,
vermoedelijk achttiende-eeuwse grenspaal die
de grens aangeeft tussen het land (de heerlijkheid)
van Bommenede en de eerdergenoemde
ambachtsheerlijkheid Bloois. Op de ene zijde van
de steen staat: LAND VAN BOMMENEDE en op
de andere kant staat LAND VAN BELOYS, waarbij
de S gedraaid is. Beide heerlijkheden werden
overigens in 1812 samengevoegd tot één
gemeente (Bommenede), maar deze kleine
gemeente werd op haar beurt in 1866 verenigd
met het naburige Zonnemaire. De Bommeneders
en inwoners van Bloois zijn overigens decennia-
het oude eiland herdijken, maar de plek van de
oude nederzetting bleef daarbuiten. De nieuwe
bedijking bestond uit de polders Nieuw-Nataars,
Nieuw-Bommenede, Kijkuit en Borrenbrood en
deze gingen samen een ambachtsheerlijkheid
vormen. Het gehucht Dijkhuisjes is nog een
concreet relict van dit (herdijkte) land van
Bommenede. Het zijn letterlijk zeven oude
dijkhuisjes die aan een dijk liggen, parallel aan
de Rietdijk, even ten noorden van Zonnemaire.
Afbeelding rechts
De woning van de
Nobelprijswinnaar Pieter
Zeeman in Zonnemaire
foto David Koren.
Afbeelding
Het beleg van
Bommenede door de
Spanjaarden onder
leiding van Mondragón
op 30 oktober 1575
auteur: Frans
Hogenberg, bron:
Wikimedia Commons.
cirjiu
•v jj