97
tot het teekenen van zijn papier een der aanzienlijkste fa
briekanten in Frankrijkzekgre Nivelle die blijkens de
monsters daarvan op het gemeente-archief van Middelbnrg
voorhanden in 1530 en 1533 zich alleen bij dat merk
heeft bepaald doch in 1539 is begonnen zijnen naam vol
uit in het papier te plaatsen.
PI. XV, n°. 12. In laatstgenoemd jaar schijnt hij ech
ter dat merk als filigrane reeds te hebben laten varen en
in de plaats daarvan eene enkele lelie te hebben aangeno
men zoo als blijkt uit de Middelburgsche stadsrekening
van 1539.
PI. XV, n°. 13. Tien jaren later was die lelie grooter
en meer versierd. Op de wijze hiernevens afgebeeld vonden
wij haar in zekeren brief, door gedeputeerden van Middel
burg den 4 December 1549 uit Brussel geschreven. Zij
hadden waarschijnlijk het noodige papier uit Middelburg
medegenomen, alwaar men later, in 1587, nog papier met
dit merk terugvindt.
PI. XV, n°. 14. Als afdoend bewijs voor onze stelling,
dat de papiermaker veelal gewoon was zijn eigen naam in
zijn fabriekaat op te nemen beroepen wij ons op dit merk
uit het laatst der 16'10 eeuw, dat in het onderschrift Jean
Nivelle de oplossing geeft van de kapitale Ndie daarbo
ven op het schild is te lezen.
PI. XV, n°. 15. De haan, waarbij men nu niet meer
aan den oudtijds in Holland bekenden haan van Petrus
heeft te denken, maar die thans veeleer zinspeelt op zijnen
fleren Gallischen natuurgenoot, prijkte al in het jaar 1551
met de letters P D onder het wapen op eenen brief van dat
jaar. Korten tijd daarna, in het protocol der vierschaar te
Yeere van 1556 tot 1560 doet echter een der leden uit
Zie hiervoren bladz. 22.
Archief VII.
7