PI. I', n°. 9 en 10. De eerstvolgende vier figuren, om
trent welke wij niet willen beslissen, of de gissing van So-
theby juist is, dat zij de bergen Horeb, Beraneck en Tliabor
moeten verbeelden l)doch dieware daarboven een pa
triarchaal kruis geplaatsteerder aan het wapen van den
heiligen Stephanus den koning van Hongarije, zouden doen
denken, waren een in de middeleeuwen al vroeg in zwang zijnd
merk. De rekeningen der graven van Blois van het jaar L363,
in het archief te 's Gravenhage bewaard, bevatten papier met
dit merk. In Zeeland treffen wij het eerst later aan, in de
rekening van den rentmeester bewesten Schelde over het jaar
1410, en voorts in diezelfde rekeningen over de jaren 1425
toten met 1428, doch eenigzins kleiner en ronder van vorm.
Te 's Hertogenbosch had men het mede omstreeks denzelf
den tijdin het jaar 1414.
PI. I, n°. 11. Van onderen open en van boven met een
St. Andrieskruis komt het voor in de stedelijke rekening
van Middelburg over het jaar 1421.
PI. I, n°. 12. Zonder stang of kruis en met een cirkel
omgeven ziet men het in den brief, door Jan van Behe
ren aan zijnen rentmeester van Zeeland beoosten Schelde
heer Eloris van Borsselen, ten jare 1424 manendage xx
dage in Mairte" geschreven; eveneens inde rekeningen van
Texel, op het rijks-archief, over het jaar 1434. Soortgelijk
merkdoch van een doorloopenden stang voorzienwas al in
1390 te 's Hertogenbosch bekend; zonder cirkel werd het
ook in papier te Neurenberg van de jaren 1427 en 1433
opgemerkt.
Het gebruik van dit papier bij ons te lande ging niet
verder dan de eerste helft der 15e. eeuw 2).
Soïhkbï o. 1., fol. 58. „The mounts are presumed to represent
the mountains of HorebBeraneck and Thabor."
2) Het was in de eerste jaren na de uitvinding der boekdrukkunst al
geheel van den Nederlandschen bodem geweken; in enkele eerste drukken in