58
is vermoedelijk afkomstig van Dr Leonardos Stocke l), ge
boren te Veere 9 September 1710 en overleden te Middelburg
24 Maart 1775, als geneesheer aldaar. Behalve een aantal
onbekende ethnologische bijzonderhedenomtrent de bezochte
landenbevat dit afschriftdat begint toen het //gezelschap" zich
ter hoogte van Trinidad (Z Atlantische Oceaan) bevonden
eindigt, in het zicht gekomen van de naar den journaalhouder
genoemde Bouman's eilanden (Manoea-groep), nautische ge
gevens die een helder licht werpen op de oorzaken van het afdwa
len van de //Tienhoven," die zooals overeengekomen was,
de reis rond Kaap Hoorn blijkt volbracht te hebben. Daarbij
springen ons duidelijker in het oog de redenendie Rogge
veen bewogen hebben de reis met zoo grooten spoed voort
te zetten en ook dat daaraan de stranding van de //Afrikaansche
Galey" ten deele te wijten is. Tevens komt klaar aan den
dag, dat Bouman in zeemanschap Roggeveen overtrof, die
ongetwijfeld in wetenschappelijke kennis zijn meerdere was.
Eerstgenoemde schijnt vroeger op de Noordsche visscherij ge
varen en de West-Indiën bezocht te hebbenmaar was blijkbaar
nooit de linie gepasseerd De nauwkeurigheid zijner waarne
mingen een gevolg ook van zijne uit alles zichtbaar wordende
groote plichtmatigheid, door Roggeveen soms ten onrechte in
twijfel getrokken, komt ook nog te voorschijn uit de waar
neming der miswijzing van de kompassenvoor een deel on
afhankelijk van zijn vlootvoogd gedaan. Dr. W van Bemmelen
directeur van het Koninklijk Magnetisch en Meteorologisch
Observatorium te Bataviadie van die miswijzingen een studie
maakte tot het samenstellen van een isogonen-kaart voor dien
tijd en welke die nauwkeurigheid heeft kunnen opmerken,
Zijn vader stond bekend als kapitein en meerdere leden zijner familie
behoorden tot den zeemansstand. Ilij verkreeg in 1742 de betrekking van mede-
examinateur van de chirurgijns der W. I. Compagniewaardoor wellicht de
aanwezigheid van het document onder zijne nagelaten papieren verklaard wordt.
(Vgl. Leonardus Stocke, een hist bijdr. door J. C. de Man, Med. doet. te
Middelburg, in het Tijdschrift der Ned. Maatsch. tot bevord. der geneesk. Vlle
Jaarg., 1856).
