41
op 3 Juni alleen besloten was op 't believen van eens iegelijks
college, ofschoon de resolutiën van den 7den alleen melding
makeD van de opstelling van het eedsformulier voor de Ge
committeerde Radenpensionaris en secretarismaar van eene
confirmatie der poincten door den Prins is mij nooit gebleken
en ik betwijfel of ze ooit plaats heeft gehad.
De beknoptheid der resolutiën zal ons niet verder kunnen
voeren dan tot eene gissing naar de motieven van de heeren
Staten voor de door hen tegen den Prins aangenomen houding.
De wijze, waarop de vorst de artikelen, die hem in Februari
toegezonden warenbehandeld hadkan er zeker geene aan
leiding toe gegeveu hebben. Welke de drijfveereu van de
heeren geweest mogen zijnwij zien hierna de vroeger be
sproken omwenteling van November 1575, de eerste krachtige
uiting van het streven om de Staten niet alleen te doen zijn
een lichaam, dat door zijne macht over de financiën machts
misbruik van de regeering kon tegengaan, maar een regeerend
licbaam. De regentenoligarchie en de stadhouderlooze tijd
vakken zijn in de kiem aanwezig. Ook in andere gewesten
heeft zich destijds een soortgelijk streven geopenbaarddat met
name in Vlaanderen veel schade gedaan heeft aan de algemeene
Nederlandsche zaak. Men had beter gedaan met de regeering
van Matthias, Oranje en de Staten-Generaal krachtiger te
steunen, en na het verbreken van den band met Spanje de
politiek der Bourgondisch-Oostenrijksche vorsten, die op de
samensmelting der Nederlanden gericht was, weder op te vatten.
Hoe weinig toejuiching de politiek van de Staten verdient,
men moet toegeven, dat er talent voor noodig was om ze toe
te passen, en dat dit noodige talent in de provincie gevonden
werd 2). Men heeft zorg gedragen om naar buiten als één
Opmerking verdient, dat Van Dorp in dezen tijd niet te Middelburg
was, en dat Roels, die zijne plaats waarnam, als pensionaris misschien de
Staten te veel naar de oogen zag.
2) Br waren onder de Zeeuwsche staatslieden intusschen verschillende personen
die niet uit het gewest afkomstig waren.