de opera, herkent ze in de tenorzanger haar vroegere geliefde, die onder een
aangenomen naam een beroemd kunstenaar is geworden. Ook hij herkent
haar. Ze wordt marmerbleek en geeft een luide gil. Hij wankelt „Gelijk
men ziet", merkt Berckenhoff op, ,,is ook voor deze novelle geput uit den
vergaarbak van reminescenties eener vroegere lektuur terwijl de personen,
die optreden, ontleend zijn aan een, zoo wij meenden, reeds lang vergeten
boekenwereld". Elize's proza noemt hij vloeiend en zuiver, haar verteltrant
„langdradig, tot onuitstaanbaarwordens toe dikwerf". Nu, dat verwijt is be
slist niet ongegrond. In haar laatste levensjaar is in Europa (1879, I) nog
een novelle van haar verschenen, Uit 's levens strijd. Het is de geschiedenis
van een bekende zangeres die haar geluk aan haar ouderliefde ten offer
brengt: omdat ze haar ouders moet onderhouden moet ze afstand doen van
haar liefde voor de man waarvan ze houdt. Wanneer ze later het bericht
van zijn huwelijk leest valt ze in zwijm en wordt langdurig ziek. Tijdens die
ziekte zoekt een andere jongeman haar op, en aangezien haar ouders inmid
dels gestorven zijn, zou een liefde nu niets in de weg staan, ware het niet
dat deze jongeman plotseling zijn geld verloren blijkt te hebben en haastig
afscheid moet nemen om opnieuw geld te gaan verdienen. Pas jaren later
zien ze elkaar weer. ,,'s Avonds laat blikte haar zielvol oog dankbaar en ge
lukkig ten hemel". De negen novellen die Elize heeft gepubliceerd tonen
overduidelijk aan dat ze voor het schrijven geen talent had. Ook wanneer
men haar werk de maatstaven aanlegt van de onmiddellijk aan de Nieuwe
Gids voorafgaande periode, valt er geen woord goeds over te zeggen. Ook
Mina Kruseman moet verblind zijn geweest door haar charme van mooi, jong
meisje, toen ze haar aanmoedigde tot schrijven en publiceren 40).
Maar gelukkig voor haar behoefde ze niet, als haar oudere zuster Lucie,
van de pen te leven. Na een verloving van twee en een half jaar werd op
15 februari 1879 haar huwelijk met Korteweg op het stadhuis van Middel
burg voltrokken. Haar vroeger voornemen, buiten de wet te trouwen, bleek
vergeten. De bruid was vierentwintig, de bruidegom negenentwintig. De
ouders van de bruidegom waren niet verschenen. Had het huwelijk van hun
geëxalteerde zoon met een zo mogelijk nog geëxalteerder meisje hun in
stemming niet Heeft ook het standsverschil meegesproken Het zijn alle
maal maar gissingen. Korteweg had zich inmiddels als effectenhandelaar in
Groningen gevestigd, waar het jonge paar op gemeubileerde kamers ging
wonen. Acht maanden na hun huwelijk, op 13 oktober, maakten ze door het
innemen van een snelwerkend vergif een einde aan hun leven. Elkaar omar
mend waren ze de dood ingegaan. Op de tafel lagen brieven, waaronder
een voor Dr. Fredrik Feringa, hun geestverwant en vriend, die ze allebei
hadden ondertekend en waarin ze hem schreven, het leven moe te zijn en
nu het nirwana deelachtig te gaan worden. In Middelburg ging het verhaal
dat Elize nog eerst van haar moeder afscheid was wezen nemen 41Het be
richt van deze zelfmoord, dat als een lopend vuur door Groningen ging, ver
wekte er grote ontsteltenis, en in Middelburg natuurlijk niet minder. De kran
ten schreven er in het hele land met achting en deernis voor de doden over42).
De volgende zondag sprak de Remonstrantse predikant van Groningen, Ds.
B. C. J. Mosselmans, over „de vreeselijke gebeurtenis, die in de afgeloopen
week in onze stad voorviel en die als een hevige electrieke schok door haar
heenging". Hij was bevriend met Kortewegs ouders, die hij dadelijk had op-