'Ik heb op deze Poiypen ook proeven gedaan om te zien of door afsnyden van geheele
poiypen of gedeeltens, weder nieuwe aangroeying geschied, ik heb bevonde dat zulks
geen plaats heeft by het afsnyden van een deel, als waardoor de polyp kwynde en eyn-
delyk geheel verviel, dog een geheele polyp afgesneeden, waschte om dat takje weder
een ander inplaats, en zelfs de helft schielijker dan wel by ordinaire uytbloeying ge
schiede-26.
TER AFSLUITING
De publikaties van Baster, Slabber en Bomme over de mariene organismen zijn
vrijwel uitsluitend descriptief van aard en gaan dan ook uitvoerig in op allerlei
details aan het uiterlijk van de onderzochte soorten. Doordat deze drie mannen
werkzaam waren in een periode waarin de mariene biologie nog in een pioniers
stadium verkeerde, heeft ieder van hen een aantal dieren beschreven, dat nog
niet eerder was waargenomen. Om die reden blijven de bijdragen van deze drie
Zeeuwsche microscopisten interessant voor systematisch geörienteerde zoö
logen. Voor de biologische geörienteerde wetenschapshistoricus zijn er drie
aspecten interessant aan Baster, Slabber en Bomme.
In de eerste plaats is dat de historische samenhang tussen hun werk. De impuls
voor het onderzoek van mariene organismen binnen de kring van 'liefhebbers
van de wetenschap' in Zeeland ging uit van Job Baster. Zijn werk onderscheidt
zich daarbij van dat van de anderen door het professionele niveau ervan zo wel
wat betreft vraagstellingen als werkwijze. Bij vergelijking met de werkwijze en
benadering van het natuurhistorisch onderzoek bij Slabber en Bomme wordt het
verschil zichtbaar tussen een liefhebber der wetenschap, meegesleurd door
tijdelijk enthousiasme, aan de ene kant en een diep geïnteresseerde amateuron
derzoeker aan de andere kant.
In de tweede plaats komt de relatie met de contemporaine levenswetenschap
pen. De fundamentele kwestie van het verschil tussen plant en dier gaf niet al
leen een nieuwe dimensie aan theoretische discussies, maar bewerkstelligde ook
dat nieuwe terreinen van onderzoek ontgonnen werden. De organismen van de
zeebodem werden pas in het kader van de plantdieren-discussie interessante on
derzoeksobjecten. Maar toen de interesse eenmaal gewekt was bleef het onder
zoek niet beperkt tot de plantdieren, maar breidde het zich uit naar de talloze
niet of nauwelijks bekende organismen in de zee. Als gevolg van de voorliefde
voor de microscoop bij de liefhebbers ging de voorkeur daarbij uit naar de micro
organismen.
Tenslotte zijn de inspanningen van deze mannen illustratief voor die van vele sa
lonwetenschappers. Niet alleen wat betreft hun beweegredenen, maar ook wat
betreft hun verwachtingen. Want door hun onderzoekingen, weliswaar aange
vangen uit belangstelling, hoopten zij toch ook de wetenschap te bevorderen.
Bomme verwoordde dat als volgt:
178
