PIERRE BOREL 93 Waarom hebben we ons tot nu toe niet in de meeste dingen vergist? Laten we de nevels uiteenjagen, laten we het duurzame licht van de waarheid, dat verder ver duurzaamd moet worden, in goede staat behouden en beschermen. [47] Weg met jullie, nutteloze ruzies, giftige polemieken, dodelijke haat, slachtpartijen van goede naam en eer, vechtpartijen tussen alle geleerden over flauwekul, en vaak nog nut teloos ook. Ieder die zich zonder te wanhopen inspant om te offeren voor een goede geest in deze goddelijke tempel, zal onvermoeibaar naar de tempel van wetenschappen en kunsten vliegen, om door zijn roemrijke kwaliteiten, nu zijn boeien verbroken zijn, eindelijk de onsterfelijkheid te bereiken. Hoeveel nuttige toepassingen er vervolgens uit de mensen voort zullen komen, is niet te zeggen. Enkele onbetwistbare woorden zullen de kern vormen van elke wetenschap en elk onderricht in de kunsten. Hoe groot zal de besparing zijn van ons kostbaarste bezit, namelijk de tijd, die we nu bijna helemaal vullen met nutteloze studies over een hoop vage onzin en flauwekul? Laten we ons tijdig concentreren op de oogst van echte kennis, laten we de passende vruchten plukken en laten we met het meeste succes de jaren van kracht wijden aan de staat, de kerk of de literatuur, omdat wij die tegenwoordig overal zeer zichtbaar worden, door geen enkele dwa ling of splitsing om de tuin geleid zijn. Een goed opgeleid verstand zal altijd stof hebben om de onbegrensde werken van de onbegrensde God te overdenken. Alleen daarin kan de vervolmaking van het leven gevonden worden. Niet dat ken nis van het echte systeem van de wereld boven dit alles kan staan, maar dat wij vrij er zullen zijn als we deze onwetendheid en onzekerheid, waardoor we nu in ellen de verkeren, verjaagd hebben. [48] We zullen ook onze vooringenomenheid afleg gen over dingen die we wel willen maar niet kunnen weten. Dan zullen we onze aandacht en onze tijd richten op kunsten en wetenschappen, waarmee kerk, staat en familie het best geregeld, bestuurd en beschermd kunnen worden tegelijk met de eer, de hoogste roem en het goede gedrag van alle burgers. We zullen vervolgens iets zeggen over de bruikbaarheid en de resultaten die een zorgvuldiger beoordeling met de telescoop al opgeleverd heeft. Vroeger kenden Ptolemaeus en mensen vóór hem aan een hemelstreek honderd jaar toe waarin de vaste sterren slechts één graad voortgingen/' Albutechnius zes enzestig en Tycho Brahe iets meer dan eenenzeventig jaar. Maar nu zal het gebruik van de telescoop mogelijk maken dat de precieze loop en voortgang van deze ster ren exact worden vastgesteld. De lengte- en breedtegraden van alle vaste sterren zullen nauwkeurig worden genoteerd. Tycho Brahe had vóór de uitvinding van de telescoop het aantal vaste sterren al met honderd uitgebreid. Hoeveel meer zien wij er en zullen we er zien als bewijs van de glorie van God, als we enthousiast verdergaan met toevoegingen aan de ontdekte sterren en niet ophouden bij dit begin. Want, zoals de beroemde Hevelius zei, het hemelgewelf bevat al een kleine duizend vaste sterren, [49] maai er zullen er nog duizend maal duizend ontdekt worden als we gaandeweg de vol maakte telescoop kunnen bereiken. Nevelachtige sterren van de uitgestrooide sterren, van de zwakke sterren en van de melkweg zullen oneindig veel sterren verlichten en zij zullen zich vormen tot ontelbare nieuwe sterrenbeelden. Rondom de grote en kleine sterren zijn er al heel

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 2007 | | pagina 95