42
ROOMS-KONING WILLEM II
daarop, tussen 1574 en 1602, werd de nis dichtgemetseld, nadat delen van de zerk
aan de kerkzijde opzettelijk waren weggebroken.
Van de stoffelijke resten van rooms-koning Willem II is aannemelijk dat zij in 1282
eveneens in het oude koor werden begraven, om vervolgens tegen het midden van
de veertiende eeuw naar het nieuwe koor te worden overgebracht. Daar kreeg de
kist met het gebeente, als ware het een reliekschrijn, een plaats in een open opstel
ling, vermoedelijk binnen de omlijsting van een grafmonument. Bij een brand, zeer
waarschijnlijk die van 1492, zal de kist met het bijbehorende monument verloren
zijn gegaan. Ook met de beenderen van Willem II kan dat het geval zijn geweest,
al bestaat er een kleine kans dat zij de brand hebben doorstaan en vervolgens zijn
begraven. Een zekere indicatie in die richting levert mogelijk het gegeven dat het
stadsbestuur van Middelburg in 1603 van mening was dat het graf van de rooms-
koning zich in de Koorkerk bevond 'onder 't portaal', mogelijk het portaal van de
kort tevoren in de apsis gebouwde consistoriekamer.
Omstreeks 1542/46, een halve eeuw na de brand van 1492, werd onder leiding van
abt Floris van Schoonhoven en op instigatie van de Maria van Hongarije, landvoog
des van de Nederlanden, een nieuw grafmonument opgericht voor zowel Willem
II als zijn vrouw Elisabeth van Brunswijk. Het was een rijk renaissancemonument,
waarvan tal van details bekend zijn dankzij de door Elisabeth Dhanens ontdekte
beschrijving van het monument door Jacques le Boucq uit 1559. Het monument
bevond zich aan de zuidzijde van het koor, waarschijnlijk tegen de wand tussen de
apsis en het graf voor Floris de Voogd. Bij de brand van 1568 werd het grotendeels
verwoest, waarna de resten na de opheffing van de abdij in 1574 werden opge
ruimd, vermoedelijk in 1602 bij de bouw van de consistoriekamer. Een jaar later,
in 1603, en opnieuw in 1625 maakte het Middelburgse stadsbestuur plannen voor
de oprichting van een nieuwe 'sepulture' voor de rooms-koning. Daarvan is echter
niets terechtgekomen, zodat thans in de Koorkerk niets herinnert aan het feit dat
graaf/rooms-koning Willem II daar zijn laatste rustplaats heeft gehad. Voer mis
schien voor verder onderzoek? Tot nu toe is immers nooit serieus aandacht besteed
aan de wat vage overlevering dat Willems gebeente in de Koorkerk 'onder 't portaal'
zou zijn begraven.
