wegkijken niet helpt als je aangevallen wordt door de identi-
tairen. Ga je op hun eisen in, dan staan ze een week later met
nieuwe provocaties op de stoep. Het enige wat erop zit is de
strijd aan te gaan met hun emotiepolitiek. Alleen zo kan de
huidige, verstikkende politieke cultuur gezuiverd worden.
De identiteitspolitiek staat pal voor begrippen als inclusiviteit
en diversiteit. De vreemde paradox op het ogenblik is dat hier
mee gepaard gaande acties tot het tegendeel leiden. De diversi
teit waar zo hevig naar verlangd wordt, betreft immers alleen
uiterlijke kenmerken zoals daar zijn: huidskleur, geslacht en
seksuele geaardheid. Het laatste wat de voorstanders van diver
siteit willen is een diversiteit aan gedachten, aan overtuigin
gen. De kwalijke gevolgen worden overal duidelijk. Er gaat een
roep om zuivering door ons land. Onze geschiedenis moet her
schreven worden. Standbeelden van historische figuren hebben
het zwaar te verduren. Televisieseries worden in de ban gedaan.
Religieuze liedboeken krijgen een koude sanering. Bepaalde
grappen kunnen niet meer. En dit is nog maar het begin. Wil
een artistiek gezelschap tegenwoordig subsidie krijgen, dan
moet het op de eerste plaats diversiteit en inclusiviteit als hoog
ste doel erkennen. Zo niet, dan kan men naar de centen fluiten.
Voorbeelden te over. De hetze en de broodroof rondom het
programma Veronica Inside, waarbij sprake zou zijn geweest
van racisme. Verslaggever Gerry Eickhof noemt de gerenom
meerde historicus Piet Emmer, slavernij specialist, terloops een
racist in een interview (De Volkskrant). Tevens haalt hij uit naar
de schrijver Gerard Reve. Het museum Ons' Lieve Heer op Sol
der dreigde geen subsidie meer te krijgen van de Amsterdamse
Kunstraad - niet divers genoeg. De angstvallige en plotselinge
aankondiging na de BLM-demonstratie op De Dam van voor
heen Kunstencentrum Witte de With in de Witte de Withstraat
- witter kun je het toch niet krijgen? - dat ze nu toch heus en
wel onmiddellijk de procedures starten om tot een andere
naamgeving te komen. Dominee Tom Mikkers die aan het
schrappen gaat in het Liedboek van de Protestante Kerk. Het
gaat om de term neger in lied 737 van Willem Barnard. Dankzij
de interventie van zoon Benno Barnard komt het niet zover dat
de hele tekst verdwijnt. Er worden enkel een paar termen aan
gepast, die overigens in de jaren zestig nooit bedoeld zijn om te
discrimineren. Het Afrika Museum krijgt verbaal slaag van kun
stenaar R. Kofi vanwege de slogan: 'Leuk samen een dagje Ghana.
Lekker ver weg in eigen land.' ('Je kunt niet zo omgaan met de
complexiteit van de identiteit en het culturele kapitaal van een
continent.') Nog iets? Nou, laat ik de teloorgang van de Amster
damse nachtclub De School noemen. Personeel en programme
ring zouden volgens activisten van BLM te wit zijn. Ik kan hier
niet alles weergeven, maar wil eindigen met de Dichter des
Vaderlands, Tsead Bruin ja, die conservator Van der Vliet van
het Amsterdamse Scheepvaartmuseum onlangs aanviel op het
gebruik van de term Gouden Eeuw alsof het om een educatieve
misdaad ging.
In 2007 verscheen van de hand van Pascal Bruckner het boek
Tirannie van het berouw. Hierin gaat hij in op het masochisme
van de bestuurlijke en culturele elites inzake het Europese ver
leden, met name analyseert hij hun schuldgevoel ten opzichte
van kolonialisme, imperialisme en de Wereldoorlogen. Is het zo
dat in de huidige postchristelijke cultuur vergeving alleen nog
binnen het politieke discours verkregen kan worden, vraagt hij
zich af. Ligt daar de oorzaak van de weg-met-ons-houding die
zo kenmerkend is voor de Westerse elites? Hij bevestigt deze
samenhang en stelt tegelijkertijd vast dat de geschetste hou
ding niets oplost. Integendeel, een cultuur die geen zelfver
trouwen heeft, is ten ondergang gedoemd. Die heeft immers
geen reële oplossingen voor problemen als vluchtelingenop
vang, asielstromen, omgang met de radicale Islam of de con
frontatie met extreem antiracisme of hysterisch milieuacti-
visme. In het kielzog van de absurde hang naar vergeving flo
reert natuurlijk het slachtofferschap. Het zijn twee kanten van
dezelfde valse munt. In de activistische politiek is slachtoffer
schap het belangrijkste verdienmodel geworden. Doel daarbij is
niet langer gelijkwaardigheid, maar volstrekte gelijkheid van ie
der afzonderlijk individu. Een politieke abstractie die niet stoelt
op de ratio, maar op dwingeland gevoel. Dit als antwoord op
de ontsporingen van de 19de en 20stt eeuw, waarin de mensheid
rationeel en ideologisch boven de mens werd gesteld. Wat we
nu zien opkomen als tegenbeweging is een wereldomvattend
radicaalhumanisme, dat natuur, dier en mens omvat. Het fasci
nerende en tegelijkertijd angstaanjagende van deze stroming is