J
SHORT BUT SCHIJNBAAR
NOT SO SWEET
<U
O
C Enkele jaren geleden zag ik een reportage over J.D. Salinger.
Interessant, meende ik. Nee, ik ben niet een van de vele Catcher
in the i?yc-exegeten. Die roman, waar ik van pure verveling
nooit doorheen ben gekomen, kan me gestolen worden. Salin
ger was echter ook de schrijver van het enigmatische korte ver
haal A perfect day for bananafish' - een klein sprankelend
wonder dat aan het slot dwingende vragen oproept. Echter in
O het hele programma geen woord over dit verhaal, of over Nine
O) Stories, het boek waarin het gebundeld werd. Roman is interes-
sant, mijnheer Salingers short stories kennelijk niet.
Later zag ik opnieuw een biografische rolprent: Bukowski - Bom
into this, over het leven en werk van Charles Bukowski. De lau
reaat van de zelfkant kwam in al zijn facetten aan bod - hoewel
Zijn romans (zoals Post Office en Women) werden genoemd,
zijn poëzie uiteraard, zijn beruchte columns onder de naam
Notes of a Diity Old Man, maar niets over zijn korte werk, dat
nota bene Bukowski's eerste liefde was. En hij schreef me toch
juweeltjes als 'Confessions of a man insane enough to live with
beasts', 'All the assholes in the world and mine', 'Hot lady' en
het briljante, snoeiharde 'The most beautiful woman in town'.
Aangrijpende, nietsontziende literatuur op de korte baan - aan
grijpend, juist omdat die hier zo kort is. Snelle kaakslagen, een
stoot onder de gordel. Een vluchtige kus van een vreemde in
het donker. Maar worden die genoemd in deze veel bejubelde
documentaire? Niets hiervan. Nada. Nop. Bukowski's verhalen
zijn niet belangrijk. Bukowski's verhalen bestaan als het ware
niet.
Ik moet meteen denken aan Wrong, een ontluisterende verha
lenbundel van cultauteur Dennis Cooper. Cooper oogst veel lof
met zijn romans, waaronder de vijfdelige George Miles-cyclus,
waar een overleden hartsvriend van Cooper de inspiratie voor
00
was. Wanneer je de officiële website van Cooper bezoekt, kun
je de titel van elke roman apart aanklikken en je krijgt een
samenvatting, commentaar van Cooper zelf, enkele links, ar
chiefmateriaal en soms een interview. Echter, Wrong wordt ner
gens bij name genoemd. Even wat aanrotzooien en het boek
blijk je te kunnen vinden onder de verzamelterm Other works:
fiction, non-fiction, poetry, collaborative. Wanneer je dan de be
treffende pagina opent, vind je halverwege een afbeelding van
de bundel met een jaartal van uitgave eronder. Verder niets.
Helemaal niets. Alsof de schrijver zelf zijn neus voor het verha
lende genre ophaalt. Alsof hij geen moeite wil doen om zijn
verhalen onder de aandacht te brengen, alsof het bestaan van
zijn korte verhalen een noodzakelijk kwaad is, een formaliteit
die in het voorbijgaan even snel aangetipt dient te worden
maar het liefst zo vlug mogelijk weer vergeten
Enkele jaren geleden ontdekte ik de short stories van de Ameri
kaanse literaire kluizenaar Thomas Ligotti. Weird fiction. Gour
met-horror voor fijnproevers. Ik was meteen verslaafd aan deze
surreële, bizarre tableaus waarin de auteur met enkele korte
penseelstreken een compleet andere wereld neerzet. Omdat er
in Nederland niets te vinden was van Ligotti vertaalde ik zelf
een paar van die verhalen en stuurde ze op naar Luitingh-
Sijthoff. Als uitgeverij van vertaalde horror, fantasy en science
fiction moesten ze daar wel enthousiast zijn, meende ik. Men
antwoordde in een vriendelijke brief dat zij Ligotti zeker ken
den en dat als hij ooit een roman zou schrijven zij daar zeker
aandacht aan zouden besteden. Maar zijn korte verhalen uitge
ven? Dat vonden ze een tikkeltje (ik citeer) 'te ambitieus'.
Biografen, programmamakers, uitgeverijen en zelfs de schrij
vers in kwestie: hun minachting voor het korte verhaal is haast
gemeengoed. Het moet kennelijk in verre uithoeken en diepe
kelders wel geschreven worden, maar uitgeven, bespreken of
lezen? Nee.
Zo nu en dan publiceer ik zelf een kort verhaal. In vroegere tij
den deed ik dat nog enthousiast in talloze tijdschriften in
binnen- en buitenland, tegenwoordig eigenlijk alleen nog in
Ballustrada. Enkele jaren geleden besloot ik een selectie op te
sturen naar een gevestigde uitgeverij. Ik kreeg een enthousiaste
mail terug (ik weet het nog goed, ik zat met mijn vriendin op
de veerpont naar Terschelling en het geronk van de motoren