fN
O
Ik besloot weer te gaan studeren en kwam uit bij Bibliotheek-
en documentatiekunde, een postdoctoraalstudie aan de Univer
siteit van Amsterdam die afgestudeerde academici omvormde
tot bibliothecaris voor hun vakgenoten. Internet bestond nog
lang niet, maar er waren al wel informatienetwerken. In de
financiële sector was er SWIFT, militairen hadden ARPANET, en
universiteiten wisselden via netwerken hun onderzoeksresul
taten en publicaties uit. Die technische en ontoegankelijke net
werken werden gezien als een specialistische uitbreiding van de
bibliotheek, net zoals microfiches dat waren. Als Wetenschap
pelijk Bibliothecaris zou ik voor mijn vakgenoten publicaties
uit die netwerken opvissen. Daarom kreeg je ook colleges over
de ontwikkeling van het schrift en de boekdrukkunst, over ar-
chiveringsmethodieken
Maar
Dat mocht dus niet.
Wanneer je een bijstandsuitkering kreeg, mocht je alleen maar
sollicitatiebrieven schrijven. Ging je wat anders doen, dan werd
je uitkering gestopt. Als je wilde studeren, moest je maar een
studiebeurs zien te krijgen of gaan werken.
En dus deed ik het stiekem. Dat kon in die tijd nog, toen niet
alles digitaal en gekoppeld was.
Ik leende duizend gulden van mijn moeder en schreef me in
aan de Universiteit van Amsterdam. Drie keer per week reisde
ik naar Amsterdam en liep, op een tijdstip waarop ik niet lang
daarvoor ging slapen, over het Rokin, de Dam en het Spui naar
de Oude Turfmarkt, waar de colleges werden gegeven in de
Universiteitsbibliotheek. Het was een hele omschakeling, ook
financieel, want behalve het collegegeld moest ik treinkaartjes,
studieboeken en collegedictaten betalen. Maar ik vond het leuk
en het deed mij goed om weer onder de mensen te zijn. Ik haal
de mijn eerste, tweede en derde tentamen, en toen was het al
weer 1982.
Een college ging het over het opvragen van artikelen via die
academische netwerken. Het lag in het verlengde van de archi
veringssystemen waarmee bibliotheken met een gestandaar
diseerde notering boeken catalogiseerden. Dat opvragen deed
je met 'queries', die je 'programmeerde', en ik vond het wel een
grappig spelletje.
Het was ook de tijd van de opkomende automatised™ u
dri]fsleven, met name de grote financiële insmilin^ 8' be~
IBM met grote mainframecomputers al geautnm,?Z™ d°°r
ontwikkeling werd versneld «Lr®
minicomputers die op de markt kwamen Er was een v PT
behoefte aan programmeurs, vooral in ST"*
Business Oriented Language. En die waren ef mét Du^he"?
Arbeidsbureau softwarehuizen als Ordina een stoomcursus 'rf
structureert programmeren in COBOL' ontwikkelen, waarmee"
door hen geselecteerde jongeren werden omgeschoold OrdZ
testte op geschiktheid en doceerde in drie maanden vier AMBI-
Z315 COBOL-Pf°grammeur aan de slag
r° n J betekent Automatisering en Mechanisering van dl
Bestuurlijke Informatievoorziening, een beroepsopleiding die
in de jaren vijftig door enkele hoogleraren was geïnhieerd/om!
dat de computer weieens een maatschappelijk relevant feno
meen zou kunnen worden'.
Blijkbaar was bij de Sociale Dienst de termijn verstreken dat ik
alleen maar sollicitatiebrieven mocht schrijven, want ik kreeg
een brief dat ik mij kon laten omscholen tot COBOL-program-
meur. Geen flauw idee wat een COBOL-programmeur deed
maar het leek iets in het verlengde van die queries uit het col
lege. Met die omscholing hoefde ik niet meer stiekem te doen
en zou ik minder risico lopen. Dus meldde ik mij aan, legde de
testen af en besprak de uitslag met iemand van Ordina, een
grote man m driedelig grijs met aan elke vinger een dikke gou-
u nüg'u, gr0ter contrast met mijn spijkerbroek en ge
scheurde blouse was niet denkbaar. De testen gaven een tegen
strijdig beeld. Analytisch onvoldoende, maar het conceptuele
en de modellering ver boven de middelmaat. Ik zag verbanden
was zeer creatief in het structureren. "Eigenlijk meer het profiel
van een schrijver, maar als je het wilt, zal het wel lukken." Ik
g ïmlachte en betoogde dat ik mij voor 200 procent zou inzet
ten Je moet dan wel bereid zijn je wat anders te kleden
merkte de man van Ordina nog op, maar ook dat pareerde i'k
glimlachend door te vertellen dat ik een pak had. En dat was
zo, want mijn trouwpak moest nog wel ergens hangen,
k werd toegelaten en treinde drie maanden naar Wageningen
Ik leerde wat computers zijn, registers, bits en bytes, en prol