Vergeet het boek gewoon als je naar de film gaat. cinema decreet keep it short 1 nr. 06 D Leo Hanncwijk directeur 'Film bv ihe Sea' ova m gekke Kif had ik die n Suir haar deuren ni Leo Hamtewsjk (56) heeft x-njwel ry» hele arbeidzame lexer, de film gew „d I ia een klem zijsprongetje in de jeugd hulpxerlcmng wssi hy in hei toenmaligejeugd- en jongerencentrum Mdgard beginjaren tachtig al snel de piel achter de hlmpmfectar te xeroxeren Toen de bioscoop City in de Lange Delft m Middelburg dicht ging besloot Leo but 100 stoelen uil de tmentanste kopen -Gelukkig »«s Kees Rijn van cale 'Seventy Seven" here id die si opslagruimte natuurlijk helemaal niet. ik had re anders gewoon huilen moe dancing Meccano in een zijstraatje bij de Dam wegens een procedure bij de Raad v en de ruimte üidclijk heschikhaar was om daar films le vertonen Dal was in I98J tenlcr had Ad van nel xeei mei nei filmhuis van Jeugd en Muziek in de Kuiperspoon bewezen dal er voor de meer artistieke film een publiek was op Wal cheren. Daar leenlc ik film kijken: de films v an Kurosawa. Fellrnx Pasoluu zag ik daar allemaal in de jaren reven tig." Midden farm tachtig xerhuisdc Leo ion Meccano naar een heuse jümzaal ui het Schuttershof urn diezelfde man die eerder zijn stoelen tut de City had opgeslagen "Een knusse "»i mei hei mooiste plafond van alle filmzalen ui Nederland. De slccr zal er daar meteen in. Als ade ik Huub R»i- kennen van het inmiddels behoorlijk op sloom komende internationale filmfestival n middag m de zomer trof ik Huub een keer in korte broek op de Maria in Middelburg, zongebruind nog wek terwijl Huub ajn leven doorgaans in donkere filmzalen doorbracht Maar in de zomer bleek ie een vaste stek ie hebben op een camp mg in Zourelandc 'Leo', zei hij tegen me. 'zal ik bij jou eens een filmfcsuvallctje komen doen Nou ja. zon aanbod sla jc natuurlijk mei af fla werd een festival ma moeilijke Russische films waar geen hood op af kwam. waarop Huub de historische woorden sprak hier moadc wereld omgewoeld worden! Ik denk dal ik me maar eens ui Zee land ga vestigen.Ha is er ma van gekomen doordal hij kort daarna overleed Maar de kiem was gezaaid Zeeland moes een filmfestival krijgen." "Ik weid m dezelfde njd ook gevraagd door ha Rotterdamse theater Lantaren Venster om daar directeur film te worden Nou. had ik wel oren naar Lantaren Venster was immers ha filmcentrum in Nederland en Rotterdam de locatie van ha International Filmfestival Rotterdam Lantaren Venster was bij mij terecht gekomen, omdat mijn bezigheden ui Zee land landelijk waren opgevallen. Ik was a coder meer in geslaagd om filmmakers als Guv Maddux Claude Chabrol Alom Egovan en de Michael Nyman Band naar Zeeland te halen. En zo begon ik begin jaren negentig aan een dubbel baan. zowel vvmgcn .Aanvankelijk vloot dal goed op elkaar aan. maar lala liep hel behoorlijk fout" "In 1989 w as ik als directeur Middelburg. Ilci liep niet echl v tehuis heel wal wenkbrauvver Ic organiseren in september, i w as in die lijd nel begonnen r zomerfestivals kwam mei hel mij de eerste zogenaamde nul van de voormalige minister vt >an het Middelburgse filmhuis begonnen mei hel opzeilen van een Filmfestival Zeeland in storm; 500 beAvckcrs mei een budgcl van 50.000 gulden. Geen wonder dal er in licl provin- gcfronsl werden. In 1990 werd ik gevraagd door de Provincie om dc Zeeland ('ultuurmaand en manifestatie waaruil lala hel Zeeland Na/omcrfcsiival is voortgekomen Ad Wcslralc iel een heuse megabioscoop in Vlissingcn. Minckc van Gclda, voorzitter van Zeeland Na- om hei kw akkelende filmfestival naar Cinccily ova ie planten. Ad vroeg organiseren. Die w as meteen succesvol mei 10.000 bezoekers en mei hel strikken Hcdy d'Ancona als voord tier kreeg Film by the Sca een stevige basis en landelijk Film by the Sea it Jaarna uitgegroeid tol een xsdwaanligfestixsil naar stenen als Nobelprijswinnaar Jase Saramago. '<«- to Coïtus, Elton- Scola. Milas horman en Jean Claude Carriers- hun opwachting maakten In de jury zalen elk jaar naast filmers en Mteurs de bekendste schryx-en (zoals dit jaar b. K Peter Buxxahla xsm 'Bonita Axenuc j s terds onder leiding sxui good old Rtnus Ferdinandusse Hel toeschouwersaantal liep op tol 47.000 toeschouwersiryiiW elk jaar werd hel record ivm dc i origc keer nog gebroken, ook dit jaar weer. "In hei begin is ook nog twee jaar geprobeerd om mei Schcvcningcn een coproductie op gang ic brengen. Er leefden toen wilde gcvlachtcn om langs dc hele Nederlandse kusl. (Ni sten dc en Zand voort zijn ook nog genoemd, een filmfestival v an dc grond te lillen, maar die ideeén rijn gelukkig snel verlaten Hoewel dc gemeente Den Haag er veel geld voor ova had liep hel in Schcvcningcn snel spaak, omdat daar een bioscoop werd gekozen w aar Hagenaars die van goeie films houden helemaal nooil naar uw gaan Tijdens hel festival kwamen ze ook nicl. Ik bewaar aan die korte lijd overigens toch wel goeie herinneringen Theo van Gogh trad ai wel op in Schcvcningcn als Vlissingcn cn lid zich op beide tcslivals noodgedwongen vergezellen door een peloton bodyguards Hij werd locn al stevig bedreigd Hij verscheen ook in Vlissin gcn waar hij zich aanvankelijk redelijk gedroeg m een talk show mei Kalja Schuurman maar ha op hel eind toch weer hcalijk uit dc hand lia lopen. Enkele maanden lata was hij dood In Rotterdam, bij Lantaren .'Vcnsta liep hel inmiddels r gcschool voor kunsten in Utrecht en studeerde af op a in Lantaren1 Venster lol een «rtfilmcomplcx "Hel accent moest niet alleen komen tc liggen op het vertonen worden gemaakt voor maatschappelijke thema's Dc toenmalige directeur veel meer legde op theater cn dans. zag die ontwikkeling helemaal nicl zii uiteindelijk draaide hel uil op een arbeidsconflict waar dc rechta aan tc pas Die directeur mocsl enkele jaren na een conflict met hel personeel zelf d mnapia tn Roti mA'cnslcr. die van huis uil dc nadruk had ik de staf aan mijn zijde Enfin, icn. Die procedure heb ik gewonnen, n Laniaren Vensla is sinds een jaar datgene wal mij indertijd voor ogen Leo kon zich maar niet beperken tol I lisstrtgcn en lift zich andermaal serleiden elders iets x-an de grond le trekken. Dit keer uur hel Breda, vanaf200S gutg hij ook daar als directeur win een filmfestival aan de slag. "Dal kwam me eigenlijk uitstekend uil. lemea daar dal festival in maan viel. precies tussen dc andere festivals in. Sinds mijn v ertrek bij Lantaren Venster was ik naast directeur v an Film by the Sea ook programma directeur van het Amnesty Film Festival geweest in Amsterdam Elk jaar zal ik thuis vanaf okloba tot maan met stapels filmblikkcn op dc bank films tc kijken ova dc schending van mensenrechten. Nou. als je ergens depressief van wordt, is het daarvan wel. Ik was blij dal ik a na zeven jaar een punt achter kon zeilen, w aarmee ik natuurlijk niks zeg over hel omzeilend grolc belang van Amnesty cn hel filmfcsüvaL Ik trok hei alleen ma meer In Breda is hel allemaal minder voorspoedig gelopen dan ha zich aanvankelijk liet aanzien. Er was coi heel enthousiaste wethouder. Wilbcn Willem*. die écht met me meedacht. Breda ging met de grolc Brabantse steden op voor Culturele Hoofdstad 2018 cn a waren al twee letterlijk beeldbepal ende initiatieven waarbij hel fesuval uilsickcnd leek aan le sluiten: het Graphic Design Museum cn hel festival Brede Photo. Maar ha heeft niet zo mogen zijn; juist deze week hebben wc besloten de stckka a uil le trekken. Ik hoop dal film een stev ige pool knjgt in een nieuw op te zetten manifestatie voor Visual Arts. Wc zijn hel slachlolTcr geworden van een genchtc campagne van dagblad BN Dc Slem die beweerde 'dal Bredenaars niet op zo'n alternatief filmfestival zitten tc wachten'. Na die campagne van BN dc Stem bleek dc binding ma dc sutd weg Breda is toch vooral een stad van lia jazzfesnvaL ha Chassctheater, carnaval en gezellig uilgaan Dal is hel dan zo ongeveer wel. denken ze blijkbaar in Breda Ik kan daarnaast ook met helemaal ontkennen dat a langzamerhand een overaanbod van festivals aan het ontslaan is. De spoeling w ordt zo alsmaar dunner Misschien moeten et geen festivals mea bij ui Nederland of hel moeien heel duidelijk decreet 06 a een uitgave van stichting decreet|c ISSN I878-982X C Middelburg, december 2011 jtenKI (0:59) "icoUibitrtnt.bt iekpoczlc - (7:31 rbums.Dunt.nl Provincie Zeeland Credits Noten iLtat 1 UP.nip.p.v decreet lltenuilischc feslivnls zijn. zoals hel IDFA dal zich concentreert op documentaires of Cinckitl dal speciaal over kinderfilms "llcl festival in Vlissingcn is dal beslist. Ik kwam al snel tol dc ontdckking.dat er nog nergens Ier wereld een festi val bcslond dal dc toch voor dc hand liggende combinatie tussen literatuur cn film als kernthema had gekozen. Dat hebben wij toen gedaan, llcl hlcck ccn gouden greep; jaarlijks zijn er ma gemak uitstekende films tc vinden die gebaseerd zijn op een bock. llcl Idee datje ccn bock ntocl hebben gelezen alvorens ccn film te gaan zien, is overigens volkomen onjuist. Ik zou zeggen: leg liet boek gewoon weg. Ook zonder is dc film uitstekend te genieten. Sterker nog, voor een optimale lllm- bclcving heb je voorkennis van een bock hclcmanl nicl nodig. Die film stnnl op zich; ccn film is Iels op een andere manier weergeven dat ccn interpretatie geeft van liet bock. Fons Radcmakers beeft op ons festival ooit gczcgtl dal een film de ervaring van een boek kim vemjken. F.n regisseur Islvan Sznbo ('Mepllisto'; 'Sunshine') zei bij ons. 'hoe liefde verandert in jaloezie kun je alleen op een selicmi luien gebeuren' Aun dc andere kant zcl Ronald Giphan in ccn debat bier 'In een film kun je het boek nooit recht doen' Ik ben bel met al die opvattingen, hoe uiteenlopend ook. hclcmual eens" Toch dringt zich de vraag op af er niet nog meer met Itel thema film en literatuur gedaan zint kunnen worden. Waar blijven bijvoorbeeld de grote uitgexerijen op het festival? "Je hebt gelijk; wc zijn bezig aan wal ik zou willen noemen ccn reanimatie van liet vaste Ihcmn. Voor dc uit geverijen heeft lang gegolden dat zc Vlissingcn toch wel erg ver weg vonden, muar doordat wc nu voor hel eerst de CPNB (Commissie Propaganda Nederlandse Bock) bereid hebben gevonden de publieksprijs tc ondersteunen, komen wc toch een beetje in de goede richting. Wc zitten binnenkort opnieuw met dc grote uitgeverijen om dc tafel om te zien of deze op hel festival voor professionele filmmakers ccn "pitch" kunnen organiseren voor de filmwereld van boeken die zij graag ver filmd Aiudcn willen zien. Ik weel dal ntomcnlcel Gijs van dc Wcsicnlakcn interesse heeft om "'F.cn dorsvloer vol confcitl' van Franca Treur Ic verfilmen. Alsdc eerste eonlaeicn voor zo'n lilm in Vlissingcn ontslaan, isdut natuurlijk heel mooi enn als hel zover komt. moeten wc dat ook nadrukkelijk uitdragen." Is eigenlijk bekend of het bekijken xstn een vetjUmü hoek lol hel lezen van dat hoek leidt? "Gek eigenlijk, ik zou het nicl weten, misschien zouden wc dat eens w etenschappelijk moeten laten onderzoeken cn dc uitkomsten van zo'n onderzoek op hel festival wereldkundig ntnkcn. Dat lijkt me - jc brengt me op ccn idee - een mooie opdracht voor dc afdeling art science van de Roosevelt Academy." Hel lexen xstn een directeur xan een kunstinstelling gaal nooit over mzen; altijd Is er die noodzakelijke jaclit naar geld. "Dal Delta heeft aangekondigd dc sponsoring af te bouw en, doel ons erg zeer. Daarmee is een kwart van ons totale budgcl gemoeid. Delia heeft ons overigens goed behandeld; ze draaien dc kraan nicl in één keer dicht, maar bouwen hun bijdrage in enkele jaren af. maar gelukkig kunnen wc binnenkort toch nog ccn keer met zc rond dc lulél, dus wie weel. Ondertussen heeft ccn aantal bedrijven onlangs ccn partner netwerk opgericht dat ccn keer of vier per jaar bijeen gaal ko- Jc bent nu ook een dependance begonnen In Temeuzen. "Het eerste, voorzichtige begin is dit jaar gemankt. Wc lichtten 2000 locschouw ers gehaald. Aan dc overkant zit ten enkele hele grote bedrijven die nooit dc slap over dc Wcslcrschcldc Allien maken, maar mogelijk wel bereid zijn dc portemonnee te trekken voor activiteiten in Zeeuws Vlunndcren. Bedrijven als Dow Chemical in Temeuzen cn Ynara in Sluiskil w illen voor hun personeel ccn preiiig woonklimaat Zo'n filmfestival hoort dnnr helemaal bij. Dc teloorgang van dc festivals in Schcv cningcn cn Breda loont overigens aan dat jc een in dc Zeeuw se klei goed gedijend plantje nog niet zomaar naar elders kunt overplanten. In Temeuzen ligt dat heel anders, dat is ook Zeeuws cn daar gaat hel dus ook lukken de komende jaren". Hoe zit hel eigenlijk met hel nieuws; filmhuis in \Ftddelhitrg dal gcxvsligd gaal worden tn de prachtige Kloveniersdoelen? Had dat niet de nieuwe llmisbasis xsmr Film by the Sea kunnen worden? Leo begint nu wol geheimzinnig le glimlachen "liet is natuurlijk geweldig dal dc nieuwe filmzaal in de Kloveniersdoelen komt. ccn gebouw mei een kunst- verleden. maar een tweede zaal. waar ik hel zo juist over luid. ontbreekt ook op deze nieuwe locatie Waarom zou nicl opnieuw geprobeerd w orden met dc Zeeuwse bibliotheek af tc spreken dal daar die tweede zaal komt Dat biedt ontzettend veel meer mogelijkheden tot ccn boeiende programmering het Itclc jaar door. Vanzelfsprekend willen wij met zo'n constel latie heel nauw gaan samenwerken, maar ja. dan moet die nieuwe directeur. Simon Blaas, wel willen. Binnenkort verschijnt cr ccn bock over filmfestivals in Ncdcrlnnd. Daaruit blijkt dal Zeeland dc enige provincie is zonder ccn filmhuis met twee zalen Ik vond hel ccn beetje vreemd dal Simon nicl wilde meewerken aan dal boek; geen idee waarom niet." Ondertussen zorgt Leo er voor dat In Vllsslngen het hele jaar door In leder gexstl op fin axsind Interessante films draalen. "Op de dinsdagavond draaien wc hel hele jaar door nvanl-premièrcs. waarbij ik ccn korte inleiding houd. Daar komen gemiddeld elke w eck zo'n 260 bezoekers op af. Wc hebben hier echt ccn behoorlijke vaste kem opgebouwd die qua omvang in een grote stad nicl zou misslaan Ik ga liet nu uitbreiden mei vertoningen van urt films op de znndugmiddagen cn ook In Temeuzen." Is Leo na al die Zeeuwse jaren hier niet weer een beetje uitgekeken? De Middelburger Ruiger ITolfson werd een beetje onverwacht directeur van hel Internal Innaai Film Fcsllxsil in Rotterdam Had hij daar geen belangstelling xsmr gehad' "Ik wist dat zc bij hel IFFR op zoek waren naar ccn internationale hotshot, dus daar zag ik voor mezelf nicl onmid dellijk ccn positie weggelegd. Dal zc uiteindelijk hij Ruiger uitkwamen locn internationale figuren nicl wilden, verbaasde me wel ccn beetje, eerlijk gezegd, temeer daar Ruiger geen filmachtergrond heeft cn dal ook nooil verbloemd heeft, maar anderzijds past hij als persoon wel weer duidelijk bij hel dartele clan van liet festival dat voortdurend wil vernieuwen en dc confrontatie met andere kunstdisciplines zoals dc beeldende kunst nicl uil dc weg goal." Waarin lijken en waarin verschillen hel Rotterdamsefilnfesllval en Film by the Sea op en van elkaar? "Er zijn wel wnt raakvlakken tussen het ÏFI'R cn Film by the Sen. maar ook grote verschillen. Overeenkomst is dc bang naar avontuur cn films buiten hel reguliere circuit. Ik importeer veel films die helemaal nicl voor dc Nederlandse markt bestemd zijn. Wij programmeren vooral F.uropcsc films, nauwelijks films uil Zuid-Oost Azit. China. India. Afrika cn zelfs Zuid-Amcrika nicl. Dal laatste is misschien ccn beetje vreemd, want ik heb in het verleden veel expertise opgebouwd rond dc Latijns/Amerikaanse cinema cn coproduceerde halverwege dc jaren negentig dc succesvolle film over de Cubaanse band: 'La Vicju Troja Sunliugucrn' Lagrimos Ncgras. Die film liccfl nationaal cn inlcmalinnaal veel oandachl getrokken Ik was vaste gast bij filmers in Havana cn heb zelfs ooit ccn sigaar mogen roken met Fidcl! Een hele belevenis was dal. C'astro is een veel kleinere man dan Je zou verwachten; hij wordt consequent altijd van onderaf gefotografeerd; in dal opz icht regisseerde hij klaarblijkelijk zijn publieke optreden terdege. Overigens was hij na ccn inleiding van drie uur(!) ccn hele aimabele man cn kwam hij belangstellend een praatje maken. Dc filmwereld daar liet zich overigens nicl imponeren cn was behoorlijk kritisch over hel regime. Produceren van films ligt mij ook wel. Na Lagrimas Ncgras coproduceerde ik in 2005 'Gedichten uil Zee' cn verleden jaar produceerde ik met mijn eigen bedrijf Art Film Support 'Zeeuwse Rid ders' Nu ben ik betrokken bij Een dorsvloer vol confetti dal hopelijk volgend jaar zomer cn najaar in Zeeland wordl gedraaid." Tot slot. Wat is eigenlijk defin-orlele literaire verfilming van Leo zelf? "Uhhll. 'II (iattopardo'ldc tijgerkal) van Visconti. Ik ben van zijn werk sowieso ccn groot liefhebber, hij heeft in deze film helemaal geen moeite gedaan dc verhaallijn letterlijk tc volgen, maar heefi ccn geslaagde poging gedaan dc sfeer van het boek in beelden Ic vangen. Prachtig!" des-(4 19) |an Sw |aap Versepu tatlc van ZblgVII - (2.22) Ryan O'Neil revisited van Dro cnlgc tijd geleden vroeg of Ik d- ;o gaiiprogrammeur v Toen Leo Hanncwi|k. directeur van Film bj by the Sca op dc zondagmiddag wilde zijn "Natuurlijk. Leuk. En ik mag kiezen uit mijn persoonlijke film-top 10!" "Da's wel dc bedoeling Wat staat cr zoal In!" "Nou. als eerste Barry Lyndon natuurlijk. Stanley Kubrick 1975." Antwoordde Ik Impulsief. En ik dacht Moeder aller kostuumdrama's, duizelingwekkende aaneenschakeling van Tableaux vivant gestileerd cn geperfectioneerd met een even verrassende als briljante keus voor zwijmclactcur Ryan - Peyton Place - O'Ncll als hoofdrolspeler. Een waanzinnige sound track ook. Dc stampende sarabando van Handel blijft na dc aftiteling nog uren. bij sommigen dagen cn hij ccn enkele fan zelfs |arcn, door het hoofd bonken. Ik noemde ook Fitzcarraldo uit 1982. het onwaarschl|nli|kc cn bijna oudtestamentische epos In dc Braziliaanse wildernis van Werner Herzog met adembenemende rollen van Claudia Cardinalc cn Hcrzogs alter ego Klaus Klnsky. die probeert En zo had Ik nog wel even door kunnen gaan met ml|n rijtje dat ik altqd paraat heb. net als dc n|t|cs met beste popsongs aller tijden, mooiste doelpunten gescoord opWK's. dc meest gedenkwaardige gouden medailles bij dc Olympische Spelen cn nog veel meer Ik zal u zc besparen, maar Ik vind liet wel nuttig om zc tc hebben Jc zal maar In dc Wereld Draait Door zitten om over ccn bepaald onderwerp tc praten cn door Matthi|S van Nicuwkcrk cold turkey gevraagd worden naar dc gramma niet heel erg groot Mijn prestaties zijn niet van het niveau van vaste gasten als. laten wc zeggen, Aric Boomsma of Rob Oudkcrk. Maar goed, jc weet het nooit. "Heb jc misschien ook Iets meer recents!" verstoorde Leo mijn gedachten "Het Is namelijk nogal moeilijk cn meestal onmogelijk om oude films, die op bioscoopformaat vertoond moeten worden, tc pakken te krijgen. Tja, daar sta je dan Leo In dc rol van Matthljs van Nicuwkcrk- Hoe goed |c |e ook voorbereidt cr Is alu|d wel Iets dat |e niet weet of waarover |c op zl|n minst moet nadenken. Bij Matthl|s zit |c dan met |c mond vol tanden, bij Leo kon ik ant woorden dat ik cr nog ccn nachtje over zou slapen Dat nachtje had Ik niet nodig Al toen Ik naar huls liep wist Ik het mijn favonctc film van dc laatste editie van Film by the Sea: Shutter Island, van Martin Scorsese. Eenmalig vertoond, op dc laatste vri|dag van het festival met ccn niet heel volle zaal Hoewel Film by the Sca dit |aar weer van ccn hoog niveau was, had Ik tot die vrijdag geen echte favorieten Er waren zeker vijf films die Ik vijf punten had gegeven, maar niet één sprong cr uit als de festivalfilm van het |aar Totdat Ik die vrijdagmiddag dc psychiatrische thriller Shutter Island zag Dc voorstelling begon metaforisch toen dc psychiater die dc film zou Inleiden, niet kwam opdagen Na 30 minuten wachten besloot dc organisatie dc film toch te starten. Dan maar zonder dc deskundige Inleider Later bleek dat hij zich In dc aanvangstijd had vergist cn dat was dan weer een domper want het was mooi geweest wanneer cr ccn gecstcszickcll|k drama ter grondslag had gelegen aan zi|n absentie Shutter Island knalde cr bij mij direct In Puntje stoel, zweet tussen de billen cn twijfelend over dc ware toedracht van dc gebeurtenissen ii|dons dc aftiteling cn de uren daarna. Precies zoals ccn topfilm behoort tc zijn Shutter Island zorgde cr tevens voor dat Ik. net als bij Ryan O'Ncll In I97S. al mijn vooroordelen over Leonardo dl Caprio definitief aan dc kant kon zenen Wat ccn acteur! In niets deed hij ml| nog denken aan het nanc vloeitje dat hij InTltanlc moest spelen, weliswaar aan de zijde van Kate Winsloc maar toch Shuncr Island staat nog niet In mijn top 10 aller ü|dcn. daarvoor moet hij eerst nog ccn paar |aar rqpen in dc krochten van gen, 30 oktober 2011 i

Tijdschriftenbank Zeeland

Decreet | 2011 | | pagina 11