Nog belangrijker dan de mogelijkheid van een goede verdeling van het opperwater is
echter, dat na de totstandkoming van de afsluiting van het Haringvliet reeds aanstonds
een belangrijke beveiliging wordt verkregen voor het gebied ten noorden van de plaats,
waar ook het Volkerak zal worden afgesloten.
Aangezien het nodig is om in de dam, waarmede het Haringvliet wordt afgesloten, een
groot sluizencomplex te bouwen, is het tevens duidelijk dat niet tot algehele afsluiting
van dit breede water kan worden overgegaan, voordat men in staat is om van deze
sluizen voor de afvoer van het opperwater gebruik temaken.
Wanneer men toe is aan de definitieve afsluiting, d.w.z. wanneer men tot het sluisgat
is genaderd, zal het als een groot voordeel moeten worden beschouwd, dat de sluizen
in deze dam kunnen worden opengezet om een gedeelte van de getij stroom over te
nemen. Het op dat ogenblik ter beschikking hebben van de sluizen met hun toegangs
geulen zal een aanmerkelijke vermindering betekenen van de maximale stroomsnel-
heden, die in het laatste sluitgat in het Haringvliet zullen optreden.
Om de uitwateringsluizen te kunnen maken, moet een bouwput worden aangelegd.
Deze bouwput verkrijgt zeer grote afmetingen, vooral in de richting loodrecht op de
getijstromen.
De bouwput, die gedurende ca. 6 jaar dienst zal moeten doen, mag uit de aard der zaak
niet te veel afnemen van het rivierprofiel, zodat de rivier dient te worden afgesloten op
een plaats, waar de bouwput kan worden aangelegd, passende in het toekomstige nor
maaibed en toch tegelijkertijd zodanig georienteerd, dat de diepe geulen kunnen
Het voor de afsluiting gekozen tracé
worden gespaard en het rivierprofiel zo min mogelijk wordt aangetast voor de door
lating van de getijstroom.
Na overweging van het voorgaande bleek, dat voor het maken van de afsluiting aan de
benedenmond van het Haringvliet, drie tracés in aanmerking kwamen en wel één tracé
ter hoogte van Hellevoetsluis, één tracé ter hoogte van Stellendam en vervolgens het
meest buitenwaarts gelegen tracé, tegenover de Kwade Hoek.
Met het laatstbedoelde tracé zou de kustlijn zoveel mogelijk worden bekort. Bij plaat
selijke waarnemingen, in het bijzonder met betrekking tot de golfhoogte, bleek echter
al spoedig, dat grote voorzichtigheid in acht moet worden genomen met betrekking
tot de ruwheid van het water, zowel voor de uitvoering van het werk, als voor de situ
atie die men verkrijgt, wanneer de werken gereed zijn.
Een nauwlettende observatie deed weldra inzien, dat, in het bijzonder ten noorden van
een oost-west over de Kwade Hoek lopende lijn, het water van het Haringvliet merk
baar ruwer en onstuimiger is dan ten zuiden daarvan. Dit leidde tot het besluit het
tracé nabij de Kwade Hoek af te wijzen wegens te grote risico's bij de uitvoering der
werken en het weerstaan van de golfaanval op de uitwateringsluis.
Bij de keuze tussen de beide andere tracés werd in aanmerking genomen, dat de aan
wezigheid van de bouwput aanleiding zou geven tot grotere stroomsnelheden in de
rivier ter weerszijden van de put en mogelijk aantasting van tegenover liggende oever-
werken ten gevolge zou kunnen hebben. In dit verband bood het meest naar binnen
gelegen tracé de kans op aantasting van de havendammen van Hellevoetsluis en Dirks-
land, waarvan het behoud reeds onder de huidige omstandigheden de nodige waak
zaamheid en het treffen van voorzieningen vereist. Men zou het zo kunnen stellen, dat
de afstand tussen beide havens feitelijk te gering is om tot aanleg van zulk een grote
bouwput over te gaan.
Bij het middelste tracé bestonden deze bezwaren in veel mindere mate. Hier bevindt
zich in het midden van de rivier een ondiep gedeelte, waar de bouwput kan worden ge
maakt zonder te veel af te nemen van het rivierprofiel. Is deze gereed, dan is de bouw
put aan de noordzijde begrensd door het Rak van Scheelhoek en aan de zuidzijde door
het Noord-Pampus. Wanneer enige toeneming van stroomsnelheden in het Rak van
Scheelhoek zal ontstaan, zal dit tot verdieping van deze geul aanleiding kunnen geven.
Mocht de kust van Rockanje worden aangetast, dan zal men tijdig maatregelen kunnen
nemen. Toeneming van stroomsnelheden in het Noord-Pampus kan aanleiding zijn tot
aantasting van de Plaat van Scheelhoek. Beschadigingen van betekenis behoeven hieruit
niet te worden gevreesd; men heeft het ook hier in de hand om bijtijds tot beteugelings-
werken over te gaan.
Ook ten aanzien van het optreden en opruimen van hinderlijke aanzandingen en aan
slibbingen buiten de sluizen in de mond van het Haringvliet, werd met de huidige
kennis der zandbeweging langs onze kust, enige voorkeur gegeven aan het tracé tegen
over Stellendam.
Zo kan men zeggen, dat men op grond van technische en waterloopkundige overwe
gingen heeft moeten besluiten om uit de drie tracés de keuze te laten vallen op het
tracé ter hoogte van Stellendam.
De bouwput, die voof de bouw van de uitwateringsluizen moet worden aangelegd,
wordt ongeveer rechthoekig van vorm. De lengte van de bouwput, gemeten loodrecht
op de richting van de stroom, is 1400 m. De breedte van de bouwput, gemeten in de
richting van de stroom, is 560 m.
39
38
i
i
