Op bezoek bij
Sjaak Herman
M
aap.'
Door Emmy de Koeijer
Li f v A -
9
Hart voor de natuur is hem niet van huis uit
meegegeven. Geboren in Uzendijke in 1937
als zoon van een bakker, moeder was thuis
of hielp in de bakkerij. Moeder had mis
schien nog wel iets met de natuur, want was
geboren in de polder op de Marolleput. In
1948 verhuisde de familie Herman, pa kon
bij van Gend en Loos gaan werken in Bres-
kens en dan was het makkelijker om daar
ook te wonen. Daar brak een mooie tijd aan
voor Sjaak. Zij woonden op het eind van
de Boulevard, de zee met het strand en de
duinen waren dus eigenlijk Sjaak zijn eigen
speeltuin. Met vriendjes altijd op het strand
te vinden, vooral om te vissen, te korren en
om mossels te rapen. Op mijn naïeve vraag
of hij toen naar vogels, andere dieren of mis
schien planten keek met het oog van een
natuurliefhebber, was het antwoord simpel
en kort "nee". Die interesse en aandacht zijn
pas later gekomen en eigenlijk door toeval.
Als kind en later in de pubertijd was Sjaak
altijd bezig met dingen maken en repare
ren. Na het behalen van zijn HBS-diploma
was hij klaar met leren, tenminste zo dacht
hij er over. Een droom van hem was de grote
vaart. Na al die jaren aan de rand van de zee
te staan, te spelen en te vissen, trok het wa
ter hem. Gaan varen, heel de wereld over.
Dat liep anders, Sjaak ontmoette een meisje,
werd heel erg verliefd en bleef aan wal. Na
hun huwelijk gingen ze in Sluis wonen en
kregen twee dochters. In 1960 werd hij ge
vraagd om bij du Fossé te komen werken,
begonnen op kantoor en uiteindelijk be
drijfsleider geworden. Hij had geen ervaring
met het maken van meubels, maar zijn credo
was "stelen met je ogen". Kijken en leren hoe
anderen iets deden in combinatie met zijn
technische aanleg maakten deze baan hem
op het lijf geschreven.
werd er vergaderd bij de dierenarts boven
de praktijk. Een ding bleef wel hetzelfde, de
nabesprekingen bij Chez René op de markt
in Oostburg. Ondanks dat Sjaak geen café
ganger was, heeft hij toch wel eens deelge
nomen aan deze 'nabesprekingen'.
In 1983 gebeurde er iets vervelends, de
meubelfabriek sloot zijn deuren. Dit was
voor Sjaak een ingrijpende gebeurtenis,
hij had hier meer dan twintig jaar met veel
plezier gewerkt. Voor het vinden van een
nieuwe baan kwamen zijn contacten bij de
knotwerkgroep van pas. In 1982 werd de
Stichting Landschapsverzorging Zeeland
opgericht. Sjaak voldeed aan alle eisen als
medewerker met kennis van mensen en om
geving, opgedaan tijdens zijn activiteiten
voor 't Duumpje. Er brak een mooie tijd aan,
veel buiten zijn en met boeren en bewoners
van het buitengebied beplantings- en on
derhoudsplannen maken. De aanleg en be
heer van drinkputten, advies over erven en
welke bomen er geplant en gesnoeid moes
ten worden.
Het 'werk' bij 't Duumpje ging intussen ook
gewoon door. Een van de activiteiten bin
nen 't Duumpje was op markten en brade
rieën staan, een aantal leden 'bemande' dit
kraam. Vanuit het publiek was hier altijd
veel interesse voor, dit zorgde steeds weer
voor donaties en nieuwe leden, 't Duumpje
kwam meer in het nieuws, er werd een aan
tal acties georganiseerd. Een demonstratie
bij het waterschap, gericht tegen het ont
trekken van water door boeren. Er werden
teksten bij het waterschap boven de ingang
gespoten en de leus 'Tank thuis' werd op
veel plaatsen gezien. Een andere actie was
tegen de hoogbouw in Cadzand, de leus
toen 'Hoogbouw komt voor de val'. Een ac
tie die wel invloed heeft gehad was samen
met recreatieondernemers 'Kust In Kleur'. In
het bestuur van 't Duumpje had Sjaak intus
sen ook plaatsgenomen. Tot ca. 5 jaar gele
den, toen is hij met alles gestopt, ook met
het knotten. De zaag werd in de wilgen ge
hangen.
Bij de SLZ kreeg hij veel te maken met
boomkikkers, of eigenlijk geen boomkik
kers. Hun aantal was de afgelopen decen
nia dramatisch gedaald. Ondanks de vele
moeite zag Sjaak weinig vooruitgang. Hij be
sloot op eigen houtje iets te gaan doen, een
stuk grond te kopen en daar een ideaal leef
gebied voor de boomkikkers van te maken.
Door al zijn ervaring wist hij precies aan wel
ke eisen dit land moest voldoen. Het land
moest laag en vochtig zijn, dicht bij huis en
makkelijk te bereiken. Aan de Kanaalweg
werd het land gevonden in 1991. De eerst
koop was 2,75 hectare en later is daar nog
een stukje bijgekomen. Er werd een plan bij
de Provincie ingediend en die ging akkoord.
De bovenlaag werd afgegraven en ook werd
Op een voor mij verborgen plek in Sluis
staat Sjaak mij op te wachten. Dit is geen op
maat voor een spannend rendez-vous, maar
ik kon Sjaak zijn huis niet direct vinden. Het
huis staat in een oase van rust en groen, al
leen als het hout wordt geoogst dan is het
met de rust gedaan. Een groot gedeelte van
de tuin staat vol met bomen, aangeplant
voor hout om te stoken. Dit typeert Sjaak
wel, altijd praktisch ingesteld. Een hart voor
de natuur en als het wat op kan leveren, pri
ma.
directe aanleiding. Een uitzending op televi
sie van Ivo Niehe met als thema "geef om de
natuur" waar het natuurbeschermingswerk
van het Wereld Natuur Fonds uitgebreid aan
dacht kreeg, was het omslagpunt. Zijn prakti
sche aard kwam hier weer naar boven, hij be
sloot zijn aandacht te leggen op natuur in de
buurt. Na her en der wat rondvragen kwam
hij uit bij 't Duumpje. Zijn lidmaatschap werd
ook gelijk een actief lidmaatschap, hij kon di
rect aan de slag bij de knotwerkgroep. Dat
viel niet mee, jaren was er niets of heel wei
nig aan de knotwilgen gedaan. Het gevolg
was dat er bomen op bomen groeiden. Het
zagen met de hand was bijna onbegonnen
werk, gelukkig bood de motorzaag van Jan
de Zwart uitkomst. Het gesnoeide hout was
zo groot en dik dat het zelfs verkocht werd.
Het werd in mooie gelijke stukken gezaagd
en als er 25 ton was, werd het opgehaald.
Een mooie bron van inkomsten. Het was
zwaar en hard werk op de zaterdagen, maar
alle mannen uit de knotwerkgroep waren in
de bloei van hun leven. Van het één komt het
anderen de biologiegroep (nu planologie)
trok ook, dit was halfjaren 80. Daar zijn een
aantal onderwerpen nog steeds actueel. Het
rooien van bomen zonder vergunning, maai
en van dijken en omploegen van waardevol
le stukken natuur. De vergaderingen werden
eerst thuis bij leden gehouden, daarna kwam
er een verzamelgebouw achter het Ledel-
theater in Oostburg. Toen dat niet meer kon
Eindjaren 70, beginjaren tachtig deed de na
tuur zijn intrede, heel toevallig. Niet meege
nomen of geïnspireerd door iemand of lang
zaam steeds bewuster geworden, maar een
\maart
Boomaantdag <fBS /^trirïchei
■’i
Braderie Sluis -1
en Bien FA