pelijke collectie dan: historisch erfgoed dat wetenschappers van heinde en verre
naar Zeeland trekt. Tijdgravers gaat echter niet over deze collectie, althans niet
direct. De focus ligt op de conservatoren, die heel goed kunnen uitleggen waarom
zo'n schelp of steen interessant is, maar niet snappen waarom jij dat als buiten
staander niet snapt. Hun bevlogenheid werkt aanstekelijk. Als je door hun ogen
kijkt, ziet wat zij zien, opent zich een wereld.
Conservator Mark Bosselaers, een wetenschapper met een lange grijze baard, die
zich bezig houdt met fossiele resten van walvissen, heeft een rol in de film. Hij
wil weten hoe de evolutie is verlopen en vertrouwt geen enkele theorie op dit
gebied, zelfs die van Darwin niet. Een grote groep walvissen is uitgestorven en we
weten niet waarom. Het blijkt dat grote zoogdiersoorten zo'n twee a drie miljoen
jaar "meegaan". Voor de mensheid is dat slecht nieuws, technisch gesproken zit
onze tijd erop. Bosselaers legt de verbinding van een walvisbot naar ons, Zo'n
bot gaat over ons allemaal. Sommige mensen zoeken naar het mysterie van het
leven middels het onstoffelijke muziek liefde, God. De conservatoren van het
Genootschap zoeken naar bezieling en kernwaarden door middel van dingen. Een
schitterende schelp is gevormd uit één celletje, hoe kan dat? Iemand zegt in de
film dat zijn brein te klein is om het te bevatten. Toch doet hij een poging daartoe,
hij wil de dingen kunnen duiden. Ik vind dat van een ontroerende schoonheid.
Objecten zijn in de film van heel dichtbij in beeld gebracht. Dan zie je hoe
mooi en veelbetekenend ze zijn. Een krokodilletje dat uit zijn ei kruipt en precies
op dat moment op sterk water is
gezet. Je ziet hoe het leven begint,
de dynamiek van het gretig naar
het daglicht toehappen. De ba
bykrokodil symboliseert ook een
wereld waarin de tijd is stilgezet.
De wereld raast door, maar in de
ondergrondse kelders en gangen
van Middelburg staat ie even op
pauze."
(Tekst: Alexander Hiskemuller, Prins Bernard Cultuurfonds Magazine, Jubileum
uitgave Oktober 2020)
26
2020