volgens de onderzoeker, Henk Heikens, op blz. 62 van zijn verslag is de over
gang van Nederlandse act naar de <?<?-achtige act van Schouwen-Duiveland zo
geleidelijk dat ze niet duidelijk van elkaar konder worden onderscheiden. Hij
voegt daar aan toe dat de ouders die klank op hun vragenlijst aangaven met spel
lingen als ae, eet, en Dat betekent in ieder geval dat die ouders zich wel
degelijk van dat klankverschil bewust waren. Interessanter zijn de uitkomsten bij
2. "varken". Keu werd opgegeven door 35 ouders en door 43 kinderen. In 31
gevallen is er geen correspondentie met de opgave van de ouders. Dit feit wordt
verklaard met een verwijzing naar het WZD, waar wordt opgemerkt dat keu voor
al als roepnaam en in de kindertaal wordt gebruikt. In het proefschrift van dr. de
Vin, dat overigens in het kader van dit project niet is geraadpleegd, ontbreekt dit
woord. Het WZD maakt de aangehaalde opmerking met betrekking tot hel Land
van Axel; het woord keu is op Schouwen-Duiveland wel bekend, maar dan voor
al met de betekenis "maag (van een varken)". Blijkens kaart 1 van de tweede
aflevering van de Taalatlas van Noord- en Zuid-Nederland (Leiden 1941) komt
keu, "jong varken", één keer voor op Schouwen-Duiveland, wat niet bevestigd
wordt cloor het WZD. Dat 43 kinderen toch keu opgegeven zou kunnen beteke
nen dat het woord niet als "echt" dialect, maar meer als algemeen Zeeuws werd
beschouwd. Het gewone woord voor "tol" was op Schouwen-Duiveland top
(hiervoor kwam het woord al aan de orde) in het onderzoek wordt het door 54
ouders opgegeven en door niet één kind. Hetzelfde is het geval met "schommel";
het echte dialectwoord louter was bij geen van de kinderen bekend, wel bij 27
ouders.
Niet één kind blijkt het Zeeuwse woord kacheltje,"veulen" nog te kennen, terwijl
toch nog 21 ouders het opgaven.
Onthullend is dat het geval "ui" door 28 ouders en door 82 kinderen werd de
vorm juin werd opgegevene, terwijl slechts 43 kinderen jttun opgaven. Bij
"muis" werd slechts door '12 en bij "huis" door 7 kinderen de vorm met int, te
weten mints, en. buns opgegeven. Wat er met de b (van hints) gebeurde wordt
niet vernield
Heel merkwaardig is dan dat 18 kinderen (en slechts 8 ouders) bij "aardbei" een
vorm van het type cterclbezem opgaven. De verwachting zou zijn dat het oude
cterclbezem. bijna helemaal vervangen zou zijn door aerdbei. De Vin (blz. 62) wijst
daar al op met betrekking tot Zierikzee, waar de aerbeezems al aerbeien waren
geworden.
De uitkomsten van het onderzoek lijken met elkaar in tegenspraak te zijn. De
discrepantie tussen het dialectgebruik van de ouders en van de kinderen is groot
en vaak niet te verklaren. Daaraan is de onderzoekssituatie debet. De kinderen
werden in hun schoolomgeving ondervraagd en clat is bij uitstek het domein van
de standaardtaal. De gang van zaken was als volgt: "Na een inleidend praatje in
de klas kwamen de kinderen één voor één in een apart vertrek aan de beurt (de
kamer van het schoolhoofd, de ruimte voor de schoolarts, een niet gebruikt
lokaal e.d.)" (blz. 45). Maar ook de rapportage maakt een juiste beoordeling van
de feiten moeilijk. Ik wees al op "schaap" waar wordt opgemerkt dat er geen
bruikbare variant is en dat iedereen de vorm schaap heeft opgegegeven; bij con
trole van de vragenlijsten blijkt dat in meerderheid scbaep (met een ee-achtige
act) te zijn; "aardbei" zou zeer veel vormen van het type -beze hebben opge
leverd, terwijl het in werkelijkheid om een voor Schouwen-Duiveland en
omgeving typische vorm (aerd)bezem ging, om maar een paar voorbeelden te