Conclusies-,
Het gebruik van 'perifrastisch' doen in zinnen wordt door ongeveer 28 procent
van de dialectsprekers op Schouwen-Duiveland als standaardtalig aanvaardbaar
aangemerkt.
In de westelijke subregio ligt de score voor de acceptatie van 'perifrastisch doen'
significant hoger dan in de overige twee subregio's.
In de verhouding oud/jong is geen sprake van significante verschillen in de
acceptatie van het gebruik van 'perifrastisch doen'.
Al met al houd ik het gebruik van 'perifrastisch doen' op een teken van taal
zwakte, al moet ik zeggen dat ik de suggestie van Endlik ook de moeite van een
nader onderzoek waard vind.
Slotwoord
Taal is een bijzonder fenomeen, dat in de loop der tijd verandert. Dat is niet
alleen het geval bij standaardtalen, maar ook bij dialecten. Het verschil daarbij is
dat bij standaardtalen er woorden bijkomen en andere weer verdwijnen. Bij dia
lecten gaat het helaas altijd maar weer over verdwijnen. Dat er dialectelementen
zijn die minder snel verdwijnen is gelukkig een feit
Het ging in dit artikel om een aantal van die dialectelementen die verschillen in
hun houdbaarheidsdatum aan de hand van grappige fragmenten van een goede
dialectschrijver met vanzelfsprekend in het oogspringende dialectelementen in
zijn geschreven dialect. Endrik was daarvoor een uitstekende kandidaat.
Lijst geraadpleegde literatuur
Bree, Cor van. Historische Taalkunde, 2e druk, Leuven,'Amersfoort 1996.
Bree, C. van, Sociale en regionale taalvariatieLeiden 2001
Bybee, Joan, A functionalist approach to grammar and its evolution, 1998
Cornips, Leonie: De hardnekkige vooroordelen over de regionale doen infinitiefconstructie. In:
Forum der Letteren, jaargang 35 (1994) 4 (december) p. 282-294.
Driel, Lo van, Taal in stad en land- Zeeuws, le druk, Den Haag 2004.
Leeuwen, Rob C. van, Het dialect op Schouwen-Duiveland anno 2004, doctoraalscriptie
Vin, A. de, Het dialect van Schouwen-Duiveland, grammatica en historie', Assen 1953. (Het betreft
hier de handelseditie van de dissertatie.)
Vin, A. de, A.F. van de Zande-Vleugels Schutter, B. Oele, Dialect op Schouwen-Duiveland In de twee
de helft van de twintigste eeuw', Biervliet 1998.
Wal, Marijke van der, in samenwerking met Cor van Bree, Geschiedenis van bet Nederlands, Utrecht
1992.
Weijnen, A., De ouderdom en het isolement van het Schouwens dialect. In: Onze taaltuin, jaargang 9,
(1940) p.161-184.
Bron:
Gesprekken met Henk Blom in juli, augustus 2007.
Noten
1 Subjectvorm is hetzelfde als onderwerpvorm. Het gaat dus over persoonlijke voornaamwoorden
die grammaticaal als onderwerp worden gebruikt: ons gae nae schole.mun bin tuus eweest etc.
2 Het verschijnsel dat werkwoordsvormen, ten onrechte worden omschrevem met een vorm van
het werkwoord doen wordt in de taalkunde aangeduid als perifrastisch doen. Voorbeeld: Hij doet
iedere zaterdag de auto wassen.
3 'Ons Eiland' is een wekelijks verschijnend huis-aan-huisblad voor Goeree-Overflakkee en
Schouwen-Duiveland.
4 Valcooch was een schoolmeester uit de 17e eeuw. Het ensemble bestaat uit 4 (exlleerkrachten).
5 Een methode van dialectonderzoek waarbij je de taalontwikkeling over een periode van onge
veer 40 jaar kunt volgen.
145