GRIJZE ZANDBIJ
De grijze zandbij nestelt bij voorkeur
in zandige grond waar ook wilgen zijn.
Het nestje bestaat uit een hoofdgang
die enkele decimeters de grond in
gaat en overgaat in één tot zes korte
zijgangetjes, die ieder uitmonden in
een klein kamertje ter grootte van de
bij. De kamertjes worden door de bij
geïmpregneerd met een olieachtige
vloeistof en voorzien van een balletje
van (wilgen)stuifmeel, wat nectar én
een eitje. De bijenlarve eet het stuifmeel
en de nectar op en verpopt in de zomer.
Pas in het volgende voorjaar komen de
nieuwe bijen tevoorschijn. De 'oude' bij
sterft na het maken van diverse nestjes.
GROTE ZIJDEBU
De grote zijdebij vliegt op dezelfde plaatsen als de grijze
zandbij. Ze maken ook een vergelijkbaar maar iets minder
diep grondnest. De kamertjes worden bekleed met dunne
kunststoflaagjes, waardoor ze volledig waterdicht zijn.
Eind maart, begin april is hét moment om op zoek te gaan
naar deze soort. Je kunt ze vinden rond de duinvalleien van
Oranjezon en de kanalen in de Clingse bossen. Daar vliegen
ieder voorjaar duizenden grote zijdebijen rond.
ROODHARIGE WESPBIJ
De roodharige wespbij is een zogenaamde koekoeksbij, wat
betekent dat ze haar eieren in het nest van een andere soort
legt. Die zorgt dan voor het eitje en de larve alsof het haar eigen
nakomelingen zijn. Iedere koekoeksbij heeft een specifieke
soort, de gastheer, waarbij dit plaatsvindt. De roodharige
wespbij heeft als gastheer de grijze zandbij. Als de grijze
zandbij van huis is, graaft ze het nestje open en legt er
stiekem een ei in. De roodharige wespbijen halen hun voedsel
- nectar - voornamelijk uit wilgen, sleedoorn, paardenbloemen
en fluitenkruid.
GROTE BLOEDBU
De grote bloedbij is eveneens een koekoeksbij. De gastheer van
deze soort is de grote zijdebij. De grote bloedbij is redelijk groot
en heeft een opvallend roodgekleurd achterlijf, waaraan hij zijn
naam te danken heeft.
GEHOORNDE METSELBU
De gehoornde metselbij is soms al in februari aanwezig.
Rond bijenhotels kan het dan krioelen van deze bijen.
In bijenhotels maken ze bij voorkeur gebruik van boorgaten
en bamboe buisjes die 6 tot 8 mm in doorsnede zijn. In deze
buisjes metselen ze kleine kamertjes, waarin ze een voorraadje
stuifmeel, nectar én een eitje stoppen.
ROSSE METSELBU
De rosse metselbij wordt een maand later actief dan de
gehoornde metselbij. Deze soort lijkt veel op de gehoornde
metselbij, maar is meer oranjebruin van kleur. De nestbouw is
vrijwel gelijk aan die van de gehoornde metselbij. Tot 2015 was
de rosse metselbij de meest algemene metselbij ten noorden
van de Wester schelde, maar de laatste jaren wordt
de gehoornde metselbij overal in Zeeland talrijker.
Erik Speksnijder is
medewerker Ecologie bij
Het Zeeuwse Landschap
Grijze zandbij (foto Erik Speksnijder)
ZEEUWS LANDSCHAP LENTE 2022
LENTEBIJEN
Van boven naar beneden:
grote zijdebij, roodharige wespbij,
grote bloedbij, gehoornde metselbij,
rosse metselbij
(foto's Erik Speksnijder)
LENTE 2022 ZEEUWS LANDSCHAP 5
