Monitoring
Interessant is om te weten wat al deze
beheervormen voor effecten hebben. In
het kader van het project zijn veel beheer-
typen onderzocht op natuur, milieu en
beleving. Wat biodiversiteit betreft: alleen
al bij de projecten in Goes zijn 782 soorten
(alle beheertypen samen) geregistreerd,
waarvan bijvoorbeeld 72 soorten bijen en
wespen en 415 soorten planten! En zoals
verwacht: gemiddeld genomen is er een
toename van biodiversiteit van regulier
gazon naar extensief gazon. Nog meer
In Goes is naar max. 21 afgeschaald. In
Borsele maait men nu nergens meer dan
17 keer en in Terneuzen zelfs maximaal 15
keer! Daarnaast zijn er op diverse kleinere
plekken experimenten om het aantal
maaibeurten nog veel verder te laten zak
ken. Het streven is het minimaal aantal
maaibeurten waarbij er nog wel sprake is
van gazon. In Goes lopen er wat dat
betreft proeven met frequenties van 8 en
6 keer. Een vorm die vanuit het buitenland
is overgewaaid en nu ook in Zeeland is
opgepikt is het Maai Mei niet gazon, waar
bij er in de maand mei (bloeiperiode van
veel kruiden) niet gemaaid wordt. Een
weer andere insteek is om gazonbeheer
helemaal om te zetten in andere vormen
zoals een maai en hooibeheer, waarmee
het in principe omgezet wordt in een
bloemrijk hooiland. Koplopers in Zeeland
zijn wat dat betreft Borsele en Goes die
beiden nu 11 hectare bloemrijk grasland
beheren.
kere vegetaties. Hier is een opvallende
overeenkomst met een onderzoek dat
in Terneuzen is uitgevoerd. In de wijk
Serlippens is bij buurtbewoners een
enquête uitgevoerd naar de beleving
van de plaatselijke Wildtuinen.
Ongeveer 85% van de respondenten
gaf aan positief te zijn over het natuur
lijke karakter van de Wildtuinen.
Samenwerking
In dit project werken veel personen
en organisaties met elkaar samen.
Het grootste deel van het monitorings-
werk wordt uitgevoerd door SLZ.
De gemeenten Borsele voerde een
analyse van de functies van het gazon
zelf uit. Een studie naar de verschillen
de mogelijkheden in het beheer van
de gazons wordt door de gemeente
Tholen uitgevoerd, waarbij de veld
opnames worden uitgevoerd door de
Natuurvereniging Tholen. Ook in Goes
en Hulst hebben vrijwilligers veel waar-
Publiciteit
Een artikel over dit project werd gepu
bliceerd in het aprilnummer van het
vakblad Tuin en Landschap. Daarna
kwam de landelijke publiciteit zelfs
ineens in een stroomversnelling. Ook
op Nature today verscheen een artikel
(te vinden op die site met de zoekterm
"gazon"). Dat werd opgepikt door
Vroege vogels, die een Radioreportage
uitzond op zondag 1 mei (ook weer te
beluisteren op die site).
Verder lezen
Op de website van SLZ zijn de verschil
lende deelrapporten te downloaden:
https://landschapsbeheerzeeland.nl/
werkzaamheden/ecologisch-gazonbeheer
nemingen in de terreinen gedaan.
Het onderzoek naar het draagvlak van
bloemrijkere vegetaties in Noord-
Beveland werd uitgevoerd door het
IVN.
biodiversiteit is er in bloemrijk grasland.
In Hulst (locatie Vogelwaarde) werd in een
bloemrijk grasland 217 soorten aangetrof
fen en met een vergelijkbare inventarisatie-
inspanning in een vergelijkbaar stuk gazon
117.
Er is een begin gemaakt met het bereke
nen van de milieuaspecten van de beheer
typen. Op basis van de eerste gegevens en
van wat er uit de literatuur bekend is, is
een eerste inschatting gemaakt. De milieu
belasting (energiegebruik, uitstoot van
vervuilende stoffen en CO2) is hoog bij
intensieve beheervormen en neemt af bij
extensievere vormen. Bij het hooien gaat
dat positieve effect deels weer verloren
door de extra werkrondes die daarvoor
nodig zijn.
Onderzoek naar het draagvlak voor een
bloemrijkere vegetatie bij wijkbewoners is
uitgevoerd in Noord-Beveland (Kortgene)
en heeft een duidelijke conclusie. Een
ruime meerderheid van de mensen had
een positief gevoel bij de natuurvriendelij-
Proefveldjes gazon gemeente Tholen
Bloemrijk hooiland Kortgene
27
Landschapsbeheer Zeeland Zomer 2022 Samenwerken aan ons cultuurlandschap
26