mm
De paardenbloem en rubber
Dagverkorting in de
sierteelt
ACHT MIIU ARD
Hengstenkeuringen
in Zeeland
PAG.
DE LANDSTAND
VRIJDAG 12 FEBRUARI 194»
Chrysanten onder korten dag
P EHALVE met Kalanchoe's en Euphorbia's heeft de
practische kweeker de dagverkorting als methode om
den bloei te bespoedigen ook reeds toegepast by de
Chrysanten. Ook dit zijn typische kortedagsplanten,
die men door het afknijpen van een stuk van den dag
tot vroeger bloei kan dwingen. Een der jongste publi
caties op dit gebied behandelt den invloed van het
tijdstip der verduistering. Het is een verhandeling van
St Woycicki, die voor zijn proefnemingen vijf ver
schillende variëteiten gebruikte, tjw. King Orange,
Blanche Poitevin, Champ d'Or en de grootbloemigen
Miss Edith Cavell en Mona Davis. De bakken met
Chrysanten werden hier verduisterd door afscherming
met behulp van luiken. Een deel der planten werd
blootgesteld aan een dagelijksche belichtingsperiode
van 12 uur en een ander deel aan een periode van
8 uur.
Bij laatstgenoemde groep werd voor King Orange en
Champ d'Or een bloeivervroeging verkregen van niet
minder dan 59 dagen. Verkorting tot 12 uur gaf een
vervroeging van 56 dagen. De grootte der afzonder
lijke bloemhoofdjes nam van 8 cm. tot 7% cm. af,
de lengte der planten verminderde als gevolg van de
sterk teruggeloopen assimilatie van 112 cm. bij nbr-
malen dag tot 43 cm. bij een korten dag van 8 uur.
Iets soortgelijks is ook door Nedesiandsche onderzoe
kers vastgesteld; dit is dus geen nieuws.
Van belang is echter, dat ook het moment der
verduistering van invloed was. Het was niet
onverschillig of de luiken 's morgens, 's mid
dags of 's avonds werden gesloten. Proeven
N „De Landstand" van 15 December 1942 las ik
een artikel over den verbouw van een rubbergevende
plant in Rusland.
Deze plant, een paardebloem uit het gebergte in
Centraal Azië, ingevoerd in Rusland, genaamd Kok-
saghyz, bevat in de wortels een zeker percentage
rubber. Als bedrijfsleider op een bedrijf in Rusland
werd mij ook gewezen op den verbouw van dit gewas.
Toen ik daarop een gesprek voerde met den land
bouwkundige op ons bedrijf, deelde deze mij mede, dat
volgens aanwezigestukken in het archief ook sprake
was van den verbouw van deze plant op ons bedrijf
Zelfs was dit bedrijf aangewezen als proefbedrijf met
verschillende soorten Koksaghyz. Na een tijdje zoeken
gelukte het ons het perceel te vinden, waarop deze
plant in 1940 was uitgezaaid. Door wortelvermeerde
ring en zaadafval waren de rijen wel al vijftien
centimeter breed en minder goed zichtbaar. Distel
en meidestruiken stonden er nog van den vorigen
zomer, terwijl het geheel doorloopen was met witte
klaver en onkruid.
Onze landbouwkundige voelde er niet veel voor om
door hakken en wieden hier orde te scheppen, maar
ik stond er op, dat althans een gedeelte behouden
bleef. Vijftien Are heb ik kunnen behouden. Half Mei
vertoonden zich de eerste bloemknoppen en eind Mei
was de bloei vrij volledig, waarna hij langzaam weer
afnam. Het is een bloem, gelijk aan onze paardebloem.
Het zaad wordt licht door den wind verspreid en op
ons bedrijf vonden wij reeds tientallen meters van
den akker verwijderd jonge planten. Ieder heeft in
zijn jeugd wel eens een stengel met den wollig uit-
zienden ronden bol van de paardebloem geplukt en
de fijne zaadjes als veertjes de lucht ingeblazen. Elk
zaadje heeft een parachute en hierdoor gaat de ver
spreiding door den wind gemakkelijk. Echter is het
moeilijk om het zaad te oogsten. Wil men door pluk
ken het zaad winnen, dan moet men in de rijpings-
periode dagelijks de rijpe bollen verzamelen. Zijn deze
overrijp, dan gebeurt het dikwijls, dat bij het plukken
de zaadjes loslaten. Een gedeelte hiervan ontspringt
dan den dans en drijft op de vleugelen van den wind
het luchtruim in. In Rusland heeft men voor de win
ning van het zaad een machine vervaardigd met
behulp waarvan men het gemakkelijker kan verzame
len. Deze machine bestaat uit een viertal sterke zui-
gers, die door het opzuigen van de lucht telkens vier
rijen zaad mee afzuigen. De zaadjes worden in een
verzamelbak opgevangen.
Op de machine is een motor gemonteerd, die dienst
doet als trekkracht en tevens het zuigapparaat in
de buizen bedient. Het geheel schuift over de rijen
en wordt door één man bediend.
met Blanche Poitevin, Miss Cavell en Mona
Davis toonden onweerlegbaar aan, dat ver
duistering in de morgenuren meer invloed 'had,
dan verduistering 's avonds. Verduistering in
den middag werkte zelfs vertragend.
Onderschepping van het ochtendlicht leidde tot een
bloeivervroeging van 41 dagen bij Miss Cavell, van 38
dagen bij Mona Davis en van 76 dagen bij Blanche
Poitevin, tegen bij onderschepping van het avondlicht
19, 17 en 67 dagen.
De kwaliteit der bloemen.
De gevulde bloemen van Mona Davis kregen bij dag-
verkorting een kaal hart, hetgeen in normale cul
tuur slechts voorkomt als zij worden gekweekt op
♦weedé knop of op eindknop Ook bij andere dubbel*
chrysanten is dat het geval Deze variëteiten zijn dus
zonder meer niet voor dagverkortingscultuur geschikt.
Vermoedelijk is deze kwaliteitsvermindering een gevolg
van gebrek aan assimilaten en het is dus volgens
Woycicki wellicht mogelijk om de grens te vinden tot
welke men bij het verkorten van den dagelrjkschen
belichtingstijd kan gaan, zonder dat dit ongewenschte
verschijnsel zich vertoont
Woycicki probeerde ook nog vast te stellen of de ver
duistering gebonden is aan een bepaalde groeiperiode
en zoo ja, hoe lang de behandeling moet worden voort
gezet. Een deel van zijn planten werd in Mei en Juni,
een ander deel in Juni en Juli en een derde groep na
midden Juli onderworpen aan 2, 4 of 6 weken korten
dag. De resultaten waren in overeenstemming met de
gegevens, verkregen bij de Kalanchoe; hervatting van
den vegetatieven groei, indien de korte dag al te spoe
dig door normalen langen dag wordt opgevolgd Ver
duistering in de voorjaarsmaanden had geen ver
vroegend effect, verduistering in de voorzomermaan
den slechts indien de behandelingsperiode minstens
vier weken duurde.
Alles wijst er op, dat iedere variëteit haar eigen
levensrhythme heeft en dat van elk afzonderlijk moet
worden nagegaan, wat de verlangde belichtingsduur is
en hoe lang het vegetatiepunt bij dezen belichtings
duur noodig heeft om tot bloemvorming over te gaan
De wortels zijn bruin-geel van kleur en bevatten een
taai melkachtig sap, dat kleverig aan de vingers
blijft hangen. Is dit sap aan de handen gedroogd, dan
vertoont zich een zwarte plek, die doet denken aan
solutie, welke slecht te verwijderen is Het zijn de
wortels, waarin de rubber aanwezig is. Ook het blad
bevat dit sap, doch na den bloeitijd trekt dit in den
wortel samen. De rubber bevindt zich in de wortels
in hoeveelheden van zes zeven procent en de oogst
hiervan is dus hoofdzaak.
Met een ondergrondsploeg worden de rijen omhoog
geploegd, waarna de wortels verzameld worden. Het
blad wordt tot op een paar centimeter boven het hart
verwijderd. In kleine hoopjes zet men ze daarna op
het land om te drogen. Hierna worden ze in schurer
geborgen in niet te dikke lagen, op een houten
vloer. Een steenen vloer geeft vocht op en werkt
rotting in de hand. In ons magazijn bewaarde ik een
partijtje en hieraan was na twee maanden geen ver
mindering van kwaliteit te bespeuren.
Het spreekt vanzelf, dat ook direct nadat de wortels
taaidroog zijn, deze naar de verwerkende industrie
kunnen worden gezonden. Op ons bedrijf ("zware
leemgrond) had het gewas dezen zomer nogal van
droogte té lijden. De leemgrond die scheuren vertoonde,
werkte remmend op den groei. De cultuur kan naai
ik meen ook hier te lande goed plaats vinden. Op een
treinreis zag ik Koksaghyz gezaaid in de rogge. Na
den oogst van de rogge duurt het niet lang of men
kan zich de plant in de rijen zien ontwikkelen. De
rijenafstand is ongeveer 35 a 40 centimeter. De onder
linge afstand in de rijen is tien twaalf centimeter
Veel zaad is niet noodig. Met 300 gram per H.A
moet men al ruim toekomen.
In goeden zandgrond, alsook in een veenbodem, zal
de plant goed gedijen. In Augustus of begin Septem
ber gezaaid, zal de plant zich voldoende ontwikkelen
om door den winter te komen, waarna den volgenden
zomer geoogst kan worden. Het eerste jaar kan meu
zich bepalen tot den zaadoogst, waarna dan hel
tweede jaar de wortel geoogst kan worden. Vervol
gens kan men dan telken jare zaaien en oogsten. Vooi
vegetatieve vermeerdering door wortelstekken !s vee'
arbeid vereischt, zoodat de uitplant hiervan het
rendement zeker zal beïnvloeden. Om aan te vanger
zou men wortels kunnen invoeren en reeds in 1943
kunnen oogsten. Mogelijk kan. waar wij het thans
zonder rubber moeten doen, dè invoering van Kok
saghyz ons over het rubberlooze tijdperk heen
helpen.
H. WELLING.
Onderlinge
OORLOGSSCHADE
Verzekering Mootschqppij
MOLESTVÉRZEKERINGEN
voori
beschadiging van gebouwen,
inboedels, inventarissen, vaar
tuigen, enz.
bedrijfsschade en huurderving,
ook voor binnenvaartuigen;
persoonlijke ongevallen;
geld, geldswaarden en
preciosa
Haifjaarlijksche
Schaderegeling!
Meer dan 500.000 objecten
»jn reeds verzekerd voor ruim
Voegt daarbij ook Uw belang
en vraagt Inlichtingen bij Uw
1 Assurantiebezorgerl
t ingezonden Mededeeling)
Te Tholen werd op 28 Januari j.l. door de Ver. „Het
Nederlandsche Trekpaard"afd. Zeeland een keuring
van dekhengsten gehouden. De uitslag is als volgt:
Goedgekeurd voor dekking:
Mayeur van de Boschhoeve, 105788, eig. Jac. Fr. Broo-
mans te St. Annaland. Castor van Vosmeer, 100153,
eig. Gebr. E. J. en L. J. Koster te Tholen (Zld.) Paul
van Steenzwaan. 91272, eig. C. G. Polderman te Tholen.
Goedkeuring verlengd tot voorjaar 1944:
Benno van Acron, 90974, eig. C. G. Polderman te
Tholen. Prins, 91280, eig. Gebr. E. J. en L. J. Koster
te Tholen.
Afgekeurd
Clairon van t Leguit, 103022, eig. Gebr. E. J. en L. J.
Koster te Tholen (Zld.) Charles, 96621, eig. A. W. C.
en J. K. van Nieuwenhuyzen te Molenvliet, Tholen.
Floris, 96575, eig. Gebr. E. J. en L. J. Koster te
Tholen (Zld.)
Premiekeuring:
3-Jarige hengsten, niet in keurstamboek opgenomen,
kl. maat, 3e prijs: Mayeur van de Boschhoeve, 105783,
eig. Jac. Fr. Brooijmans te St. Annaland (Zld.) Oudere
hengsten, gr. maat, 3e prijs: Mayeur van 't Kerkje, K
1548, eig. Jac. Fr. Brooijmans te St. Annaland en
Gebr. C. en M. van Tilbeurgh te Oud-Vossemeer.
De keuring te Zierikzee vond plaats op 29 Januari 1943
met den volgenden uitslag:
Goedgekeurd voor dekking:
Robert van Steenzwaan, 104837, fok-eigenaar A. J.
Steendijk te Nieuwerkerk (Zld.) Roland van Steen-
zwaan, 104858, fok-eigenaar A. J. Steendijk te Nieu
werkerk (Zld.) Solan, 97214, eig. Hengstenver. „Weste
lijk Schouwen". Seer. P. L. Vis te Haamstede (Zld.)
Albion van Heensehe Molen, 96212, eig. S. J. Gast te
Duivendijke (Zld.) Carlo, 93936, eig L. J. H. Koopman
te Nieuwerkerk en G. J. Klompe te Noordgouwe (Zld
Deze laatste hengst werd opgenomen in het keurstam
boek.
Premiekeuring:
3-jarige hengsten, niet in keurstamboek opgenomen,
groote maat: 3e prijs: Robert van Steenzwaan, 104837,
fok-eigenaar A. J. Steendijk te Nieuwerkerk (Zld.)
3-Jarige hengsten niet tn keurstamboek opgenomen,
kleine maat; 3e prijs: Roland van Steenzwaan, 104858.
fok-eigenaar, A. J. Steendijk te Nieuwerkerk (Zld.)
Oudere hengsten, groote maat; le prijs: Carlo, 9393G,
eig. L. J. H. Koopman te Nieuwerkerk en G. J. Klompe
te Noordgouwe; 2e prijs' Brillant K 1736, eig. C Pat
mos te Eikerzee, post Scharendijke (Zld.); 3e prijs:
Ulrich, K 1817, fok-eigenaar Wed. J J. v. d. Zande te
Nieuwerkerk (Zld.) Oudere hengsten, kleine maat; 3e
prijs: Certain van Dora, K 1945, eig. C. Padmos te
Eikerzee, post Scharendijke (Zld.)
