Brieven van Bram uut den Braekpolder
Boerengeriefhout
Landbouw-coöperatie
VRIJDAG 14 MEI 1943
DE LANDSTAND
PAG. 4
Bram uut den
Braekpolder
Beate lezers!
Twent a'k 'ier zitte te schrieven, vliege de
spetters nubie run rn'n penne. Wat a'k noe
toch meegemaekt e, da's toch wè toppunt,
'n Stuit geleje kwam 'k in de stad en k
docht zo bie m'n exgt da 'k wè 's 'n rol
letje musterddrued mee kon nemeicant
daer ek 'n groot gebrek an
Af fijn, 'k stappe dae zo'n iezerwienkel in
en dae zie 'k Wullem Touwe bie ons ran
't durp mee 'n groote rolle musterddraed
ondei z'i. aerm de wienkel uut stappe.
Noeik was a blie op zo'n buutenkansje,
mae 'k vertrouwde 't eigenlijk toch nie 'ele-
maele. want Wullem Touwe was nog a
bekend om z'n /uilen en zwart 'andel. Wat
d urn kreeg, knegt 'n aore nog nie.
'k Stappe dan die wienkel in en vraege
om 'n rolle musterddraed. Dae stieny zo'n
snotneus om me 't elpen en die kiekt eerst
mae 's 'n stuitje nae den zolder. Einde-
lienge kreeg urn inspiratie en ie zei: Mus
terddraednee, dat m'n nie mé."
'k Zegge, zo, en daernet gieng Wullem
Touwe nog mee 'n groot pakket onder z'n
aerm de deure uut.
Ja, 't speet um zeer, mae dat was noe
toevallig net 't leste wat a ze in de win
kel 6.
Af fijn. ik zei um vlak in z'n gezicht dat
'n loog en dat as 'k mee 'n stik spek of
zo over de brugge was gekomm dat 'r
dan wè musterddraed zou weze. Mae Tc-
zegge tegen z'n, wacht mè, d'r bin nog
andere instanties waer d ze zoiets'op de
juuste waerde wete te schatte.
Nog vee gepraet, en d'r kwam ok nog
zo'n veint uut 't ketoor bie en die beloofde
dat 'k ovet een week of wat we 's kanse
zou Maer ik d'r allank d genoegd van en
ik nae 't bureau van de Priesbe'eersinge.
Dae 'ek aolles 'aerfien uut motte legge en
ze zone d'r dan werk van maeke. 'n Stuit
laeter kreeg 'k 'n brief, d'r was dan inder-
daed nog musterddraed en ik most mè 's
'tl rolle komme 'aele.
Ik dae mn' knecht op of pest ie rd. Die kwam
in de wienkel en vroog netuurlijk om m no
ta ddrned.
GoesMei 191,3.
Dae trok noe die veint wee 't zelfde ver-
bgesde gezicht en: Musterddraed! Neen!
dat was 't er d lank nie mè!
0} die ok. even stong te liegen!
Affijn, m'n knecht zei: 'k weet zeker duf
't er is, want 'k d'r goeie inlichtingen
over.
Die veint vroeg voo wien of um dun kwam.
Noe. zei m'n knecht, as t' er dan gin ts,
dan doet 't er ok nie toe voo wien of ik
kom.
Mee die boodschap kwam m'n knecht thuus
en je begriept dat 'k as de weerlicht nae
de Priesbe'eersinge liep. Die trokke 'n ver-
baesd gezicht mae ze zouè d'r toch 's nae
gae xnformere. En noe gistere 'k was zelf
nie op d'oeveis 't er eentje wiste zegge
dat t an m'n knecht lag die ao 'te pertaol
gewist! 'k Most 't noe nog mae 's gae pre-
biere. Mee andere ivoorden ik kon wee van
voren of an beginne en die dwarskoppen
trokken an 't langste ende!
Mae uolles bie aolles vraege 'k m'n et ge
toch of, waer a mn' dan eigenlijk die pries-
b'eersinge voo Want 't komt 't er toch
op neer dat as je 'n kilo beuter geeft, krieg
je wè musterddraed, geef je dat nie. dan
mö je zonder doeê En da's noe nie allenig
mien overkomme, mae zo beleve 'k weet
nie oe vee boeren 't.
En nie allenig mee musterddraed, mae mee
aolles, werkhiigen, kleren, schoenen, klom
pen affijn letterlijk mee aolles.
'k Ope dd dae noe toch mae 's gauw 'n
ende an gemaekt 'oort.
'k Docht d aoüe boeren wè nuchter en
kalm zouë bluuve, ok a kwam d'r 'n bitje
beroering mac de feiten m'n in 't on-
geliek gesteld, 'k e van boeren ge'ore die
d de melk in de dulve smete! En dan bin
d'r meestal dan ok nog die over de rechten
van de boer de mond vol Maer over
plichten oor niet gepraet! Neen, da's wè
'n bitje fout.
Ziezo, m'n arte is wé 's^n bitje opgelocht.
Mensen, 't bexteb
den een hartelijk woord van dank, waarin hij zoowel
het leerarencorps als de ouders betrok. De Raad van
Toezicht, het schoolbestuur en de concierge der school,
werden niet vergeten Met den wensch, dat nog vele
jonge boeren op deze school hun opleiding /uilen mo
gen ontvangen, besloot d'e heer van Akker zijn har
telijke toespraak.
Hierna sprak de heer Dekker namens de ouders der
oud-leerlingen, enkele woorden van dank.
Burgemeester Vercauteren sloot de bijeenkomst.
Uit Verseke meldt men ons: De Jagermeester van de
Duitsche Weermacht vpor het gebied Zuid-Beveland,
voert momenteel een beringing van alle soorten ogels.
meer in het byzonder jachtvogels, door met ringen
van de Vogelwacht Helgoland"
Den inwoners van Yerseke. Wemeldinge *en Kapelle
wordt verzocht bij het vinden van doode vogels, voorzien
van de ringen, deze in te zenden aan de Vogelwacht
te Helgoland. Afdeeling Rijks Biologisch Instituut,
dan wel de vogels of alleen de ringen in te leveren
bij den Jagermeester der Duitsche Weermacht te Yer
seke. Eventueel gemaakte onkosten worden gaarne
vergoed.
Het moedwillig dooden van beringde vogels is straf
baar. De beringing der vogels en het terugoezorgen
van de ringen is in het belang van de wetenschap.
Te OosteiTand wérd in de op 28 April gehouden
vergadering van Stembevoegde Ingelanden van het Wa
terschap Ooster en Sint Jansland. ua opening en het
lezen der notulen van de vorige vergadering, door den
voorzitter medegedeeld, dat bij den laatsten storm
geringe schade is ontstaan.
Verder, dat alle posten van het Dijkgeschot, zoowel
ongebouwd als gebouwd over het dienstjaar 1942-1943
zijn voldaan.
Na mededeeling van verschillende ingekomen stuk
ken werd overgegaan tot behandeling van de begroo
ting voor het dienstjaar 1943-1944, welke in ont
vang en uitgaaf werd vastgesteld op 51892.39, waarbij
het dijkgeschot ongewijzigd bleef.
Na vaststelling van enkele pensioengrondslagen en een
opwekking aan Ingelandén om zooveel mogelijk mede
te werken tot het schoonhouden van zijlen en stooten.
wat zeer in het belang is van den afvoer van het
polderwater. werd de vergadering daarna door den
voorzitter gesloten.
Tenslotte wordt ons uit Zeeuwsch-YTaanderen bericht,
dat in de daartoe door de regelingscommissie gehou
den vergadering is besloten da jaarlijksche algemeene
vergaderingen van cfe polders en waterschappen dit
jaar te houden op: Dinsdag 18 Mei: Absdale, Riet- en
Wulfsdijk. Zaterdag 22 Mei Proesperpolder Vpd Ge
deelte; Woensdag 26 Mei: Melo, Willem Hendriks en
Klein Kieldrecht; Donderdag 27 Mei: Koningin Emma;
Zaterdag 29 Mei: van Alstein; Zaterdag 5 Juni; Clinge;
Dinsdag 8 Juni: Catharina; Woensdag 9 Juni: Groot-
en Nieuw Kieldrecht; Donderdag 10 Juni Ser Paules;
Vrijdag 11 Juni: Sint Jansteen en Wildelanden; Woens
dag 16 Juni: Oude Graauw en Langendam; Zater
dag 19 Juni: Groot- en Klein Ferdinandus: Maandag
21 Juni: Stoppeldijk; Dinsdag 22 Juni: Havik en Hul-
sternieuwland; Woensdag 23 Juni Lamswaarde c.a.
Stalmest, om het andere jaar in het begin van Augustus
over grasland gestrooid, zorgt er voor. dat de kruimel
structuur wordt bewaard, mits de kalktoestand in orde is.
Slechte hewortellng der grassen, tengevolge van slechte
bodemstructuur, maakt, dat de koeien kleine graspolletjes
uit den grond trekken en ze daarna wegens de onsmake
lijkheid weer laten liggen.
De waterbehoefte van konijnen is vrij hoog. Het voer bevat
vaak \oldoende vocht. Het blijft echter gev enscht om
watertekort te voorkomen, den dieren steeds de beschikking
te geven over schoon water.
Omtrent de productie van geiiefhout en het betrekken
daarvan door de belanghebbenden als landbouwers,
tuinders, visschers enz. wordt het volgende ter kennis
gebracht:
a. Door dunning en velling op bevredigende wijze is
er belangrijk meer geriefhout ter beschikking gekomen
dan zich oorspronkelijk liet aanzien.
b. In verschillende gevallen, waarin boschbezitters na
latig zijn gebleken, werden door den Productie-Commis
saris voor Hout de gewenschte maatregelen getroffen.
Hierdoor konden reeds belangrijke partijen geriefhout
ter beschikking van directe verbruikers worden gesteld,
terwijl ongetwijfeld nog meerdere hoeveelheden ter be
schikking zullen komen.
c. Vooi bepaalde streken, waarin geen geriefhout ver
krijgbaar was, wordt door den Productie-Commissaris
door middel van transport uit produceerende streken
in de behoefte voorzien, resp. zal daarin alsnog ten
spoedigste worden voorzien.
d. Op verschillende plaatsen in ons land heeft het
Staatsboschbeheer dermate belangrijke partijen gerief
hout aangeboden, dat niet alles aantonds kon worden
afgezet. Inmiddels werden deze restanten elders als
geriefhout ter beschikking gesteld.
e. Het Rijksbureau voor Hout heeft een bericht aan
de erkende naaldhoutvergunninghouders doen uitgaan,
waarbij deze, onder bepaalde voorwaarden, de bevoegd
heid hebben verkregen dus zonder voorafgaande
nadere goedkeuring van bedoeld Rijksbureau tot
aflevering van afrasteringspalen aan de directe ver
bruikers tot een éénmalige maximale hoeveelheid van
75 palen per afnemer.
f. Waar de verbruikers hun geriefhout niet hebben
kunnen betrekken op de wijze als in voorafgaande jaren
(dus bijv op plaatselijke veilingen of bij plaatselijke,
thans niet erkende, handelaren) kunnen zij zich wenden
tot een of meer der erkende naaldhoutvergunninghou
ders in hun omgeving De Boerenleider der betreffende
provincie is in 'het bezit van de lijst van alle erkende
geriefhout- en mijnhoutvergunninghouders. Men zal dus
goed doen zich in voorkomende gevallen hetzij direct,
hetzij door tusschenkomst van den plaatselrjken Buurt-
boerenleider tot deze instantie van den Nederlandschen
Landstand te wenden.
g. Boschbezitters, welke uit dunning of velling over
boerengeriefhout beschikken zijn bevoegd, indien geen
generatorhout moet worden geleverd, dit geriefhout,
onder ver-wijzing naar de kapvergunning, ter beschik
king van directe verbruikers te stellen
h. Het bovenstaande betreft uitsluitend geriefhout.
Aanvragen betreffende timmerhout voor schuien, gier
putten. zoomede voor bergen, bruggen enz. dienen langs
den tot 'nu toe gebruikelijken weg via den aannemer
of timmerman te worden behandeld.
i. In gevallen, waarin het bovenstaande niet voorziet,
wordt den gegadigden hierbij aanbevolen zich tot de
plaatselijke of provinciale instantie van den Nederland
schen Landstand te wenden.
W. G. NIEUWENKAMP,
Afd. Bosch- en Jachtwezen van den
Nederlandschen Landstand.
Dat de landbouw-coöperatie een zeer uitgebreid ter
rein omvat, moge blijken uit de hieronder vermelde
cijfers. Van de eerste zes groepen zijn de aantallen
bij benadering opgegeven. Bij den Nederlandschen
Coöperatieven Raad (N.C.R.) zijn o.m. aangesloten.
1300 Coöp. Boekenleenbanken;
1400 Coöp. Aan- en Verkoopver.;
475 Coöp. Zuivelfabrieken:
225 Coöp. Tuinbouw- en Eierveilingen;
250 Coöp Dorschvereenigmgen;
50 Coöp. Grasdrogerijen;
6 Coöp. Beetwortelsuikerfabrieken;
15 Coöp. Aardappelmeelfabrieken;
9 Coöp. Stroocartonfabrieken;
6 Coöp. Slacht.
9 Coöp. Z.verk.ver.;
De Coöp. Stremsel- en Kleurselfabr.;
De Coöp. Kunstmestfabriek,
De Coöp. Condensfabr. „Friesland";
De Coöp. Vlasfabriek „Dinteloord";
en nog vele andere coöperatieve vereenigingen zooals:
afzetorganisaties van zaaizaad en pootgoed, pootaard-
appelbewaarplaatsen, weerbrugvereen., cichoreidroge-
rijen, vereen, voor den af zee van wol, fokvereenigingen
enz. enz.