J
De Landstand in
Zeeland
DE (ÖURANT
Het Nieuws
van den Dag
iUtUttotÜHfyeH aan toen
11 ET is telkens weer een merkwaardige
ervaring, als je opmerkt, dat er een
geslacht van menschen om je heen op
gegroeid is, dat niets weet van dingen, die
jezelf nog maar kort tgeleden als zeer be
langrijk onderging.
Zoo was er eens een boerendochter
ui mtfn huis, die opmerkte: Gek hé
dat wij, jongeren van dingen van vroe
ger zoo weinig weten. Ik herinner me
wel, dat ik klein was en dat vader soms
zoo saggerijnig wezen kon en mopperde
tegen moeder. Moeder zei dan wel eens:
Och kind, het gaat vader niet naar
den zin, maar dat begrijp je nog niet,
daar ben je nog te klein voor.
Nu zou het, ih gewone omstandigheden,
maar het beste zUn, de voorbije beroer
digheid in het boek der vergetelheid, mei
de zeven zegelen toegesloten, door het
stof der tijden te laten bedekken en er de
jongeren niet mee te belasten. Elke dag
heeft genoeg aan zjjn- eigen kwaad, niet
waar? En de jeugd heeft recht op een
onbezorgd leven, waarin zij althans geen
zwaarderen last te dragen krijgt dan die
van haar eigen lot.
liet is waar maar voor heel wat jon
geren zou die last van het eigen lot heel
wat lichter zijn. als zij wat meer van
hetgeen hun ouders doorleefden, wisten.
Er is een jong geslacht opgegroeid, dal
de verantwoordelijkheid voor de naaste
toekomst aanvaarden moet onder de al
lermoeilijkste omstandigheden. Daar zijn
•er, vooral in agrarische kringen, wier
ouders uit den nood van het hartelooze
kapitalisme de ies trokken, dat het an
ders moest, zo&dat zij „aan de nieuwe
orde meedoen"', zouals dat heet. Maar
deze kinderen kregen hun vorming op
scholen en jeugdver een igingen van Intel -
lectueelen, die den volksnood niet gevoel
den "omdat zij het wel goed hadden en
die deswege van die nieuwe orde slechts
kwaad weten te zeggen. Zulke jongeren
raken in zware conflicten tusschen thuis
en buitenwereld.
Anderen voelen zich met den natuurlijken
gang van de jeugd naar het nieuwe aan
getrokken tot de nieuwe orde, maar hun
ouders hebben zich in het verleden een
volkomen onwaar beeld der verschijnselen
laten voorspiegelen. Zij leerden hun moei
lijkheden aan het vage begrip der onaf
wendbare wereldcrisis van Colijn en de
zijnen toeschrijven. Zij weerhouden nu
hun kroost van meedoen, door het alleen
maar te hebben over de narigheden van
thans en het verdoezelen van de onvol
komenheden van toen. Zoo kunnen deze
jongeren alleen maar geloovcn, dat die
zoogenaamde nationaal-soclalisten enltei
lui zyn, die zich dorn of misdadig voor de
Duitsche kar hebben laten spannen, want
hier was het vroeger zoo best in orde, dat
er geen mensch op een revolutie zat te
wachten.
En Duitschland nebben wij, neutraal als
we waren, nooit iets gedaan, dat reden
gaf om maar zoo plompverloren hier bin
nen te vallen.
stand ongetwijfeld de opgave houden het
eigen volk, dus ook de werkers in de
industrie van voedsel te voorzien. Als de
heer Blaisse echter inzicht had in de
agrarische productie, zou hij moeten weten
dat de veredelingsproducten ook dan
alleen loonend kunnen worden voortge
bracht, wanneer het geheele agrarische
prijspeil loonend Is. En daarom lijkt ons
de combinatie van de uitspraak van
Staatssecretaris Backe met de komst v^n
den productiestroom uit de groote agra
rische gebieden (lees: andere wereld-
deelen) foutief.
Tot zekere hoogte kunnen landbouw en
industrie ongetwijfeld volgens dezelfde
principes gereguleerd worden, n.l. op
basis van een nationaal prijspeil, dat
juiste ruilverhoudingen tusschen alle be
volkingsgroepen toelaat en los staat van
de internationale markt, in elk geval los
van het prijspeil In andere werelddeelen.
Het woord „steun" dient Voor eeuwig in
dit verband uitgeschakeld te blijven. Bij
een op eigen bodem rustende economi
sche politiek behoeft er geen verschil
tusschen landbouw en industrie te be
staan. Dót Is de diepe achtergrond, waar
op wij boven doelden en dien o. i.
Mr. Blaisse niet heeft aangeraakt. Met dat
al staat hij zeker Met alleen in zijn op
vattingen en daarom vonden wij het nood
zakelijk onze gedachten tegenover de
zijne te stellen en daarbij de oogen van
onze lezers te openen voor déze pro
blemen die zij zeker niet zonder meer bij
Zich langs mogen laten glijden.
TER HAAR.
Er is nog van alles te zeggen over de
onklare sfeer, waarin het jonge geslacht
van dezen overgangstijd zijn scholing yoor
de toekomst krijgt.
Hoe belangrijk het allemaal is, we zullen
er niet te ver op Ingaan en enkel iet9
naders 2eggen over die brave neutraliteit
en die heerlijke vrijheid, waaraan nog
zoovelen met hun geest vastzitten en die
des te schooner vormen aannemen, naar
mate men er zich verder van verwijderd
waant. De mythe van die neutraliteit en
die vrijheid is voor duizenden jongeren
het groote struikelblok op den weg naar
het goede begrip.
Haar verlQssen van die waanvoorstelling
bèteekent voor onze jeugd een wezenlijke
bevrijding, waaraan geen Amerikaansche
soldaten te pas hoeven te komen!
Deze verlossing bewerken we het best,
niet door snorkende propaganda, maar
door simpele herinnering aan eenvoudige
feiten.
Ik wil daarom in de eerstvolgende weke-
lijksche overdenkingen eens het een en
ander van persoonlijke ervaringen ver
tellen, zooals ze me invallen, terwijl ik
achter de schrijfmachine zit.
Den lezer, die dit niet reeds weet, zij dan
eerst meegedeeld, dat ik jarenlang heb
mogen werken als krantenschrijver in een
van de meest belangwekkende streken van.
ons land> het Zuid-Oosten van Drenthe.
Belangwekkend, vooral in agrarisch op
zicht. Want men bevindt zich daar in het
oudste bocrengebied der Nederlanden,
maar heeft er ook de jongste landbouw-
kolonisaliesde veenkoloniën en ontgin
ningen.
Ik begon er mijn werk als jongeman, vol
idealen en met een hart, dat uitging naar
alles, wat goed, natuurlijk en dus recht
vaardig was. Maar ik kwam terecht in de
gekste tegenstellingen. Men had in den
vorigen oorlog duizenden arbeiders uit
alle dcelen van het land naar de venen
gehaald, omdat er behoefte was aan turf.
Toen kwam de vrede en met den vrede
overvloed van andere brandstoffen. De
turf werd zoo goed als waaideloos. Veen-
exploitanten gingen de een na den ander
over den kop en waar bedrijven kwamen
stil te liggen, stonden de Srbeiders plot
seling met leege handen.
Duizenden ketels werden werkloos en
men liet ze werkloos. Dat was het libera
lisme in zijn jammerlijkste hardheid.
Terwjjl de wereld baadde in de weelde
van dien na-oorlogstijd, verkommerden
daar duizenden gezinnen, die men een
voudig overliet aan particuliere mildda-
digheid._JIier begon in die dagen al wat
later de algemeene crisis zou heeten.
Het zou my te ver voeren, als ik ook maar
in groote trekken wilde schetsen, wat er
aan leed geleden en aan politieke harts
tochten opgezweept moest worden, aleer
de Haagsche overheid van dien goeden
ouden t(jd begreep, dat er iets gedaan
moest worden. Het gaat er mij thans en
kel om, te verklaren, dat mij vooral deze
onzinnigheid trof: hier lag Nederlandsche
bodem, die een schat aan goede brandstof
leveren wou en daarna uitstekende boe-
rengrond kon zyn. Maar op dien bodem
liet men 6000 huisvaders met leege han
den en den kanker in het hart orr.hunge-
len,terwyi er in hun gezinnen honger
was, En wees men er-de Landsregeering
op, dan heette het, dai men niet kunst
matig mocht ingrijpen in de economische
ontwikkeling. Dit ondervond ik als een
hoon voor onzen goeden grond en voor de
kinderen van ons volk, die voor een groot
deel uit boerrogeslachten voortkwamen.
Wel moest men* tenslotte van bovenaf in
grijpen en werd de Rijks werkloozenzorg
geboren, maar tien jaren na de eerste
armoe-betoogingen was er practisch
slechts dit veranderd, dat de armoede
zich van de veenarbeiders had uitgebreid
tot den am^achts- en winkelstand, tot de
kleine boeren en tot de grootere boeren.
En toen ik in 1933, als secretaris van een
commissie, die een doelmatig ingrijpen
nastreefde, een onderhoud had met den
minister Slotemaker de Bruïne en hem
de dingen onverbloemd zei, streek deze
bewindsman zich door den baard en sprak
minzaam:
Meneer, vijf jaren geleden hebben rnyn
ambtenaren al afgewezen, wat U nu komt
bepleiten! Ik wees er den minister op, dat
wij juist daarom ons gewend hadden tot
dc volksvertegenwoordiging en de leden
der Kamers tót een bezoek aan de nood-
gebieden wisten te bewegen.
Èn daarop kwam het voor mij onvergete
lijke bescheid:
Dan vergeet U, dat de Regeering Re
geert en niet de Volksvertegenwoordiging.
Excellentie, heb ik toen opgemerkt
nu begryp ik, dat het dan toch zoo
gek niet is, als men hier en daar die
Volksvertegenwoordiging maar afschaft.
Maar als u zegt, dat de Regeering Re
geert, laat zij dan Regeeren tot het wel
zijn des volks
De Excellentie vond, dat ik mij op een
gevaarlijk pad begaf, ik bedankte hem
voor hetgeen hij me geleerd had, n.l. dat
het democratische parlement niets te ver
tellen had en het gesprek was af-
geloopen.
Latter kruiste ik met dezelfde Excellentie
nogeens den degen.
D. v. d. B.
Redactie-adres: Zeestr. 69,
Den Haag, Telef. 115754.
Uitgave: Uitgeverij „Volk
Bodem", Postbus 281, Den
Haag.
Advertenties: Losse plaat
sing 25 ct. per m.m., in
alle edities 75 ct. p. m.m.
Abonnementen: Voor niet-
leden van den Ned. Land
stand f 5.per jaar of
f 1.25 per 3 maanden.
Alle briefwisseling betref
lende exploitatie, adv. en
abonn., aan postbus 281
Den Haag, Tel. 11.65.8"
Agrarische Uitzendingen van den Neder»
landschen Omroep in de week van 5—12
Febr. 1944.
Zondag 6 Februari. 8.00 Hiiv. 1. Dirk v. d.
Bospoort ,Den zin van het Boer zijn". 12.43
uur Hilv. 1. Dirk. v. d. Hul: „Alk lk het voor
't zeggen had."
Maandag 7 Febr. 13.00 uur; Hilv. 1. Lezing
over: „Het doel en nut van onze klelnvee-
teelt tentoonstelling."
Dinsdag 8 Febr. 13.00 uur; Hilv. 1. ReDor-
tage over-de ontginningen In de omgeving
van Hoogeveen.
Woensdag 9 Febr. 13.00 nyr; Hilv. 1. Ge
sprek met een maisverbouwer in den win-
Donderdag 10 Febr. 12.15 uur; Hilv. 1. De
familie de Boer.
Vrijdag 11 Febr. 13.00 uur; Hilv. 1. Weke-
lijksche wenken en nieuws voor Boer en
Tuinder. 18.45 uur; Hilv. 1. De Gelciersche
richting in de tuigpaardfokkerij,
Zaterdag 12 Febr. 13.00 uur Hilv, 1. Wen
ken voor volkstuinders.
Schijndood geboren dieren worden*
ruim met koud water overgoten en
daarna beweegt men de voorbeenen
geruimen tijd rustig naar buiten en
binnen.
Dc Groentevoorziening
in-1944
Het stroo in het kalverhok kan men
het best een paar maal doorsnijden.
Be navel van kalveren wordt dicht
bij de buik afgebonden met een
nieuw touwtje, dat vooraf is ontsmet,
bijv. in een creoline-oplossing.
Melklijsten bekijken bij aankoop van
vee is goed, mits men het dier zelf
niet uit het oog verliest.
Rotstraal is een hoefgebrek, dat
ontstaan kan als de dieren langdu
rig staan in vochtigen mest of urine.
Kolickverschijnseien bij paarden kan
men voorkomen door het van over
heidswege verstrekte paardenmeel
voor het gebruik ca. 12 uur te wee
ken.
Een kilo aardappelen per dag per
koe in de wei bijgevoerd maakt een
eind aan het euvel der slappe zo-
merboter.
Kunstmatig gedroogd gras op sta!
gevoerd geeft aan winterboter een
kleur en een vitaminegehalte als
grasboter.
Roode star aardappelen zijn slecht
bestand tegen een ongunstige bodém-
structuur en verlangen een uitste
kende» vochthoudendheid van den
grond.
IJsselster gaf als gemiddelde van 6
proefvelden in duplo (R.L.W.S. te
Assen) 98 procent van de Eigen
heimer opbrengst.
Het ziet er met de groentevoorziening
in het a.s. seizoen nu niet bepaald
zoo schitterend uit. Was er verleden
jaar van overvloed al geen sprake,
eerder van een tekort, in het komende
seizoen zal men op nog minder groen
ten moeten rekenen.
De kunstmestpositie, die heel wat
slechter is dan verleden jaar, zal de
productie wel lager maken dan vroe
ger. Ook het gebrek aan arbeids
krachten zal aan de intensieve
groententeelt geen goed doen. Dan
komt daar nog by, dat door de prijs
stelling verschillende soorten groenten
maar zeer weinig of niet zullen wor
den verbouwd, zooals bv. worteltjes.
En tenslotte zal het vervoer wel dus
danig overbelast zijn, dat een vol
doende aanvoer uit de tuinbouwstre
ken naar het platteland, wel haast
niet voor zal komen. Kwam vroeger
de groentenventer ook bij de boerde
rijen langsthans zal dat wel niet
meer gebeuren. De boerin zal er du$
zelf voor moeten zorgen, dat zij over
voldoende groenten in de gewenschte
verscheidenheid kan beschikkenDe
tjiin by de boerderij zal zooveel mo
gelijk productief gemaakt moeten
wordenDaarom zijn wij reeds be
gonnen met een vaste rubriek in dit
blad „De tuin by de boerderij",
waarin geregeld korte wenken zullen
werden gegeven over het werk in den
tuin en de verzorging der gewassen.
Ook de Landvrouwen worden bij de
ze groentezelfvoorziening ingescha
keld. In alle provincies worden ver
gaderingen belegd voor de Landvrou
wen, waar richtlijnen gegeven wor-s
den voor het werk, en waar ook het
Hoofd van de afdeeling Tuinbouw
spreken zal, -om op die wijze de noo*
dige voorlichting te geven over de
taak van de boerin in dit opzicht.
Laat ieder zypveél mogelijk die ver
gaderingen bezoeken, want daar wordt
provinciaal besproken, hoe het besté
aan zaad en planten is te komen en
op welke andere wijzen er toe kaït
worden meegewerkt de groenten-i
opbrengst van eigen tuin zoo hoog
mogelijk op te voeren. Voor iedere
boerin ts het van groot belang te hoo-i
ren, wat op die vergaderingen be*
sproken wordt. Wij vertrouwen er.
dan ook op, dat de landvrouwen in
grooten getale zullen opkomen om
hun kennis op dit punt te verrijken
en te profiteeren van wat samenwer-s
king hier kan bereiken.
INGEZONDEN MEDEDEELING
