Vragenrubriek
Tentoonstelling sibbe-
kunde te Goes
MID
De prijzen van boerengeriefliout
Boeren let op!
Dit jaar geen jonge
liennen voor de hoeren
Wie en wat waren onze voorouders?
ZATERDAG werd in de zalen van
Schuttershof" de tentoonstelling:
„Wie en wat waren onze voor
ouders", onder groote belangstelling
geopend.
Onder de aanwezigen waren velschil
lende hooggeplaatste personen uit de
geheele provincie. Met de leidster der
tentoonstelling werd een rondgang ge
maakt langs de verschillende stands.
Bij den eersten stand zien we wat we in
dè praktijk moeten doen om de verschil
lende gegevens te verkrijgen voor het
samenstellen van onzen stamboom. Ook
wordt erop gewezen dat we voor de ge
gevens tot pl.m. 1811 ons moeten wen
den tot de Burgerlijke Stand; willen
we tot vóór dien tijd teruggaan dan
hooren we de Kerkelijke registers te
raadplegen.
Vervolgens zien we ''oe we gegevens
moeten krijgen om te weten te komen
welke beroepen onze voorouders uitge
oefend hebben Hiervoor moeten we ons
wenden tot de rechterlijke archieven
maar ook hierover worden we op de
tentoonstelling ingelicht.
We worden daarna op de hoogte ge
bracht over het samenstellen van den
kwartierstaat en het verkrijgen van de
gegevens hiervoor. Trouwens om nog
beter op de hoogte te komen wordt
bovendien een boekwerkje gratis be
schikbaar gesteld.
Als we verder gaan zien we een vol
ledig uitgewerkten kwartierstaat van
prof. de Viies; we zien de gevolgen van
erfelijkheid volgens de Mendelwetten,
erfvastheid, overei zing, raszuiverheid.
Ook over het ontstaan van familiewa
pens worden we op de hoogte gebracht
evenals over huismerken en er wordt
zelfs een huismerkenstamboom getoond.
In Zeeland komen huismerken echter
zelden voor en we vinden ze practlsch
alleen op grafsteenen. Ook zinnebeelden
komen hier sporadisch voor.
Op de vraag: Hoe kom ik aan mijn
naam? wordt ook een antwoord ge
geven Deze komt van een beroep van
een der voorouders, is samengesteld uit
samenvoeging van een voornaam met
een anderen of is afgeleid van een plaats
naam, of den naam van een boerderij,
een hoeve, den lichaamsbouw of iets der
gelijks. Nadat we dan nóg kennis ge
nomen hebben van een staat die lot
Karei den Groote teruggaat en krijgen
we nog 2 stands te zien die geheel aan
Zeeland gewijd zijn, wat vooral voor
Goes van belang .geacht moet worden.
We kunnen nog mededeelen dat de leid
ster der tentoonstelling voor ieder klaar
stond om alle mogelijke inlichtingen te
verschaffen, dat zij gezelschappen rond
leidde terwijl ze ook nog gratiss onder-
zoekstoelichtingen verschate. Een klein
kwartierstaatje om zelf in te vullen
werd nog cadeau gegeven.
We hebben van deze tentoonstelling ge
noten en we kunnen iederen Zeeuw een
bezoek ten zeerste aanbevelen, niet
alleen hun die,reeds bezig zijn met af
stammingsonderzoek, samenstelling van
kwartierstaat of Stamboom, maar ook
allen die het voornemen koesteren iets
meer van hun voorvaderen en hun af
stamming te weten te komen.
Een geschikter gelegenheid om een goed
inzicht te krijgen in de te verrichten
werkzaamheden ön om volledig op de
hoogte te komen kunnen we ons moeilijk
voorstellen.
Ieder die over bovengenoemde onder
werpen nog inlichtingen zou wenschen
kan deze ten allen tijde zoo volledig
mogelijk krijgen bij den Stafleider van
den Ned. Landstand te Goes, den heer
M. A. Aalbregtse. die bij iederen lezer
van „De Landstand" al de noodige be
kendheid gekregen heeft.
Weet je, wat je tegenwoordig bic ons
vee ziel. Van die lichte fietsjes mit die
nikkele velgen.
Zoo 'n soort fiets maeke ze bie ons in
Nederland nie. Dan komt t'r nog bie
dat fier vor 'n nieuwe fiets 'n vergun
ning mot ebbe, en 'k gloöve nie, dat al
de menschen, die op zukke fietsen rieje,
noe mar trek 'n vergunning zouwe
kriege.
Weet je oe ze bie ons zoo'n fiets noeme f
Die naem zei alles en deur die naem
oor ök alles duudelek. Zoo mooi is 't
anders nie vor de boeren, dö, 'k dat ier
mot schrieve. Ze noeme Zukke fietsen:
,:'ji tervefiets mit butterbanden."
Commentaar is eigenlek overbodig.
Die f ietsen kom me nut België en oore
daer of ier geruild tegen terve en butter.
Angezien den boer alleen voortbrienger
is van die produkten, is dus ök vor 100
percent zeker, ivaer die terve en butter
vandaen motte komme.
Dat ruilen oor 'n groot kicaed vor onze
volksgemeènschap. Dat woeker mit den
dag deur.
Want noe noeme ik julder ier dat voor-
beeld van die fietsen, mar daer bluuft
't nie bie.
As boer krieg je tegenwoordig niks
meer vast of je mot wat te ruilen geve.
Voor den oorlog wier d'r op den boer
nergekeke, 't teas ommers mar 'n boer.
Noe is 'n boer in d'oögen van de bur
gers en voorql van de stadsmenschen
ontzettend oog gestege, mar 't is enkel
en alleen om van 'm te profiteeren.
'k Kan je d'r nog wat van xertelle.
'k E 'n tante, die eit twee dochters,
waenkin d'r eèn nog inden dracht ge
kleed is en eèn op z'n burgers.
Zo zei 'n poosje gelèje, dat ze vroeger
Neele nooit naer de stad kon kfiege om
boodschappen te doen. Die is nog in den
dracht mot je weteZe wier scheèf an-
gekeke en ging nie graeg naer stad.
Jaone is op z'n burgers gekleed en die
ging xiltied graeg naer de stad, dat was
'ti juffrouw.
Noe is 't percies andersom. Noe wil
Jaone nie meer, as die as juffrouw in
'n wienkel komt oord er trek neèje ver
kocht; as Neele ~komt, die krieg alles
ze dienke natuurlek, daer is wat van
te pluutnen, as ze in d'r boeredracht
in 'n wienkel komt.
Noe lean 'k ier wél beginne de boeren
'ti standje te schoppen en te zeggen,
dat ze zukke diengen nie motte doen,
dat z' er de volks gemeènschap mee be-
naedeèle, enz. enz
'Mar wat zou je zelf doen, as f ard 'n
paer klompen noödig eit en je kan z?
alleen kriege, as je d'r twee eiers bie
geeft.
In zoo'n geval kan 'k best begrime, dat
er es 'tl keer gezwicht oord.
Mar ivat dienke julder van 'n drogist,
die droespoeier verkoopt onder de vol
gende vouwaerden.
Je most 10 kilo terve geven en dan kon
je eène kilo droespoeier kriege vor 'n
rieksdaelder. Die ebbe ze gelukkig bie
z'n tiladden.
D'r kwam tenminsten es 'n keer 'n boer,
die z'n eige nie liet gebruuke en noe
ebbe ze bie dat drogistje z'n ïvïenkel
leeggedroye var de priesbeheersching
Die rotte plekke is uutgesnèje, 't is 'n
schoöne opruuming.
Dat zou 'k noe wille zegge, boeren, laet
feu eige nie gebruukelaet fen eige
van geen mensch doekjes opdoen, zooas
ze dat bie ons zegge.
J' oef nie vor iedere kleinigheid naer
de "verschillende autoriteiten te loöpen,
mar laet de kerke in 't midden van 't
.durp.
Mar as je zoo'n ptPrasiet tegekomt,
spaert 'm dan nie, mar levert 'm ge
rust uut.
Je mot nie dienk, dat je dan 'n Judas
bint, omdat je zoo iemand angeeft; as
dergelijke sujetten opgeruumd oore, is
dat ök in fen eige belang en in 't be
lang van eèl ons hoerendom en van eèl
't Nederlandsche Volk.
AR JAON.
Benoemd tot:
Plaatsvervanger van den dijkgraaf van
den Sluispolder (Tholen) C. I. J. Kooyman
te St. Annaland.
14 Februari: Laatste dag voor
het aanvragen van aanvul
lende kunstmesttoewyzingen
hij den P.V.C.
15 Februari: Paardentaxatie te
Goes.
18 Februari: Paardentaxatie te
Middelburg.
22 Februari: Taardentaxatie te
Hulst.
23 Februari: Paardentaxatie te
Axel.
Vergadering van de Vereeni-
ging: „Verbond Geitenras in
Zeeland", in zaal Krijger te
Goes om 12 uur.
1 Maart: Paardentaxatie te Zie-
rïkzee.
S Maart: Paardentaxatie te Tho
len.
Hit blijkt geregeld, uit verzoeken om
inlichtingen, dat de boeren een
groote behoefte hebben aan gericf-
hout. Reeds eenigen tijd gelgden is over
deze zaak een artikel in den Landstand
verschenen.
Daar er echter ook nog veel vragen
binnen komen over de* prijzen, plaatsen
wij hieronder de prijzen, zooals die of
ficie.* zijn vastgesteld, waarbij wij naast
de staakhoutprijzen, ook vermelden de
prijzen v^n biandhout en generatorhout.
Be prijzen.
Het prijsvoorschrift van 5 .\cvember
1943 is aangepast aan de IMES-rege-
ling. Voor den aankoop van licht staak-
hout, beneden 7 (6) cm., van zwaarder
boerengeriefhout en van generatorhout
is vermelding van de prijzen, waaronder
deze sorteering vallen, in dit geval vol
doende, Deze zijn als volgt:
Prijsvoorschrift 1943 geveld Inl. Hout.
Zwaar en licht staakhout,
Max. prijzen.
Zwaar staakhout per stuk
Indeeling naar doorsnede
volgens IMES Naaldti. looih.
kl. la 7-9 cm, lang 6-8 m 0.27
1b, 7-9 cm., 1. S m. en meer ƒ0.38 0.34
2a, 9-11 cm., 1. 8-10 m. 0.60
2b, 9-11 cm., 1. 10 m. en m. ƒ0.72 0.66
3a, 11-14 cm., 1. 9-11 m. ƒ1.—
3b, 11-14 cm., 1. 11 m. en m. ƒ1.20 1.20
licht staakhout per stuk
Indeeling naar doorsnede
volgens IMES
kl. 1 tot 14 cm., 1. 2 ys m. en meer
ƒ0.04 0.04
•kl. 2 4-7 cm., lang 4-6 m.
ƒ0.13 0.13
kl. 3 4-7 cm., lang 6 m. en meer
0.19 0.19
Brandhout
Maximumprijzen.
Houtsoort Loofh. naaldh.
per stapelm.
A gekloofd en ongekl. 7.50 6.50
B Knuppel en brandh. 6.50 5.50
C A en B gem. 7.6.
D afvalhout - ƒ6.4.50
E stamrijshout 2.»2.
F onuitgez. st. rijsh, 1.'1.
G takrijshout 0.50—0.50
per 100 st.
H stobbenh. 6.6.
I bossen 7.8.
Toelichting.
De IMES-voorschriften' bepalen:
A. omtrent brandhout.
Brandhout is hout, dat ongeschikt is
voor werkhout; het wordt in regel
matig gevormde stapels opgezet of ge
bonden in bossen; de inhoud wordt in
stapelmeters vastgesteld;
B omtrent indeeling naar de door
snede.
Het brandhout wordt als volgt inge^
deeld:
la. gekloofd brandhout of ongekloofd
brandhout van 14 cm., d.m.s. of meer
aan het dunne eind;
b. knuppel brandhout: is ongekloofd
rondhout van 7 cm. tot 14 cm. d.m.s.
aan het dunne eind;
c. afvalhout, is afgebroken of afge
zaagd hout in stukken, korter dan lm.
doorsneden van 7 cm. en meer;
2a. stamrijshout rijshoutknuppels) uit-
gesnoeid in stapelmeters opgezet;
b. stamrijshout onuitgesnoeid in stapel
meters opgezet;
d. stobben hout is het ondergrondsche
hout en stamdeel, dat bij de veiling aan
den wortel blijft;
e. in bossen gebonden van 0.75 m. om
trek, lang 0.95 m. of meer;
C. omtrent meting van ontschorst hout
Indien hout in uitzonderingsgevallen
ontschorst wordt gemeten, dan worden
de doorsneden met 1 cm. verlaagd.
Maximumprijzen generatorhout.
Houtsoort Loofh. Naaldh.
per stapelm.
A gekT. of ongekl, brandh. 9.8.
B knuppel brandh. 7.50 7.
C A en B gem. ƒ8.25 7.50
D afvalhout' 7.6.
E stamrijshout 2.50
1. Tot generatorhout ordt gerekend
het door den verkooper daartoe af te
leveren brandhout, 5 cm. dik.
2. Het generatorhout moet worden ge
leverd af weg, die met een 2V> ton
beladen wagen berijdbaar is.
3. Het naaldhout moet met de schors
worden geleverd.
4. Het generatorhout moet op een
lengte van 1 m. worden gezaagd.
5. De meting dient te geschieden pp
het tijdstip van verlading en bij ver
lading van de partij in gedeelten, deze
afzonderlijk.
Stapelhout (brandhout) wordt in stapels
opgezet, met een overmaat in de hoogte
van 4 pet. Zoo noodig kunnen ook halve
stapelmeters worden gevormd.
Rijshout wordt in stapelmeters opgezet,
hetzij uitgesnoeid met een overmaat van
4 pet., hetzij als stamrijshout onuit--
gesnoeid met een overmaat van 10 pet.,
hetzij als takrijshout uitgesnoeid met
een overcnaat van 30 pet. of v*el in
bossen opgewerkt.
Het rijshout kan ook losliggend geschat
worden.
Vragen van wélken aard dan ook,
kunnen gezonden word,en aan de
Redactie van „De Landstand" in
Zeeland, Postbus 81, Goes.
Deze vragen worden kosteloos be
antwoord, mits zij voorzien zyn
van naam en adres van den in
zender. Ingezonden vragen die
niet van volledig adres voorzien
zijn, kunnen niet in behandeling
genomen worden!
Opmerker uit Nieuwdorp: U moet eerst
naam en adres vermelden alvorens op
üw vragen ingegaan kan wórden-
Vraag 2: In 1941 werd hier een arbeiders
woning behoprende aan een hofstede van
D. onbewoonbaar verklaard. Echter werd
desondanks in die woning een zeer be
jaard echtpaar Ondergebracht van pl.m.
70 jaar en de man werkte 2% j'aar trouw
bij V/. Plotseling stierf die oude werk
man, dus zat de oude vrouw alleen. Nu
wil de zoon bij haar inkomen wonen
met vrouw en kind en wenscht in de
plaats van zijn vader bij W. te werken.
W. heeft onvoldoende werkkrachten. Nu
verzet D. zich daartegen en stelt dèn
eisch, dat als er een manspersoon in net
huisje komt, die dan by hem komt wer-
v ken. Zoo niet dat zet hy den zoon er uit.
De woning is afgekeurd en die wed.
moet nog 125 huur per week betalen.
Mag dat? Is D. gerechtigd dien arbeider
die reeds gehuurd is af te nemen? De
aVbeid'er komt 1 Mei in dienst ter onder
steuning zijner moeder. (W. te D.)
Antwoord: Allereerst zij opgemerkt dat
het bewonen van een onbewoonbaar ver
klaarde woning een onrechtmatige
- zaak is.
Door de bijzondere tijdsomstandigheden
- is dit door de vingers gezien en daarom
is door den Burgemeester van D. toe
stemming verleend dit huisje te mogen
bewonen.
Eveneens is het z.g. huurbesluit op deze
onbewoonbaar verklaarde woning van
toepassing. Die oude vrouw is dus niet
uit het huisje te zetten.
Voor de boerderij van D. is deze woning
geen dienstwoning; ten eerste had hij
het huisje dan wel be^er doen onder
houden en ten tweede werkte de huur
der niet bij D. maar by W.
Een actie tot ontruiming zal dus bij
den ^Cantonrecliter m.i. wei geen succes
•hebben. Bovendien al zou de Kanton
rechter een actie tot ontruiming toestaan,
dan nog zou het vonnis wel niet uitge
voerd worden, op rnoreele gronden be
rustend, want het is alleszins toe te
juichen dat die zoon bij zijn moeder komt
wonen om haar 'te .ondersteunen.
Als de burgemeester toestemming «ver
leend heeft tot het bewonen van een on
bewoonbaar verklaarde woning, dan mag
ook een huurprijs bedongen worden.
Lijkt den huurder deze huur te hoog, zoo
wende h:j zich tot het prijzenbureau van
onroerend goed te Middelburg.
D. kan niet eischen dat de zoon bij hem
komt werken.
Bedrijfspluimveehouderij
De teeltregeling 1944 is in een vergevor
derd stadium van voorbereiding. Dat
gene wat betrekking heeft op de boer
derij en de kuikenvoorziening op de
erkende bedrijven zullen wij hier niet
bespreken, aangezien het Bedrijfschap
voor Pluimvee en Eieren te De Bilt de
betrokkenen per circulaire in kennis
heeft gesteld van hetgeen overwogen
wordt.
Onder het hoofd ..Aflevering eendags-
lcuikens door de fokkers en houders van
vermeerdoringsbedrijven aan Gezinshoof
den" wordt een en ander medegedeeld,
dat voor vele boeren een teleurstelling
zal zijn. Het blijkt, dat voor de vernieu
wing van den Pluimveestapel op de giet
erkende bedrijven wel weer kuikens
beschikbaar zullen worden gesteld,
doch dat deze niet op de erkende be
drijven mogen worsen opgefokt en
tevens, dat voor déze kuikens geen
voeder of brandstoffentoewyzing be
schikbaar zal worden gesteld.
Door dezen maatregel zal het voor veel
boeren onmogelijk worden de 10 of 15
kippen door jonge te vervangen. Niet
alleen zal men zonder de geringste
toewijzing aan voer op veel moeilijk
heden stuiten, ook het probleem der
verwarming valt niet gemakkelijk te
overwinnen. Opfokken onder een kloek
zou de eenige oplossing zijh, maar
deze mogelijkheid zal maar enkelen
worden geboden.
De eenige mogelijkheid welke overwo
gen kon worden is het gezamenlijk op
fokken van de kuikens tot aantallen
van 200 300 bij een kunstmoeder.
Laten wij hopen, dat de orficieele af
kondiging nog wat gunstiger zal uit
vallen.
Hoofd Bedrijfsgroep
Bedrijfspluimveehouderij van
den Nederlandschen Landstand
H. HUISMAN.
