De uitkomsten der inventarisatie van
land- en tuinbouw 1943
Officieelê landbouw-
mededeelingen
De oorlogsomstandigheden dwongen den
landbouw tot opvoeren van de bodem
productie door intensiveering van het
bedrijf. De hoogere prijzen der produc
ten werkten stimuleerend, het tekort
aan arbeidskrachten, landbouwwerk
tuigen en kunstmest oefende echter een
remménden invloed uit op de intensi
veering.
Aldus vangt het overzicht aan, dat het
„Maandschrift van het Centraal Bureau
voor de Statistiek", 1944, aflevering 1/2,
dat thans verschenen is, geeft over de
uitkomsten der inventarisatie van Land
en Tuinbouw 1943. Aan de toelichting
tot de tabellen, die de uitkomsten der
inventarisatie aangeven, is het volgen
de ontleend:
Het scheuren van grasland werd ook
dit jaar verplicht gesteld. Voor het eerst
in de geschiedenis der landbouwstatistiek
daalde de oppervlakte blijvend grasland
beneden de helft van de totale opper
vlakte cultuurgrond. - De oppervlakte
beteeld met akkerbouwgewassen en
tuinbouwgewassen bedroeg 1.210.000 ha.
en de oppervlakte blijvend grasland
1.144.000 ha. De oppervlakte bouwland
met akkerbouwgewassen beteeld bedroeg
1.129.000 ha., dus slechts 15.000 ha.
minder dan de oppervlakte blijvend gras
land. in 1941 bedroeg dit verschil nog
360.000 ha. De oppervlakte bouwland
vermeerderde sedert 1942 met 79.000 ha.,
terwijl de oppervlakte grasland met
71.000 ha. verminderde.
De stimuleering van de teelt van de
groenten en vroege aardappelen leidde
tot een verdere uitbreiding van den tuin
bouw met 9.000 ha. tot 73.000 ha., in
vergelijking met 1940 beteekende dit
eig. J. C. J. v. d. "Velde, Kamperland; 19.
Roza, eig. C. Vogelaar, Kortgene; 20.
Mirza, eig. H. K. Leendertse, Kamper
land; 21. Roza van Tempora Mutantur,
eig. B. A. Steendyk, Azn., Evac. adres:
Abr. Steendijk, Kamperland; 22. Julia v.
Molenzïeht, eig. C. J. de Kam, Wissekerke.
5 tot 10 jarige merries (groote mait)1.
Sultana van Tempora Mutantur, eig. B.
A. Steendijk, Czn„ Nieuwerkerk, Evac.'
adres: Abr. Steendijk, Kamperland; 2.
Martha, eig. P. H. Israël, Kortgene; 3.
TJda van Tempora Mutantur, eig. B. A.
Steendijk, Nieuwerkerk, evac. adres: Abr.
Steendijk, Kamperland: 4. Flora van
Lionne, eig. J. H. Roskam, Colijnsplaat
5. Irma, eig. C. Vogelaar, Kortgene; 6.
Marie, eig. P. H. Israël, Kortgene7.
Magda, eig. Ger. Israël, Kamperland; 8.
Meta, eig. C. J. de Kam, Wissekerke; 9.
Meta van Kamperland, eig. Jac. Diele-
man, Kamperland; 10. Bertha, eig. C. J.
Schippers, Kamperland.
Middelburg
2 jarige merries (kleine maat)1 Vera,
eig. A. Maljaars, Serooskerke2. Bennie,
eig. Kr. Poppe, Middelburg; 3. Frida, eig<
P. de Buck Jzn., Serooskerke4. Brenda,
eig. C. Bosschaart, Koudekerke; 5. Nelly,
eig. KI. Geschiere, Ritthem 118; 6. Martha,
eig. P. Wisse, Biggekerke.
2 jarige merries (groote maat)1. Edith
van de Linge, eig. Adr. de Buck, Grijps-
kerke; 2. Sarie va,n Zeeduin, eig. Jan Mal
jaars Jzn., Oostkapelle, Zeeduin 3; 3. Ly-
die van Domburg, eig. J. de Visser, Dom
burg B2; 4: Flora, eig. P. Lampert Pzn.,
Biggekerke B66; 5. Els, eig. W. A. Kloet,
Nieuw en St-Joosland, Rijksweg 55; 6.
Stella van Hoofdplaat, eig. G. v. d. Putte,
Ritthem.
3 jarige merries (kleine maat)1. Cato,
eig. W. de Buck, Meüskerke; 2. Amanda
van Certain, eig. David Stroo, Biggekerke;
3. Willie van Nieuwland, eig. N. J. Mol,
Nw. en St-Joosland.
3 jarige merries (groote maat)1. Der-
line. v. d. Linge, eig. Andr. de Buck,
Grypskerke^ 2. Suze van Domburg, eig.
J. de Visser, Domburg; 3. Flora van Dom
burg, eig. L. J. Bierens, St. Laurens4.
Stannie, "eig. W. Rooze, St. Laurens5.
Lina van Molenzicht, eig. L. Vos. Grijps-
kerlce; 6. Flora v. Domburg, eig. H. J.
Bierens, St. Laurens; 7. Mirza, eig. H. J.
Allaart, Serooskerke8. Mirza, eig. W.
Reijnierse, St. Laurens; 9. Aria van Swa
llenburg, eig. J. de Pagter, Oostkapelle
10. Cora, eig. W. de Buck, Melislcerke; 11.
Karline, eig. J. H. Geschiere, Grijpskerke.
4 jarige merries (kleine maat) 1. Willy
van Zeeduin, eig. J. Maljaars Jzn., Oost
kapelle; 2. Marie, eig. P. J. Lampert Pzn„
Biggekerke; 3. Nellie, eig. J. W. Reijnierse
Biggekerke; 4. Karla, eig. A. Marijs, Me-
liskerke: 5. Kenau van Vredenburg, eig.
W. de Buck, Meliskerke.
4 jarige merries (groote maat)1. Ca-
lista v. d. Linge, eig. Andr. de Buck,
Grijpskerke; 2. Carla v. d. Linge, eig.
dezelfde; 3. Flora, eig. H. J. Allaart,
Serooskerke 4. Irene van Kievitshoek,
eig. P. de Buck Izn., Serooskerke.
5 tot 10 jarige merries (kleine maat)1.
Irma, eig. J. H. Geschiere, Grypskerke
2. Trui, eig. W. Reijnierse, St-Laurens;
3. Agatha, eig. J. Q. C. Lenshoek, Kloe-
tinge; 4. Ida, eig. C. Langebeeke-de Nood,
Gapinge B 102; 5. Cora van Clairon. eig.
Korn. Dingemanse, Grijpskerke; 6. Nora,
eig. C. Francke, Koudekerke7. Nellie,
eig. P. Wisse, Biggekerke; 8. Moore, eig.
Kr. Janse, Middelburg; 9. Carolina, eig.
C. Langebeeke, Czn, Gapinge10. Iida,
eig. C. Vader, Grijpskerke; 11. Mina, eig.
K. Cappoolse, Oostkapelle.
5 tot 10 jarige merries (groote maat)1.
Aria de Linge, eig. Andr. de Buck, Grijps
kerke: 2. Astrid de Linge, eig. dezelfde;
3. Mina, eig. J. Maljaars Jzn., Oost
kapelle 4. Edith, eig. F. J. Castel, St.
Laurens; 5. Alice de Zeedijk, eig. J. Mal
jaars Jzn., Oostkapelle; 6. Ida van Molen-
perk, eig. P. J. Abraham se, Serooskerke;
7. Flora van Voorzorg, eig. J. J. Ce vaal,
St-Laurens; 8. Elza, eig. W. Rooze, St.
Laurens.
(Wordt vervolgd)
een stijging van 27.000 ha. of 60 pet.
De oppervlakte granen nam in verge
lijking met' 1940 toe met 87.000 ha. of
16 pet., de oppervlakte handelsgewassen
met 60.000 ha. of 162 pet., de opper
vlakte knol-, bol- en wortelgewassen
met 78.000 ha. of 37 pet., terwijl de
oppervlakte peulvruchten daalde met
14.000 ha. of 24 pet. en de oppervlakte
groenvoedergewasfven met 7.000 ha. of
17 pet.
Meer graan.
De graanteelt "breidde zich in verge
lijking met 1942 uit met 47.000 ha. Ge
deeltelijk vond dit zijn oorzaak in het
geringere aantal arbeidskrachten dat
door den graanbouw geëischt wordt in
vergelijking met de andere gewassen.
De oppervlakte tarwe
steeg met 5.000 ha. De verbouw van
roode zomertarwe verminderde, terwijl
die van de witte zomertarwe toenam.
In 1934 werden verbouwd 21.000 ha.
roode en 5.000 ha. witte zomertarwe, in
1943 waren deze cijfers respectievelijk
20.000 ha. en 42.000 "ha. De witte zomer
tarwe gaf op de kleigronden hoogere
opbrengsten, de roode was beter ge
schikt voor de zand- en veengronden.
De verbouw van rogge
steeg met 36.000 ha. tot 317.000 ha., in
vergelijking met 1940 een uitbreiding
met 89.000 ha. of 39 pet. De oppervlakte
wintergerst nam met 2.700 ha. toe, ter
wijl de oppervlakte zomergerst met
7.000 ha. verminderde.
De oppervlakte haver
vertoonde voor het eerst sedert 1939
wederom een vermeerdering met 10.000
ha. De verbouw van zwarte haver neemt
regelmatig af, in 1934 werd nog 25.000
ha. zwarte haver geteeld, in 1943 was
de oppervlakte gedaald tot 5.000 ha.
Het hoofdgebied der teelt, dat voorheen
fevormd werd door de veenkoloniën,
lijkt thans oostelijk Noordbrabant te
zijn.
Bij de teeltregeling oogst 1943 werd
de uitzaai van peulvruchten
beperkt, de beteelde oppervlakte ging
daardoor sterk achteruit. De uitzaai van
groene erwten verminderde van 32.000
a. tot 26.000 ha., de teelt van bruine
boonen daalde met meer dan 50 pet. van
14.000 ha. tot 6.000 ha., mede als ge
volg van de slechte uitkomsten der teelt
in het voorafgaande jaar.
In vergelijking met 1942 breidde
de oppervlakte handels gewa^sen
zich uit met 44.000 ha. 07.000 ha.
Deze stijging kwam bijna uitsluitend
voor rekening van het koolzaad, waarvan
de verbouw verplicht, werd gesteld. De
oppervlakte koolzaad vermeerderde met
44.000 ha., de oppervlakte blauwmaan-
zaad met 1.200 ha.
De vlasteelt, die veel arbeidskrachten
eischt, nam af met 7.000 ha.
De teelt van land- en tuinbouwzaden
nam de laatste jaren sterk toe. In 1940
bedroeg de oppervlakte 8.000 ha. en in
1943 24.000 ha., een stijging met 200 pet.
De teelt van landbouwzaden
nam in
3.700 ha.
l|iet 2.200 ha.
Van de landbouwzaden steeg de ver
bouw van voederbietenzaad met 400 ha.
van koolrapenzaad met 500 ha., van stop-;
pelknollenzaad met 500 ha. en van kla
verzaad met 1.600 ha.
De oppervlakte
knol-, wortel- en bolgewassen
vertoonde slechts weinig verandering.
Op den kleigrond breidde de teelt van
consumptieaardappelen zich uit met
5.000 ha., op de zandgronden daalde ze
met 3.000 ha. De verbouw van fabrieks
aardappelen liep met 2.000 ha. terug.
De teelt van aardappelen leverde meer
winst op dan de suikerbietenteelt, zoo
dat de verbouw van suikerbieten ondanks
de suikerpremie, slechts met 3.000 ha.
steeg van 41.000 ha. tot 44.000 ha. Het
gebrek aan arbeidskrachten speelde
hierbij ook een rol.
De oppervlakte beteeld met
groenvoedergewassen,
die de laatste jaren regelmatig vermin
derde, is thans weer gestegen met 2.000
ha. dqor uitbreiding van de teelt van
klaver.
De rundveestapel
vertoonde een verderen achteruitgang
van 2.441.000 stuks in 1942 tot 2.058.000
stuks in 1943. Voor het vrouwelijk jong
vee jonger dan 1 jaar bedroeg de ver
mindering 90.000 stuks, voor het drach
tige jongvee van 12 jaar 10.000 stuks,
voor het guste jongvee van 12 ^har
178.000 stuks en voor de melkkoeien
73.000 stuks. Voor het mestvee bedroeg
de daling meer dan 50 pet., het aantal,
bedroeg nog 20.000 stuks. In verge
lijking met 1940 was de veestapel met
23 pet. gedaald van 2.690.000 stuks tot
2.058.000 stuks
De varkensstapel,
die was gedaald beneden 25 pet. van
1934, vertoonde voor het eerst sedert
jaren wederom een stijging, die uitslui
tend voor rekening komt van de jonge
varkens. A-.n de biggenfokkers was de
vergelijking met 1942 toe met
a., de teelt van tuinbouwzaden
gelegenheid gegeven om meer biggen
te houden met de bedoeling den prijs
van biggen, die veel te hoog was, te
drukken. Het aantal biggen nam toe
met 45.000 stuks, het aantal varkens
van 6 weken tot 30 kg. met 12.000 stuks.
In totaal steeg de varkensstapel met
54.000 stuks tot 545.000 stuks.
Be paarden.
De hooge prijz. der paarden werkten
de fokkers in de hand.
Het aantal veulens nam toe met 11.000
stuks, het aantal ionge paarden van
1 en 2 jaar met 7.000 stuks. In totaal
steeg het aantal paarden met 20.000
stuks.
Het aantal schapen
daalde met 22 pet. van 574.000 "stuks tot
451.000 stuks.
Het aantal hoenders
steeg met 185.000 stuks. Het aantal
oudere hennen verminderde met 5S8.C00
stuks, het aantal kuikens beneden 6
weken vermeerderde echter met 655.000
stuks, terwijl het aantal jonge hennen
toenam met 90.000 stuks. Het totale
aantal bedroeg 12 pet. van den hoender
stapel in 1940. Het aantal eenden daalde
in vergelijking met 1940 met 95 pet.
De oppervlakte warmoezerijgewassen en
fruit onder glas onderging in vergelij
king met 1942 geen verandering. De
oppervlakte warmoezerijgewasseh en
vroege aardappelen in den vollen grond
steeg met 6Ö00 ha van 47.000 ha tot
53.000 ha. De oppervlakte klein fruit
als afzonderlijke teelt daalde met 90 ha,
de oppervlakte .kleüh fruit als onderteelt
wijzigde zich niet. De oppervlakte be
teeld met pit- en steenvruchten nam toe
van 50.000 ha tot 54.000 ha.
Van de sierteeltgewassen daalde de op
pervlakte bloembollen in vergelijking
met 1942 met 250 ha. De oppervlakte
boomkweekerijgewassen nam in verge
lijking met 1940 met 100 ha toe, terwijl
de oppervlakte bloemkweekerrjgewassen
in vergelijking met 1942 met 115 ha
verminderde.
Bestrijding van den „worm" in de
frambozen en bramen
Door den frambozenkever worden dit jaar
overvloedig eieren gelegd op de pas gezette
vruchtjes van de frambozen. De hieruit
komende larven (wormpjes) veroorzaken
zeer veel schade.
Deze larven kunnen gedood worden door
een bespuiting met 1 Gesarol of een
bestuiving met Stuif-Gesarol. Personen,
die nog over Derris beschikken, kunnen dit
middel eveneens gebruiken. De bestrijding
dient te worden uitgevoerd tien dagèn na
dat de eerste bloemen zich hebben geopend.
Voor de Preussen is dit thans het geval.
Voor de Hornet zal het nog enkele dagen
duren. Voor een afdoende bestrijding moet
de bespuiting of verstuiving na circa 10 da
gen worden herhaald.
Ook aan de bramen kan de frambozen-
kever veel schade doen. Ook daar zal de
eerste bespuiting moeten worden uitge
voerd circa 10 dagen nadat de eerste bloe
men zich hebben geopend (eiiTd Juni), en
nog één of tweemaal moeten worden her
haald.
De Rijktuinbouwconsulent voor
Zeeland en West-N.-Br.
Het honden van varkens
Als gevolg van het groote aantal biggen,
dat dit voorjaar is geboren, dreigt de var
kensstapel in verhouding tot het aanwe
zige voer een te grooten omvang aan te
nemen. Mede wijl de vooruitzichten voor
den oogst, tengevolge van de inundaties,
ongunstiger zyn dan vorig jaar, dienen in
grijpende maatregelen genomen te worden
teneinde uitbreiding van den varkensstapel
tegen te gaan. Daarom zullen, in afwij
king van hetgeen in het begin Van dit
jaar is medegedeeld omtrent het aantal
toornen, dat per fokzeug mocht worden
gemerkt, na 1 November 1944 tot een
nader vast te stellen datum geen biggen-
merken meer worden aangebracht. Dit
houdt in, dat houders van fokzeugen deze
niet meer kunnen laten dekken. Een uit
zondering is gemaakt voor sterzeugen, in
het bezit van personen, die reeds op 1
Januari '44 lid waren van een erkend var
kensstamboek. Van deze zullen alle in
1944 geboren toornen gemerkt kunnen worg
den. Bij de bekende regeling was het
aan eiken fokzeughouder toegestaan om
naast zijn fokzeug een jong zeugje op een
z.g. opfokvergunnmg aan te houden.
Bepaald is thans, dat de fokker na 1 Sep
tember slechts een van beide zal mogen
aanhouden, d.w.z. óf zijn fokzeug 6f wel
het jonge opfokzeugje. De andere dient
voor dien datum te zijn verkocht resp. op
een mestcontract of een huisslachtings-
vergunning te zijn ondergebracht. Deze be-
Ïaling geldt slechts voor degenen, die op
Januari '44 nog geen lid waren van een
erkend varkensstamboek. Alle varkens
boven 25 kg. mogen hetzij op een fokzeu-
genvergunnmg, netzij een opf okvergun-
ning,hetzij een boventalligevergunning, een
huisslachtingsvergunning of wel een mest
contract, worden aangehouden. Een varken
zwaarder dan 25 kg., dat op een bedrijf
wordt aangetroffen zonder dat een vergun -
ning of een mestcontract aanwezig is,
wordt terstond in beslag genomen. In
dien men dus boven het toegestane aantal
nog varkens met een gewicht van 25 kg
of meer op zijn bedrijf aanhoudt, dient
hiervoor een mestcontract te zijn afgeslo
ten, hetwelk zoo noodig boven het reeds
opgelegde aantal mestcontracten komt.
Het Bedrijfschap voor Vee en Vleesch be
houdt ten allen tijde de bevoegdheid con
tractvarkens op een door hem te bepalen
gewicht voor levering af te roepen.
Afgekeurd voor consumptie
In een noodslachtplaats in een dorpje in
Noord-Brabant troffen controleurs van den
C.C.D. een zware geslachte koe aan, van
circa 300 kg. geslacht gewicht, welke koe
door den keuringsdienst voor menschelijke
consumptie was afgekeurd. Het vleesch
was er verkleurd en verspreidde een onaan
gename geur. Bij het onderzoek bleek, dat
de koe was gestorven na het kalven.
Tevens bleek,dat de boer het gestorven
rund veel te laat by de noodslachtplaats
had gebracht, waardoor het vleesch was
verstikt. Aangezien in dit geval niet de
noodige zorg was besteed aan het zoo
kostbare voedsel, is door de controleurs
proces-verbaal opgemaakt.
Eierle vering.
Met de controle op het leveren van eieren
is een, aanvang gemaakt. •*-
Een aantal pluimveehouders, die totf op
heden nog mets hebben geleverd, hebben
een aanmaning ontvangen of zullen deze
binnenkort ontvangen.
Om misverstand te voorkomen, wordt er op
gewezen, dat dit de laatste waarschuwing
is en dat eind Juni 1944 met de berechting
begonnen wordt, d.w.z. dat het pluimvee
wordt in beslag genomen.
Persdraad en bindtouw.
Zelfdorschers die tegelijk met, dan wel nö.
de dorsching het stroo persen of binden,
kunnen hiervoor persdraad of papierbind
touw aonvragen op de daarvoor bestemde
aanvraagformulieren. Deze formulieren zijn
uitsluitend bij de Afd. Motorbrandstof ver
krijgbaar en moet aldaar wederom zijn
ingediend vóór 1 Juli a.s.
Landbouwgereedschappen.
Het contingent landbouwgereedschappen is
met een kleine hoeveelheid verhoogd. Dien
tengevolge kunnen wederom in beperkte
mate aanvragen voor diverse gereedschap
pen bij den P.B.H. worden ingediend. Niet
verhoogd werd het contingent voor aard-
appelrieken en zichten, zoodat aanvragen
biervoor achterwege kunnen blijven.
Dorschen koolzaad.
Een dezer dagen werden aan alle telers
van kool- en raapzaad de telerskaartjes
verzonden, waarop aangegeven op welke
wijze het koolzaad gedorsent moet worden.
Telers van kool- of raapzaad die een der
gelijk bericht niet hebben ontvangen, die
nen zich onmiddellijk tot de Afd. Motor
brandstof te Goes te wenden. Ter bespoe
diging en vergemakkelijking van het dor
schen wordt den telers aangeraden het zaad
op bossen te binden. Yoor het dorschen
is wederom een dorschvergunning ver-
eischt. Voor het koolzaadstroo mag géén
persdraad worden gebruikt.
Koolzaadkleeden.
Voor het dorschen van koolzaad zullen
enkele kleeden beschikbaar worden gesteld.
Deze kleeden zijn alleen voor telers te
huur 0.10 per uur met een maximum
van 1.per dag, over Zondagen wordt
geen huur berekend. De huur gaat in
direct nadat het kleed aan betrokkene is
afgegeven, terwijl deze eerst eindigt op
het tijdstip waarop het kleed 'l>y den be
waarder is terugbezorgd. Gedeelten van
een uur worden als een geheel uur bere
kend. Daar het aantal beschikbare kleeden
gering is, dienen belanghebbenden zich
onmiddellijk tot hun P.B.H. te wenden.
Taxatiemark ten rundvee.
Aanbieders van runderen voor de taxatie-
markt wordt er in hun eigen belang op
gewezen, dat zij, voorzoover het T.b.c.
vrije dieren betreft, een desbetreffende ver-
klai'ïng moeten overleggen, afgegeven door
den beliandelenden diex-enarts.
Men ontvangt dan een toeslag van 25.—
of, indien dé dieren afkomstig zijn uit een
geheel t.b.c.-vrijen stal, van 50.
Huisslachting.
Zooals bekend kan voorloopig alleen slechts
een aankoopvergunning, voor een big, be
stemd voor huisslachting, afgegeven wor
den aan geregistreerden, die in het lantf-
en tuinbouwbedrijf werkzaam zijn. Die aan-
koopvergunningen kunnen echter niet alle
tegelijk verstrekt woi'den.- De urgentie
Wordt bepaald door den PI. Vertegenwoor
diger. Men houde er rekening mede dat
groote gezinnen vóór kleine gaan en dat
ook degenen, die een contract-varken zul
len moeten afsluiten, voorrang genieten.
Ieder die vorig jaar een verplichting tot
contracteeren heeft gehad, zal ook nu weer
tenminste één contractvarken moeten le
veren, als hij nog eenzelfde of overeen
komstig bedrijf exploiteert. Gebeurt zulks
niet dan zal géén huisslachting mogen
plaats hebben.
De wnd. Prov. Voedselcommissaris
voor Zeeland.
PAAKDEN-
TAXATIEMARKT
AXEL
De Burgemeester der
gemeente Axel brengt
ter algemeene kennis,
dat een paar den-ta
xatie-markt te Axel
zal worden gehouden
op Woensdag den 21
Juni 1944, des v.m.
ten 9 ure op de markt
aldaar.
Te koop gevr. een
Kinderwagen
Schriftelijke aanbie
dingen: F. de Bruin,
Molenstraat 41, Den
Haag.
ADVEKTEERE^
IN „DE LANDSTAND"
HEEFT ALTIJD
SUCCES!|
