an z'n 'ielen; Svn: anz'n schoenen; an z'n kieten; Tin).
Anders: - - 'aeze'aer (Col); eed'aos g'eete (Nwn); die spêêt'n d'r
van deu (Ax); ziek(t)ut af (Cg); ie ao z'n schoenen dicht (Kod);
ie kan flink over de pad (Bzl); ie lopt van hróóte stappen ghauw tuus
(Bzl)ie fienkelt d'r vandeur (Ktg); ie liet ze véége (Bns).
19. D'r is hin puut in de Poel(e) die atat weet: niemand weet het. (de Poel
is een streek N.W. van 's Heer Abtskerke). ZB (Gs Ha; HkzKbKpl:
twijfelt; NssOvz/DwSchr/Wde)T (Po). Hierbij: d'r is hin puut in
de Poel die a zo 'êêt bij het noemen van een onbekende naam)Ha;Ktg)
Varianten: gêêne puit uit de puttuk (Klz); - - uut de dulve (Ks).
20. 'k Kan nie kriete en de lampe vast 'ouwe: ik kan geen twee dingen tege
lijk doen, praten en breien gaan niet samen. (Kriete de pommerans
van een biljartkeu van krijt voorzien). W (Dob); T (Tin). Varianten:
- schrêêuwe in de lampe vasthouwe (Dl.Dl/Hkg). Anders: 'k kan nie
klippe lui'n en 't vaon draoge gelijk (Nwn); 'k kan ghin óói opvurken
en me broek op'auwen (Bzl); ik kan hin twi 'êêren van 't zelfde laeken
diene (Ks); - - nie pompe in nat'ouwe (Bns)- - blaete en de lampe
uutblaeze (Hsd); je kun nie over 2 banden hlieke spele (Po).
21. Je kun 'n kei nie pèlle(n): pluk maar eensveren van een kikker. VV
(Dob); ZB (Nss); NB (Ks); SchD (Hsd). Varianten: 'n kei 't vel afdoen
(en derg.) (Gde; SisKlzCg; JsCol; Kg; KsWsk)van 'n keie 'ael je hin
vel (Svn); - d'n/'t 'uud nie ofdoeë (en derg.) (Gpol; Ha; HkzKtg;Bns;
Dsr; Zr;Phi;Svn)'n kei den 'uud ofstroape (Bwh)- gjinne kallesê 't
vel afdoen (Nwn); (geen) steen d'n 'uud ofdoen (Ha); - - 'n keie nie
pluume (Po). Anders: van 'n kaele kip gêên veren plukken (Osb); een
kaele kip nie pluume (Anl); van een puut geen veren trekke (Ovm);
ge kund'n slekke d'n 'uud nie ofstroapen (Bzl).
22. Die lóópt/ gae zo schêêf as 'n krabbe: erg scheef. Algemeen Ndl. uitdr.
bevestigd door bijna alle inzenders. Andere vergelijkingen: as 'n deur
(Ax); as 'n krauw (Klz); as 'n ziggel (zekel) (Cg); as 'n schute (Dob;
Kod;Osb;Bzl/Kpl;Bwh/Nwk)as 'n 'ond (Wsk); as 'n oere (Bwh).
Antwoorden op de vragen naar zo als
Dergelijke vragen zijn al eerder gesteld, o.a., heel uitvoerig, in juni
'87 (antwoorden in Nehal. 68, blz. 45 t/m 48). Enkele inzenders hebben
daar nu terecht op gewezen. Bij die gelegenheid hebben, net als nu,
sommigen van hen de moeite genomen min of meer lange lijsten bij te
voegen van varianten of aanvullingen. Alle nu ingezonden extra gegevens
in Nehal. op te nemen zou veel ruimte vragen en vaak herhalingen betref
fen. Ik beperk mij tot de lijst in juni 1991 gestelde vragen. Maar extra
materiaal dat in de loop der jaren is binnengekomen is niet weggestopt:
heel veel is nu al terug te vinden in een dubbel register op steekkaar
ten (apart van het algemene woordregister)één op de genoemde eigen
schap (zo mager als b.v.), één op de vergeleken zaak, of persoon dan
wel het dier. Dan blijkt, dat b.v. het hoen, och arme, goed is voor
van alles: zo groots, zo stom, zo bo(r)stig, zo zot, zo fris, zo scheel
als enzenz
Nu dus de bevestigingen van de thans gestelde vragen.
zo hemêên as pit-/putwaeterZVW (GdeGde/NvtSdk)LvA (Ax: ook
put-; Nz); LvH (KLz) ZVO-zd (Js); W (Dob KodNjoosOk; Osb Rtm
Vs); ZB (Bzl/Kpl; Gopl; GsHa; Hkz Kb Kn; Kpl; Ktg; Ndp NssOvz/Dw
Schr/Wde;Wde)NB (Col;KamKg;Ks Wsk)SchD (BNsBwhDsrHsd
Nwk; Zr); Phi/T (Phi/Ovm Anl; OvmPoScherp Svn; Tin: ook put-);
GOfl (DlDl/ Hkg: pitjes-; Ntg;Odp).
50