GEEN BABYLONISCHE SPRAAKVERWARRING (PHILIPS
KOERIER)
Uit de oude doos
Veronique De Tier*
13 april 1929 - het startschot wordt gegeven: de Zeeuwsche Vereeniging voor Dialectonderzoek is
een feit. Wat de vereniging in die 75 jaar heeft verwezenlijkt heeft u in de diverse artikelen van de
oud-voorzitters, de huidige voorzitter en enkele anderen kunnen lezen.
18 januari 1958: in de Philips Koerier staat een artikel met de titel Geen Babylonische
spraakverwarring. De auteur is niet bekend, maar hij of zij schrijft het volgende: 'Philips'
Industriële Wereldfederatie spreekt ontelbare talen. Philips in Nederland heeft in 10 van de 11
provincies een of meer vestigingen en zeker is dat in elk van deze mensen uit alle provincies
werken, die allemaal hun eigen spraak met de specifieke eigenaardigheden in tongval, idioom en
woordkeus hebben meegenomen.
Men zou Philips een heksenketel van talen en dialecten kunnen noemen, maar een Babylonische
spraakverwarring..nee. Wij behoeven het werk niet neer te leggen omdat we elkaar niet verstaan.
De dialecten zoals de Philipsfamilie die spreekt, vergemakkelijken plaatselijk juist, meer nog dan
het zogenaamde Algemeen beschaafd Nederlands, het onderling contact en scheppen een band van
vertrouwen.'
Dit moest het startschot zijn voor een reeks van 12 artikelen over de dialecten van Nederland.
23 augustus 1958 - nog geen dertig jaar na de oprichting van de Zeeuwsche Vereeniging voor
Dialectonderzoek komt het Zeeuws als voorlaatste aan bod in de streektaalreeks van de Philips
Koerier.
Als kop lezen we:
Provinciaal woordenboek verschijnt nog dit jaar
Zeeuws dialect: rijk aan verscheidenheid
Hechte band met Vlaanderen
Ik kwam dit artikel bij toeval op het spoor, toen ik in het taalkundige tijdschrift Taal en Tongval iets
opzocht. Daarin vond ik een verwijzing naar deze reeks artikelen, maar helaas waren ze niet
onmiddellijk opspoorbaar in het taalkundige circuit. Navraag bij het Philips Archief in Eindhoven
bleek succesvol. De artikelen werden me in kopie bezorgd. Omdat dit artikel over het Zeeuws niet
zomaar in ieders handbereik ligt, maak ik de lezer in dit speciale feestnummer van Nehalennia
graag deelgenoot van wat er die 23ste augustus in het personeelsblad van Philips stond te lezen over
het Zeeuws.'
'De volkstaal, zo wordt ons herhaaldelijk voorgehouden, is een der belangrijkste uitingen van
cultuur. Indien die stelling juist is, dan staat de provincie Zeeland er wel bijzonder goed voor. Ze
verkeert in dit opzicht in een bevoorrechte positie, want de taal der Zeeuwen is zo rijk aan
verscheidenheid en openbaart zich in zovele schakeringen, dat er voor dialectologen alle aanleiding
bestond om te trachten de omvangrijke Zeeuwse woordenschat te bundelen. Dat betekent, dat de
bewoners van onze 'overzeese gebieden binnenslands' zich niet alleen op een levendige folklore en
een keur van - helaas verdwijnende - schilderachtige klederdrachten, maar eerlang ook op een
eigen, moeizaam tot stand gekomen woordenboek kunnen beroemen.
44
