VANUIT DE REGIO'S
M N STIKJE
Aflevering 158 winter 2007
Oe is 't?
In De Faam (een huis-aan-huisblad op Walcheren) van 19 september lazen
we, dat het aantal Zeeuwstaligen al jarenlang op hetzelfde peil blijft. Geen
reden dus voor ongerustheid. Alleen de plekken waarop het dialect
gesproken wordt, veranderen. Niet meer zoveel op kantoor, op het werk of
op het schoolplein. Er zijn ongeveer 200.000 Zeeuwen die een dialect
machtig zijn. Hiervan zijn er ongeveer 150.000 die hun dialect regelmatig
gebruiken. En dan zijn er nog duizenden die buiten de provincie wonen en
regelmatig naar Zeeland bellen in en dialect gebruiken: Oe is 't De
conclusie van het stukje in De Faam kunnen we onderschrijven: Zeeland is
een tweetalige provincie aan het worden en de Zeeuwse dialecten (of het
Zeeuws dialect) krijgen/krijgt daarin een volwaardig plekje. Naast het
Nederlands.
Decemberhevaeren
December is misschien wè de drukste maend van 't jaer. êst kriehe m'n
sinterklaos in dat zou vó 'n gewoon maans a genocht weze. Want je mot
gae bedienke wat of de goeie sint za gee an de femielje, in daenae motte d'r
bie ons aoltied ok nog gedichjes bie. Dan mot aoles in'epakt 'ore in dat vaol
vö 'n döödhewone uusvaoder nie mee.
As Sinterklaos dan eindelienge wl naer Spanje is vertrokke ka je glieke naer
de zolder om d'n boam vö kossemisse klaer te maeken. Jao, want wulder
tehenwoordig dan toch ma 'n boam uut 'n dööze. M'n dien boam ekocht
vö 't gemak, ma dat vaol tehen. Je mot aole takjes uut mekaore buhe in de
goeie vurm in dan op de naemaekstamme inpikke. Ma goed, ons oeve gin
baarhen mit naelden ml op te vehen. Wulder d'r êêne 'ekend, die zettede
d'n boam mit ballen in engeltjes in aol gewoon in de kasse. Ze was aoltied
vrëêd gauw klaer. Ik vinde dat gin gek idee, ma mien vrouwe wil d'r nog nie
an.
Ik wete nie oe dat 't bie julder gaet, ma 't optuhen van d'n boam kost
aoltied wè 'n bal. In as de kleinkinders komme ka je d'r verhif op inneme,
dat kost wï 'n stel ballen. Ok nie aarg, mit de volhende sinterklaos krieg ik
van de vrouwe 'n nieuwen kerstbal in ikke gee d'r êêne an eur, dan bin
wulder wT êêmae bie d'n tied.
Weet je wat ok aoltied zö aarg is? De lichjes. Je kan nog zö je besten doe,
om de snoeren om 'n kartonnetje te wikkelen, 't volhende jaer zie ze toch
kans om ëêl inhewikkeld d'r vanof te kommen. In dan is 't 'n spannend
moment: doe de lampjes 't nog aolemaele?
December is 'n gevaerlijke maend. Om die doenkere daehen dü te kommen
steke m'n aomè vee kaersen an. Die stae in van die leutihe stikjes mit mos
in groene takken. Sparretakken, die de gewoonte om aolsma droaher
t'oren. Daer stae die kaersen dan dichtebie. Noe ka je d'r nog zö verzichtig
mee weze, vroeg of laete doet'r êêne omkappe. Bie julder nie? Bie ons wè,
d'r zat glieke 'n mööie zwarte plekke op 't taefelklêêd. In ons waere d'r
toch rap bie.
Kossemisse is ok 'n gevaerlijken tied vanwege aoles wat of je zö ampersant