Aflevering 162 winter 2008
bergjes teruggingen tot de nevelige, vóórchristelijke tijden. Als letterlijk
loodzwaar 'bewijs' van de heidense functie van de Luyksberg wees de
schrijver een 'offersteen' aan, die van de berg afkomstig moest zijn en
inmiddels dienstdeed als drempel bij de kerktoren van Serooskerke.
Eens was de steen een offersteen of 'dolmen' volgens deze Middelburgse
privaatgeleerde, die bovenop de berg een sinistere rol was toebedeeld in
een 'Germaansche of Druïdische eerdienst'. Middenin de door Rethaan
Macaré minutieus beschreven steen kon je een uitholling zien voor de niet
nader omschrevingen 'plengingen' van de heidense eredienst.
Rethaan Macaré was geen redeloze fantast. Naast
zijn werk als belastingontvanger was hij actief als
conservator, genealoog, heraldicus en numismaat.
Zijn theorie over de Luyksberg ontleende hij aan
het werk van J. ab Utrecht Dresselhuis, predikant
in Wolphaartsdijk en een ijverig oudheidkundig
publicist. Al in 1837 schreef Dresselhuis een opstel
over de 'Oude Godenleer en Hedendaagsche
Meegevoerd op de wieken van dergelijke gissingen zag Rethaan Macaré in
de omgeving van de berg meer aanwijzingen voor de offertheorie. De nabije
buitenplaats Noordhout was bijvoorbeeld een overblijfsel van een heilig
Germaans woud en herinnerde aan de zeegod Njord. Hiermee in verband
stond de opmerkelijke vondst bij de berg van een wervel van een walvis,
met sporen van insnijding en verbranding. 'Welligt,zo opperde de auteur,
'stond het gebruik hiervan in verband met de dienst van Niort of Neptunus,
en zoo deze gissing door hetgeen men van elders weet of door latere
ontdekkingen bevestigd wordt, dan zoude er veel
licht verspreid zijn over de bestemming van dezen
Vliedberg en de aldaar gevestigde eerdienst.
En de kerk van Serooskerke en het vroegere
klooster Zoetendale stonden waarschijnlijk óók op
de plek van heidense cultusplaatsen, die met de
komst van het christendom door de roomse kerk
waren overgenomen.
De steen ligt nog altijd naast de kerktoren van
Serooskerke (foto H.M.D. Dekker).
De 'offersteenuit de Luyksberg bij
Serooskerke (ZA/KZGW, ZI-III-0483).