1 Mij 120
m het voormalige dorp maken. Maar dan moeten zij wel weten waar ze
li
1 N
:l>
1 ORBit
4 ffH Aflevering 182 winter 2013
moeten zoeken. Voor het onderzoek naar de plaats van de kerk en het
kerkhof van Werendijke is zoals gezegd gebruik gemaakt van geofysisch
bodemonderzoek. De onderzoeksgroep ORBit van de Universiteit Gent
heeft zich hierin gespecialiseerd en heeft op de akker ten westen van de
boerderij Werendijke een onderzoek uitgevoerd.
Het bodemonderzoek gebeurt door middel van elektromagnetische
inductie (EMI). Het onderzoeksteam van ORBit heeft in parallelle stroken
over het gehele akker met een quad een sensor langzaam voortgetrokken.
In de sensor zitten een zendspoel en verschillende ontvangstspoelen.
De zendspoel wekt een magnetisch veld op, waardoor in de bodem
elektrische stroompjes ontstaan. Deze stroompjes wekken op hun beurt
een tweede magnetisch veld op. Delen van de beide magnetische velden
worden opgevangen door de ontvangstspoelen. En zo wordt de elektrische
geleidbaarheid van de bodem opgemeten. De elektrische geleidbaarheid is
de eigenschap van een materiaal om elektrische stroom te geleiden. Slappe
kleiige grond, bijvoorbeeld, geleidt elektrische stroom beter dan zandige
bodem en veel beter dan een verharde weg of bijvoorbeeld een fundering
van een muur.
Op hetzelfde moment kan door het eerste magnetische veld vanuit de
zendspoel ook de zogenaamde magnetische susceptibiliteit gemeten
Afbeelding 2. worden. Eenvoudig kan worden gesteld dat hiermee gemeten kan worden
Overzicht van het in welke mate de bodem magnetisch kan worden gemaakt. En zo kunnen
geofysisch onderzoek de onderzoekers verschillen in kaart brengen tussen verschillende soorten
(EMI) met duidelijk bodem, organisch materiaal, verstoringen van de bodem (bijvoorbeeld
herkenbaar de resten opgevulde sloten) en funderingen van baksteen.
van de oude weg,
de kerkhofmuur, de De resultaten zijn spectaculair. De metingen tonen ons duidelijk de oude
kerk en mogelijk ook wegen, de oude kerkhofmuur, delen van de funderingen van de kerk en
de vliedberg. ORbit/ mogelijk ook de plaats van de vliedberg die bij het dorpje heeft gelegen
Universiteit Gent. (afbeelding 2).
Deze resultaten liggen aan de
basis van het gemaakte tafereel
op het doorkijkvenster dat
nu bij Werendijke staat. Dit
tafereel is een zogenaamde
'artist impression'. De
kunstenaar J. van Bijlevelt
baseerde de tekening op
de beschikbare historische
bronnen om tot een zo reëel
mogelijke reconstructie van
Werendijke rond 1550 na Chr.
te komen. De bronnen zijn
de veldnamenkaart van voor
de Tweede Wereldoorlog
afbeelding 3), de oude kaarten
van Visscher en Roman uit
1655 en van de gebroeders
Hattinga uit ca. 1750, en het
^|hb mSLmm
24200 24250 24300 24350
21prp EGs
B-i mS/m
45
392050 392100
m.s
m s
L
J 0 20 40^
24200 24250 24300 24350
