m
Nehalennia herfst 2022 nr. 217
Najaar
Bron: NederL Volksleven, XI, biz 57.
Henk Blom
Zeg boer
Henk Blom
27
26
Readies van lezers
Verhalen en gedichten
Varia
't Schelpenpad onder mijn voeten,
boven mijn hoofd de Zeeuwse lucht
en meeuwen, die me krijsend groeten.
Links in de struiken een gerucht,
de schorre schreeuw van een fazant.
't Is najaar in 't Schouwse land.
De duindoorn laat de duinen gloeien,
kleurt met oranjegeel pastel.
Wat vlinders die daarboven stoeien.
Een merel lust de bessen wel
en zwalkt haast dronken naar de kant,
't Is najaar in 't Schouwse land.
'n Late zwam staat nog te pronken,
verspreidt al zwak de geur van dood.
De zon, haast in de zee gezonken,
zorgt voor verglijdend avondrood
en zet 't hele duin in brand.
Wat houd ik van dit Schouwse land!
dit duungebied
oens twêêjen, vandaege
beige, bruun, vaelgroen
dóóje kleuren
van hout in helfras
in toch, daertussen
het vlammend róód in oranje
van de duundoorn
sniejend, as trrekt een piene
deur je heen
in over alles dat licht
as was het den éérsten dag
Teunie Knöps
Uit de bundel ‘Tussen gorzen in slikken, 1985.
Onderstaande bijdrage is een reactie op Pau Heerschaps
artikel in de vorige Nehalennia
Zeg boer, waar is je vrouw?
Zeg boer, waar is je Zeeuwse vrouw?
Van je hopsasa, van je hesasa.
Zeg boer, waar is je vrouw?
Mijn vrouw is in de schuur,
mijn vrouw is in de Zeeuwse schuur.
Van je hopsasa, van je hesasa.
Mijn vrouw is in de schuur.
Wat doe zij in de schuur?
Daar melkt zij hare koe
Wat doe zij met de melk?
Die geeft ze aan hare kind.
Wat doet het kind daarmee?
Het kind, dat drinkt ze op.
Waar gaat het kind naar toe?
Het kind gaat naar de school.
Wat doet ze op de school?
Daar leert ze 't A, B, C.
Het bovenstaande is een kinderversje en het gaat als
volgt: Twee kinderen zitten tegenover elkaar met scheve
onderarm en de palmen van de handen naar elkaar toe.
Beurtelings klappen ze nu de handen tegen elkaar, dan de
rechterhand, dan de linkerhand.
En nu is het versje uit, ja, ja.
En nu is 't versje uit.
q
r
s
t
u
w
1
m
n
o
dit binne de uren van
verbie gaen in vrom komme
vrom komme in verbie gaen
een diep aesem haele
voor een langen tied
Vermoedelijk zijn er ook van zulke alfabet-voordrachten,
maar dan in andere gebieden van onze delta. Knip ze uit
en stuur ze op naar het secretariaat. Of mail ze.
Uit: Dr Tsjaard de Haan: Onze Volksrijmen, Utrecht, 1978,
blz 209.
erf van opa met wat de natuur ons te bieden had. Je was
een kind en wist niet beter dan dat
Tot Rook op zekere dag zei: “Maendaggae ik nae schole”.
Mijn wereldje stortte in, we waren even oud. Maar tot
mijn opluchting zei mijn moeder, dat ik te laete verjaerden.
Het gevaar was voorlopig geweken. Misschien zouden ze
het wel vergeten, hoopte ik.
We misten ons speelkameraadje erg. Na vier uur kwam
Rook uit school en dan bracht hij ons verslag uit over wat
hij allemaal geleerd had. Diep onder de indruk waren we.
Maar Rook verzekerde ons: ’t Is d g eêl nie moeilijk”.
En zo brak toch de dag aan dat ik aan de hand van opa
naar school werd gebracht. Daar stonden de grote jongens
al klaar om je uit te jouwen. Toen er één vlak bij me kwam
met zijn gezicht, zei opa: “Geef’t em een klap vó zijn kop”.
Gewend zijnde om naar opa, de pater familias, te luiste
ren, geschiedde zulks. Geschrokken door deze buiten de
spelregels vallende daad, droop deze jongen, evenals de
anderen, af.
Binnen leverde opa me af bij de juffrouw, waar ook mijn
vader en moeder bij in de klas hadden gezeten. Allemaal
vreemde gezichten, maar gelukkig ontdekte ik mijn nicht
je, die al in één van de bankjes zat, armen keurig over el
kaar. Naast haar was mijn plaatsje, dus ik ook gelijk armen
over elkaar. Blijkbaar hoorde dat zo, maar daar had Rook
nooit iets over verteld.
De andere bankjes vulden zich met voor mij onbekende
jongens en meisjes en zo begon mijn eerste schooldag, niet
wetend, dat er nog heel wat schooldagen zouden volgen in
mijn leven.
Maar wie die jongen was, ben ik nooit te weten gekomen.
Rie Rosmolen-Murre
Bieverdiene
Bieverdiene is aoltied eêl gewoon eweest. ’t Is noe wè zó,
dat ’t is om nog rieker toren as dat je a bin. Dat was vroe-
her bie vee maansen netuurlijk wè anders. Dan perbeerde
je om n bitje minder aarm te wezen.
Tachtig jaer elee was t’r vee aarmoe op Schouwen. De
maansen moste ’t nóódihe bedienke om d‘r wat bie te
verdienen. In zó gienge d’r vee lengst de deure om wat te
verkoapen.
Ko uut Brouw dee vee diengen oplappe in dan perbeer-
derin die wi an de man te briengen. Zó ao Jewannes
op Renisse bie Ko n gróóte zwarte perreplu ekocht. Ie
was aerebeier bie Kees Steur in ’t land lag êêmae achter
Noordwaale, meer as twi kilometer varre. Ma dat was in
dien tied êêl gewoon. De perreplu kó je goed gebruke a
je om twaolf ure in de rehen most ete. Zó varre van uus
gieng je netuurlijk nie even tuus ete. Dochter Jannekee
ao op de fiets ’t waarme eten ebrocht. Noe, ’t plensde. Ze
zaete boven de peeën gezellig onder de perreplu in Jewan
nes riep naer bove: Hoho, ik a genocht sauze.
Jewannes ao wat bedocht om bie te verdienen. Ie gieng
n fietsenstallieng ‘ouwe, as f r op de Stiereweie van Steur
concours was. Je kon je fiets d’r zette vó vuuf cent, n auto
dee a gauw vuuftig cent. D’n boer vond, dat n dat toch
saeme mit d’aore knecht most doe. Dust bie ’t volhende
concours stienge Jewannes in Piet mit ulder twééën.
Z’aode dienk ik toch wè gauw vuuf-in-twintig gulden. Dat
was êêl vee in dien tied.
Lou uut Burgh, kwam ‘s maendags op Renisse om schoe-
neheld op faelen. De maansen konde nie zó-ma nieuwe
schoenen koape, ma dan konde ze bie Lou d’r vó spaere
in d’ouwe schoenen wiere gereheld op el apt. Zó kwam ‘n
ok bie Jewannes in Leuntje in omdat ’n aoltied ’t zaalfde
rondje dee was dat aoltied net onder ’t eten. Dan riep ‘n: Je
ete d’r wi goed van..Dat vonde ze toch wè ’n bitje verve
lend,
Zo’n 80 jaer elee was t’r op Schouwen-Duveland Koos Ke-
leman. Ko dee aoltied over
‘t eiland zwaarve. 't Was 'n bitje 'n landloaper. Ie behon
aoltied mit: Gelokkig Nieuwjaer, ok a kwam ‘n in auhustus
an de deure. Ko was eêl bekend, ok bie de kinders. Ie zei
dan: Aole kinders kenne Ko, ma Ko ken aole kinders nie.
Noe, die kinders konde bevobbeld ouwe wolle sokken bie
Ko ruile vó ’n zakboekje of zó. Ie wou d’r nooit centen vo
Je zou je leste cent wè an z‘n eheen è,want ie zag t’r nie
uut, maansen.
In zó bin d’r vee klein behonne in laeter meschien gróót
gore. Dae zit vee waark achter. Ik dae wè bewonderieng
vó.
In 't verbie gaen
Herinneringen aan mijn eerste schooldag
Onderstaande bijdrage is een reactie op Pau Heerschaps
Eerste Schooldag, dat verscheen in Nehalennia 216.
Met buurjongetje Rook speelden mijn zusje en ik op het
Het West-Zeeuws-Vlaams alfabet
A is van ahauw, aïlier en ahunter
B is van beuter, das voo op je bróód en ook van boele, die
zwemt in 't waoter
C is van café. Da's in alle taolen 't zelfde
D is van dul, en van duts. Dan bin je nie zó slim
E is van èssentènde of op z'n 'Ollands gezeid: van hier tot
daar
F is van foeteren, dan doen me as me dul ziin
G is bie ons 'n H
H is van 'eule, dao stroomt waoter deu. Die letter zeggen
me ni
I is van 'ier en da's nie hunter
J is van juun of van jannievers
k is van kuusen, mao da's ouwerwets
is van leute en dat en me gèrn
is van miin en dat da's nie van joe
is van neffest; da's nie voo en ook ni achter
is van 'oender en da's gin 'aone
p is van peekluts, da 's peejen en juun deu mekaore
is van quatorze en da's Frans
is van reuzel, dao bakkende m'n opoe oliebollen in
is van scheuteldoek, da noemen me ook wel 'n slunse
is van teuten, dan schiet je nie op
is van ulken en die ziin zó lekker
is van vuulte en veurènde
is van wèrren; dan moe je flink affeseren
is van nix
ij is van ijgen'eimers. Da bin èrpels of stiekeme donders
z is van zjêveren en da en 'k noe a genoeg gedaon
V
X
ITÏMIMil hi