Een van dichtbij gefotografeerde ijsberg, waarin als met een liniaal
de geulen getrokken zijn, waarlangs het ijs straks al drijvende zal
afbrokkelen.
Gezicht op een ijsberg vanaf een der vliegbooten, welke door de expeditie op het katapultschip
de Schwabenlandwerden meegevoerd. Deze ijsbergen zijn, zooals bekend mag heeten, de
schrik der scheepvaart.
Een overzicht van de gebieden aan den
rand van het zuidpoolgebied, waar de
Duitsehe wetenschappelijke expeditie
van 1938 onderzoekingen verrichtte.
Het gearceerde gedeelte werd fotogram-
metrisch in beeld gebracht.
Foto's Recla (6). archief Panorama (if)
geul van groote diepte. Wij nemen de gelegenheid
waar, en loopen er binnen, hoewel er bedenkingen
geopperd worden. We dringen verder westwaarts
door, tot 5° W. L. Zou
het ijs zich achter ons slui
ten, en ons in deze natuur
lijke fuik gevangenzetten?
We moeten van den tijd
gebruik maken. Reeds den
volgenden morgen donde
ren de motoren van een
onzer machines door de
witte stilte, en voor de
eerste maal in de ontdek-
kingsgescliiedehis der Ant-
arctis schiet een vliegtuig
van de katapult onderzoe
kend het luchtruim in!
Vol spanning en verwach
ting turen de kameraden
in de machine de witte
oneindigheid inijs en nog
maals ijs eindeloos schij
nende vlakten en dan,
plotseling, doemen enkele
bergspitsen aan den einder
op voor de oogen der
verbaasde vliegtuigbeman-
ning. Roodbruine tot don
kerzwarte, onwaarschijnlijk
scherpe rotspunten en -kam -
men. De in het vliegtuig ingebouwde fotografische
apparaten nemen 't landschap kilometer na kilo
meter automatisch op. Ze zien scherper en grondi
ger dan het menschelijk oog, en houden het geziene
ook vast. Straks zullen ze ons de absoluut betrouw
bare gegevens verschaffen voor het later in kaart
brengen van het ontdekte gebied.
Degenen die op het schip zijn achtergebleven, zien
met bezorgde blikken naar de ijsschollen, die zich
rond ons beginnen te sluiten! Eindelijk, daar komt
ons toestel van zijn eerste vlucht terug, en nu snel
weer den steven gewend, om uit het wak te geraken
doch reeds js het door een ijsharrière afgesloten. Een
andere geul wordt gezocht, doch die blijkt eveneens
door ijsmassa's versperd. Het gaat er op lijken dat we
gevangen zitten. Maar alvorens met geweld te pro-
beeren den doortocht te forceeren, zal ons tweede
vliegtuig, dat zich op een ontdekkingstocht langs de
kust bevindt, trachten een beeld te krijgen van de
juiste situatie. En daadwerkelijk ontdekt de beman
ning der machine uit de lucht een smallen uitweg uit
de ijsmassa's, en loodst zij ons langs de gevonden
vaargeul terug naar de open zee.
Vlucht na vlucht wordt ondernomen: zeven foto-
en zeven ontdekkingsvluchten in totaal, behalve de
"beide proefvluchten, waarvan er meerdere negen uur
duurden. Bij al die tochten werd een afstand van
16000 km afgelegd, de afstand door de lucht van
Berlijn over New York naar Hawaii, en ongeveer
600.000 vierkante kilometer nooit te voren door een
menschenoog aanschouwd land overvlogen. Met. de
luchtcamera werden daarvan 350.000 km2 in elf
duizend elkaar overlappende opnamen gefotogra
feerd, zoodat voor de eerste maal een betrouwbare
kaart van een Antarctisgebied van deze grootte
kon worden vervaardigd.
Het onderzochte gebied is gelegen tusschen 20°
O.L. en 11 y2° W.L. en strekt zich uit van 70° tot
76y2Z.B. Bergketenen doorboren er het machtige
pantser der ijskorst, waarmee het poolland is bedekt,
soms meer dan 4000 meter hoog. Daarachter stijgt
die ijsvlakte hooger en hooger
naarmate men de pool dichter
nadert. Onze vliegtuigen willen nog
verder doorvliegen naar het zuiden,
maar deze meer dan 4000 meter
hoog gelegen vlakte roept hun het
halt toe. De zware machines kunnen
deze hoogte niet overwinnen. Terug
dus! Doch eerst suizen een aantal
zware ijzeren pijlen, waaraan de
Rijksvlag is bevestigd, naar bene
den, en daarmee worden alle uiter
ste punten, welke werden bereikt,
geteekend, en op afstanden van
25 km worden telkens nog metalen
pijlen, met een hakenkruis voor
zien, afgeworpen. Bovendien wordt
telkenmale de inbezitneming van
het ontdekte gebied symbolisch
vastgelegd door het planten der
hakenkruisvlag hij elke nieuwe
landing.
Intusschen zijn aan land. op de
ijsvlakte en aan boord de weten-
schapsmenschen, een bioloog, een
geograaf, een tweetal meteorologen,
een oceanograaf en een lid van den
dienst vooraard-magnetisch onder
zoek, bezig met omvangrijke onderzoekingen, ieder
op zijn gebied. Hun arbeid is van het grootste belang
voor de scheepvaart in het algemeen, en voor de wal-
vischvangst in het bijzonder. De bioloog tracht de
vraag te beantwoorden naar goede gronden voor de
walvischvangst door het onderzoek naar de aan
wezigheid van mikro- en makroplanktons. De man
der geophysisohe wetenschap tracht de antarctische
scheepvaart te dienen door het meten der plaatselijke
kompas-afwijkingen. De meteorologen verstrekken
de voor de vliegtuigbemanning onontbeerlijke weer
berichten en onderzoeken met hun radio-peildienst
de-luchtlagen tot hoogten van meer dan 28 km. De
oceanograaf onderzoekt in de diepte met zijn elec-
trische golven den bodem van de Zuidelijke IJszee en
tracht de stroomingen van de wateren te ontdekken.
En ten slotte is het de taak van den geograaf, raad
te geven bij het vaststellen der vliegroutes, en deze
kartografisch bij te houden en vast te leggen. Zoo
werken alle deelnemers aan de omvangrijke expeditie
ten nauwste samen, en bereiken zij het volledigste
resultaat dat van een belangrijke wetenschappelijke
expeditie als deze mag worden verwacht.
Met het in kaart brengen van het nieuw ontdekte
land in dit gebied van de zuidpool, zooals men ziet
een arbeid, die tot in de geringste bijzonderheden
en met de grootste nauwkeurigheid werd uitgevoerd,
heeft Duitschland ongetwijfeld een zeer belangrijke
en waardevolle bijdrage geleverd tot de ontsluiering
van de geheimen van het laatste onbekende wereld
deel.
Drijvende pakijsvelden met vaargeulen, waardoor men zich vrij gemakkelijk een weg kan banen.
