Dagboekverslag
SPUIJE 115 3
egodocument. Het is het indringende relaas
van iemand die de meidagen van 1940 in
Hansweert heeft meegemaakt en zijn herin
neringen op een zodanige manier weet op
te schrijven dat de lezer zich midden in de
gebeurtenissen waant.
De schrijver, Bas van der Straaten, woonde
in het dorp dat in de meidagen in de frontli
nie lag.1) Van zijn belevenissen hield hij een
dagboek bij, dat hij geruime tijd na de oorlog
tot een coherent verhaal maakte. Het handge
schreven verhaal schonk hij aan Jaap Griep, die
in 1940 drie jaar oud was en evenals Van der
Straaten, in Hansweert woonde. De ouders van
Jaap waren bekenden van Van der Straaten.
Samen probeerden ze in mei via het noorden
van Frankrijk naar Engeland te vluchten.
Tevergeefs, zo kunnen we in het boeiende
verslag lezen.
Vrijdag 10 mei 1940
Hansweert
's Morgens heel vroeg, om en nabij half vier,
merkten we, nog slaperig, dat er meerdere
vliegtuigen boven onze omgeving vlogen en
daar werd, naar onze mening, vrij heftig op
geschoten vanuit de omgeving Schore. We
hadden direct een gevoel dat het heel ernstig
was. Voor het schervengevaar haalden we de
kinderen, Marjolein en Margreet, naar beneden
en bleven verder te bed.
Op de straat in het dorp werd het hoe langer
hoe rumoeriger. Om ca. 5 uur besloten we om
ook maar op te staan. De vliegtuigen waren niet
van de lucht. De toenmalige radiodistributie
hief al vroeg alle twijfel op. Duitsland was ons
land binnen gevallen en had reeds verschillende
plaatsen gebombardeerd. Om een uur of 5 in
de middag kwam er een groep Franse militaire
motorrijders door het dorp, afkomstig van de
Prov. boot van Walsoorden naar Hansweert,
deze werden met vreugde begroet. De gehele
dag brachten we door met het in spanning
praten en naar de radio luisteren. 's Avonds
kregen we de papieren voor een evacuatie van
de dorpsbewoners uit Hansweert naar de Zak
van Zuid-Beveland. Wij moesten naar 's-Hee-
renhoek. Omstreeks zaterdagsmorgen half
negen moesten we vertrekken.
Zonder enig idee van gevaar gingen we naar
Zaterdag 11 mei
Midden in de nacht hoorden we gedempt
spreken in de gang. Er bleken enige Hollandse
officieren binnen gekomen te zijn (onze
voordeur waren we vergeten te sluiten). Ons
huis werd tot bataljonscommandopost gepro
moveerd, met alle drukte van dien. 's Morgens
gaf al het geloop van de militairen en van ons
gezin zoveel drukte op de vloer dat we even de
oorlogskansen vergaten.
Vrijwel op tijd kwamen er een vrachtwagen en
bussen. Evelien, mijn vrouw, en mijn kinderen
gingen met de bus en ik per fiets naar 's-Hee-
renhoek. Over Heinkenszand fietsend bleek
dat alle verhuisgoed van de evacuees nog op
straat stond en iedereen rond liep op zoek naar
onderdak. In 's-Heerenhoek aangekomen, bleek
alles echter reeds geregeld en niemand meer
op straat.
Evelien en kroost zaten hoog en droog bij
dokter Lucas Luyckx, waar we verder de dag
doorbrachten.2) Geheel de dag werd er veel
gepraat en weinig gedaan. 's Nachts vliegtui
gen die bombardementen op de haven van
Vlissingen uitvoerden, met veel afweergeschut
van oorlogsschepen.
Veel wilde geruchten over de vechtlust en de
voortdurend aanstromende Franse troepen,
het stand houden van de Hollanders en het
onschadelijk maken van de Duitse parachutis
ten. Vele Hansweerters, die nog bij de lucht- en
brandwacht dienden, kwamen 's avonds in
's-Heerenhoek aan. Met weinig nieuws maar
met veel gissingen.
Pinksterzondag, 12 mei
Met meester Luteijn en nog enigen gingen
we per vrachtwagen van de bode Flipse,
naar Hansweert om nog enig huisraad op te
halen. Te Hansweert aangekomen wilde de
luitenant Fr. De Groof het drijfzakken brugje,
een bruggetje van zeildoekzakken gevuld met
stro, van de werf van V/d Straaten naar het
kanaal brengen met de auto van Flipse. Dus
de inmiddels opgeladen huisraad van onder
meer de fam. Bandenburg maar weer van de
wagen afgehaald. Met de mannen Cornelis,
Dagevos, de Boer en Janse, alias Simon de Wit,
en enige jongens van Van Leeuwen, werden in
bed, met het plan vroeg op te staan en het
boeltje gereed te maken.