EXCURSIE LEUVEN
CLUBLIED 'PALENZETTERS' WESTENSCHOUWEN
Op zaterdag 5 september 1998 gaat de
Vereniging Stad en Lande van Schouwen-
Duiveland op excursie naar Leuven in België.
Leuven is een zeer oude stad, waarvan we de
oorsprong moeten zoeken in de elfde eeuw,
toen graaf Lambert met de Baard zich vestigde
op een eilandje in het riviertje de Dijle. Leuven
lag daarmee aan de oost-west route, zodat de
stad een zeer belangrijk handelscentrum werd.
Vooral de lakennijverheid bloeide. In de twaalfde
eeuw werd de stad ommuurd, restanten van
deze muren zijn nog te zien in het Sint
Donatuspark. In de vijftiende eeuw ging de stad
economisch achteruit, maar hertog Jan van
Brabant vestigde in 1425 de eerste universiteit in
de Nederlanden in Leuven. Dit bracht veel nieuw
leven in de brouwerij. In diezelfde tijd werd
Leuven een centrum voor de graanhandel en de
bierbrouwerij. Dit jaar worden weer de vijfjaar
lijkse bierfeesten gehouden. De naam Stella
Artois komt hier vandaan en is verbonden aan
een brouwerij uit 1366.
Bijzonder fraai is het gotische stadhuis van
Leuven uit dezelfde vijftiende eeuw; precies dit
jaar bestaat het stadhuis 550 jaar. Dit fraaie
staaltje van flamboyante, Brabantse gotiek met
zijn negentiende eeuwse beelden gaan we dan
ook van binnen bezoeken (ook de Vierschaar van
het stadhuis van Zierikzee dateert uit de vijftien
de eeuw).
In de elfde eeuw stichtte de bovengenoemde
Lambert met de Baard de Romaanse Sint
Pieterskerk, waaraan een kapittel met 7 kanun
niken verbonden werd. De Sint Pieterskerk werd
in de vijftiende eeuw vergroot tot een gotische
kerk. In deze kerk, die niet getroffen werd door
de beeldenstorm, is het net gerestaureerde werk
van Dire Bouts 'Het laatste avondmaal' weer te
bewonderen, samen met diverse andere Vlaamse
primitieven, die vooral religieuze kunst schilder
den. De restauratie van de Sint Pieterskerk is ook
dit jaar voltooid, zodat deze grote gotische kerk
weer in volle glorie te zien valt.
Nader kennismaken met de middeleeuwen kun
nen we in het Stedelijk Museum Van der Kelen-
Mertens waar met originele attributen, klanken
en nagebouwde middeleeuwse huizen een
indringend beeld van de zorgen en vreugden van
de middeleeuwen wordt gegeven. Hier waant u
zich compleet in de middeleeuwen!
Door de Oostenrijkse Habsburgs werd de
infrastructuur met kanalen sterk verbeterd in de
achttiende eeuw. De stad kreeg het kanaal naar
de Rupel en daarmee verbinding met de Schelde,
waardoor Leuven een nieuwe bloeiperiode
beleefde. Deze bloei is duidelijk zichtbaar in de
fraaie architectuur met grote kroonlijsten en
midden risalieten rond de voordeuren. Zo wer
den in de achttiende eeuw diverse colleges van
de universiteit verbouwd en vergroot.
Wellicht herinnert u zich dat de Vereniging Stad
en Lande hier al eerder was, in 1978, maar er is
zoveel te zien in Leuven dat we het toen bezoch
te Groot Begijnhof en de Sint Michielskerk kun
nen overslaan.
Drs. RF. Vleugel
EEN CLUBLIED UIT DE OORLOGSJAREN
Al was het dan in 1942/43, voormalig bakker
M. Kommer uit Burgh ziet ze nog duidelijk voor
zich: de in Westenschouwen tewerkgestelde
mannen uit het Brabantse Someren en Asten. De
uit die plaatsen weggevoerden, verbleven met
z'n allen in huize De Wielewaal aan de Westen-
schouwse Steenweg. Onder toeziend oog van
Duitse bewakers, zetten ze overdag palen aan
het nabijgelegen strand. Rijen houten palen die
waren bedoeld om een eventuele geallieerde lan
ding te bemoeilijken.
In december 1941 had het Duitse opperbevel
besloten tot het bouwen van een West-
Europese, voornamelijk betonnen kustverdedi-
5