30
Met vuilniszak, werkhandschoenen en eventueel
een grijper het strand afstruinen om de strijd
tegen het afval aan te gaan. Dat is wat de
vrijwilligers van de werkgroep Strand en Zee van
NLGO nu al twee jaar dag in dag uit doen op het
strand van de Kwade Hoek en het stuk strand
tussen de vuurtoren en camping De Vrijheid.
A
STERNA DECEMBER 2022
I
De Kwade Hoek met zijn verraderlijke stromingen
en prachtige, dynamische natuur. Veel mensen en
organisaties maken er zich sterk voor deze natuur te
behouden. Hoe? Door de handen uit de mouwen te
steken en door middel van educatie. Vrijwilligers maken
handmatig de stranden schoon waardoor de natuur weer
teruggegeven wordt aan de stranden.
Jutten
Jutten betekent van oudsher het zich toe-eigenen van
op het strand aangespoeld materiaal. Het moderne
jutten houdt in dat er naast onder andere hout, schelpen
en andere mooie vondsten hoofzakelijk afval van het
strand wordt geraapt. De Kwade Hoek is al sinds jaar
en dag onderhevig aan sterke stromingen waar het
zijn naam aan te danken heeft. Menig schip is, na een
gevecht hiermee, gezonken op deze hoek. Het is een
Strand opruimen
En ja, het rapen van afval gebeurt allemaal met de hand.
Het moet zelfs met de hand! Door mechanisch rapen
wordt niet alleen het afval meegenomen, maar ook
het voedsel voor het strandleven waardoor de natuur
zich niet verder kan ontwikkelen. Het gevolg is een
ecologische woestijn waar door intensief mechanisch
en menselijk gebruik geen plek meer is voor natuur.
Dat heeft nu lang genoeg geduurd! Niet alleen de
strandcommunities groeien, gelukkig ook het bewustzijn
van het strand publiek. Vaak worden bezoekers van
De Kwade Hoek gezien met plastic zakken gevuld
met afval die zij bij vertrek in de daarvoor bestemde
jutbak weggooien. Dit was de eerst geplaatste jutbak,
terwijl er intussen exemplaren staan langs de gehele
Nederlandse kust. Op de Kwade Hoek staan er drie. Zij
worden geleegd door Natuurmonumenten, gemonitord
en onderzocht. In 2021 werd een totaal van 5500 kilo
afval geraapt van het strand van De Kwade Hoek! Door
het onderzoek en de monitoring in samenwerking met
Dit door het huidige strandbeheer te veranderen en
‘strandcommunities’ van vrijwilligersnetwerken op te
richten en rustplekken in te stellen voor vogels. Een
prachtig initiatief dat financieel gesteund is door de
Postcode Loterij. Door aan in totaal tien criteria te
voldoen krijgt de gemeente Goeree-Overflakkee voor
het tweede jaar op rij de Groene Wimpel, een vlag met
wimpel die op het strand wordt geplaatst. Een zichtbaar
keurmerk van het programma Het Groene Strand dat
aantoont dat de natuurwaarden erkend worden, beheer
en gebruik gerespecteerd worden en dat een community
(vrijwilligers) zich structureel hiervoor inzet.
TEKST JACQULINE VAN KETEL
FOTO’S JAN BAKS
Gidsen
Afgelopen zomer hebben 14 deelnemers een
gidsencursus gevolgd, opgezet door de overkoepelende
organisatie Het Groene Strand. Tijdens drie
bijeenkomsten en twee excursies werden de deelnemers
opgeleid om op onze stranden informatie te geven
over natuur en natuurbehoud, met als ondersteuning
een educatiekar met onder andere informatiefolders
in het Nederlands en Duits, skeletten en botten van
verschillende vissen en zeehonden, vergrootglas en
microscoop. Ook zullen er excursies worden gegeven met
de naam ‘Jutten op het Groene Strand’ (zie Mededelingen
bestuur). Op deze manier krijgt het strand met al zijn
prachtige en diverse natuur de aandacht die het nodig
heeft en verdient.
Keurmerk
NLGO werkt samen met Het Groene Strand, een
landelijke organisatie die is opgezet om de natuur
en natuurbeleving terug te geven aan het strand.
buitendijks prachtig natuurgebied dat behouden moet
worden. Sinds de bouw van de Tweede Maasvlakte zijn
de stromingen zodanig veranderd dat het helaas heeft
gezorgd voor meer afval op onze mooie stranden. Om dit
probleem aan te pakken heeft NLGO twee jaar geleden
de werkgroep Strand en Zee opgericht. Een enthousiaste
en gedreven groep vrijwilligers, bestaande uit NLGO-
leden en belangstellenden, die tot doel heeft een bijdrage
te leveren aan het oplossen van het afvalprobleem. In
samenwerking met onder andere Natuurmonumenten
en Schoon Goeree-Overflakkee worden op vooraf
vastgestelde dagen raapochtenden georganiseerd.
Iedereen mag komen. Verschillend afval is er te vinden
dat hoofdzakelijk afkomstig is van scheepvaart en visserij,
en in mindere mate van bezoekers en rivieren. Vispluis,
draden van visnetten, ligt in kleine en grote kluwens op
het strand en in onze duinen. Door het rapen leer je
anders kijken. Overal ligt afval, plastic bekertjes, touw,
stukjes plastic enzovoorts dat het kritische oog steeds
meer activeert en daardoor beter signaleert.
Universiteit Wageningen, is er meer bekend geworden
over de herkomst van het afval. Opvallend is bijvoorbeeld
afval uit de jaren 70, zoals boterkuipjes, drinkpakjes en
yoghurtbakjes, dat al heel lang in de bodem vastligt. Het
komt vrij als baggeraars de vaargeul dieper uitgraven. Een
ander deel komt van schepen die, soms maanden, onder
de kust liggen te wachten en hun afval overboord gooien.
Afgelopen winter werden uitzonderlijk veel keukenafval
en honderden plastic koffiebekertjes gevonden in de
vloedlijn! Zeer verdrietig, maar de vrijwilligers zijn niet
voor een gat te vangen en gaan er iedere dag met goede
moed tegenaan. De data voor voorjaar 2023 staan
onder de Mededelingen van het bestuur: we gaan drie
zaterdagochtenden samen met Natuurmonumenten het
strand opruimen.
DECEMBER 2022 STERNA 31
