13
mee eindigt de band Van den Brande-
Kleverskerke.
De wapensteen in Kleverskerke
In 1733 laat Johan Pieter Van den Brande
(1707-1758) aan zijn dubbel woonhuis
aan de Lange Delft een monumentale
voorgevel plaatsen door de Antwerpse
architect Jan Peter van Baurscheit (1699-
1768). Deze is geen onbekende op Wal
cheren. Hij bouwt onder andere het Van
Dishoeckhuis en het Beeldenhuis in Vlis-
singen en in Middelburg de Koepoort en
Le Baron Chassé. Voor Van den Brande
bouwt hij eveneens de buitenplaats St.
Jan ten Heere te Aagtekerke en voor
schoonzoon Joh. Adr. van de Perre diens
beroemde stadspaleis aan het Hofplein in
Middelburg.
De gevel aan de Lange Delft krijgt een
rijk versierde kroonlijst getooid met het
wapen van Johan Pieter (nog zonder het
bijschildje; hij wordt pas in 1753 baronet).
Het wapen wordt gesteund door een
leeuw en een griffioen als wapendragers.
(Johan Pieter was een jaar eerder
gehuwd met Maria van Reijgersberg,
eigenares van De Griffioen in Middel
burg.) De laatste bewoner is een achter
kleinzoon, jonkheer Willem Versluys.
Deze laat het gebouw inrichten tot kerk
voor de Afgescheidenen (later de Gere
formeerde Gemeente); in 1898 wordt de
Provinciale Bibliotheek er in gehuisvest.
Tijdens de grote brand van Middelburg,
op 17 mei 1940, vergaat ook dit pand in
de vlammen. De gevel blijft echter over
eind en deze wordt later steen voor steen
afgebroken, genummerd en in de kelder
ruimte van Dam 6 (het voormalig Duitse
hoofdkwartier) opgeslagen door de Aan
nemers- en Patroonsbond in afwachting
van herplaatsing ergens in Middelburg.
Dat is er niet meer van gekomen. Bij
opnieuw uitleggen van de gevel blijkt hoe
slecht die er aan toe is. Mettertijd verdwij
nen er stukken. In de jaren '80 verspreidt
men de hardstenen onderdelen door de
stad ter markering van de verwoesting
van 1940. Het wapen, uit zachter zand
steen gekapt, is daar niet geschikt voor.
Het wapenschild van de familie Van den Brande (foto Ruben Oreel)
Uiteindelijk komt de steen zonder wapen
dragers in Arnemuiden, met het verzoek
aan de Werkgroep Historisch Onderzoek
Arnemuiden hier 'iets mee te doen' in Kle
verskerke. (Kleverskerke vormde van
1857 tot eind 1996 met Arnemuiden de
gemeente Arnemuiden; sinds 1997 met
Arnemuiden, Nieuw- en St. Joosland,
Middelburg en St. Laurens de gemeente
Middelburg.)
Besloten wordt de steen te plaatsen op
de rand van het kerkhof, op de splitsing
van de beide straten, komend vanaf het
Kanaal door Walcheren. Dank zij de inzet
van vooral het dagelijks bestuur van de
inmiddels tot Historische Vereniging Arne
muiden omgevormde Werkgroep en de
kerkvoogdij van de Hervormde Gemeente
Kleverskerke staat de steen daar nu als
herinnering aan een stuk geschiedenis.
Dit artikel verscheen in verkorte vorm in het bulletin van
de Historische Vereniging Arnemuiden: Arneklanken.
jrg. 1nr. 3.
