m m 17 traptorentje. De kerk heeft een reeks een voudige spitsboogvormige tweelichtven- sters met deelzuiltje en rozet in de kop, die teruggrijpen op de vroege gotiek. De sobere, vierkante pastorie naast de kerk was al in 1897 gebouwd, eveneens naar een ontwerp van Van Genk. Tegenover de kerk staat de voormalige school uit 1916. In 1925 vestigden zich hier de zus ters Ursulinen uit Bergen (Noord-Holland). De meesterswoning werd als klooster in gebruik genomen en de school werd meisjesschool. Voor de jongens werd in 1929 een eigen schoolgebouw opgericht achter de kerk. Het genoemde schoolge bouw uit 1916 heeft onder andere een opvallende ingangspartij met tegeltableaus. De Nederlandse hervormde kerk aan het Kerkplein in Schore Niet alleen in de dorpen, maar ook in de stad Goes werd aan het begin van deze eeuw een katholieke kerk met pastorie gebouwd. De neo-gotische kruiskerk met zijdelings geplaatste fronttoren heeft een grotendeels origineel en zeer rijk interieur. Naar aanleiding van de ontwikkeling van Domburg tot badplaats in de negentiende eeuw en de komst van badgasten uit heel Europa, ontstond in deze overwegend protestantse gemeenschap de behoefte aan een katholieke parochie. In 1932 werd aan de Badhuisweg, ter vervanging van de oude kapel, een nieuwe gebouwd naar een ontwerp van J. van Velsen. De kapel in Interbellum-architectuur wordt onder meer gekenmerkt door markante kapvormen met enkele overstekken in een baksteenarchitectuur. Een dergelijke naar het zakelijk expressionisme verwij zende vormgeving komt in Zeeland zel den voor bij kerkgebouwen. ZEEUWSCH-VLAANDEREN Protestantse kerkgebouwen Hoewel in dit gebied het aantal katholieke kerken overheerst, is in de periode 1850- 1945 toch een aantal beeldbepalende protestantse kerkgebouwen tot stand gekomen. In Axel zijn aan de Kerkdreef enkele pro testantse kerken aan te treffen, zoals de Nederlandse hervormde kerk. Het opval lendste element is de toren die volgens het opschrift dateert uit 1865. In 1925 V. De katholieke kerk met rechts de pastorie aan de Singelslraat in Goes werd, op een enkel achttiende-eeuws onderdeel na, de rest van de kerk vervan gen. De toren is een onder invloed van het classicisme tot stand gekomen recht hoekig bouwdeel, opgebouwd uit verschil lende geledingen en bekroond door een achthoekige spits. Voorts is de toren voorzien van blindnissen, gepleisterde decoraties, kroonlijst en pinakels. De uit breiding uit 1925 is uitgevoerd in een sobere baksteenarchitectuur met rondbo gen en voorzien van enig siermetselwerk. De Nederlandse hervormde kerk in Hoek uit 1900-1905 is, net als de bijna twintig jaar jongere Nederlandse hervormde kerk in het centrum van Terneuzen, voorzien van rondbogen. De kerk in Hoek is een zaalkerkje met vierkante fronttoren. De toren verving in 1900 de oude toren ter wijl het schip vijf jaar later in dezelfde stijl werd gebouwd. Opvallend elementen zijn de rondboogvensters, rondboognissen, boogfriezen. Katholieke kerkgebouwen In het overwegend rooms-katholieke Zeeuwsch-Vlaanderen is van het midden van de negentiende eeuw tot het begin van de twintigste eeuw in een groot aan tal dorpen en enkele steden een katholie ke kerk tot stand gekomen, veelal ter ver vanging van een bestaand gebouw. Door gaans werd de stijl van de neo-gotiek toe gepast en werd de kerk voorzien van een hoge toren, waardoor een beeldbepalend De Nederlandse hervormde kerk. Langeslraat te Hoek geheel ontstond. Net als in Midden-Zee land en incidenteel in Noord-Zeeland, werden bij de kerk een pastorie en een of meerdere scholen met meesterswoning gebouwd en een begraafplaats aange legd. In de periode ca. 1850 tot ca. 1880 is de architect P. Soffers favoriet als ontwerper van neo-gotische kerken, terwijl in de jaren tachtig van de negentiende eeuw P.J. van Genk meerdere ontwerpen lever de. De neo-gotiek overheerste als bouw stijl voor de rooms-katholieke kerken tot het begin van de twintigste eeuw. Een voorbeeld uit het grote aanbod van neo-gotische werken van Soffers in Zeeuwsch-Vlaanderen is de kruiskerk met fronttoren aan de Groenendijk bij Kloos-

Tijdschriftenbank Zeeland

Bulletin Stichting Oude Zeeuwse kerken | 1997 | | pagina 21