Pr'<
s2^ï5^v'»W''
totfenifo/r^
V
ifilj
ajste.de
il'wiiHftti»/
+<i
'Evprsdijk
r.
litftltr: *',*->
Kitcr-y^Jinu
Detail van de kaart van Zuid-Beveland van J.W.F. Conrad (1858). Hierop is in kruisjes de in 1868
vastgestelde scheidingslijn tussen de parochie van de H. Maria Magdalena te Goes en nieuw te
vormen parochie in het oostelijk deel van Zuid-Beveland aangegeven.
van de gemeente Kapelle is mogelijk
tot stand gekomen onder invloed van
Josephus Bernardus van Hootegem, die,
wonend in de Willem Annapolder, door
deze maatregel bij de nieuwe parochie
hoorde.
Met dank voor de verstrekte informatie
aan de heer F.H. de Klerk, Gemeente
archief Goes.
Literatuur
A.J. Barth e.a., Katholiek Beveland van 1600
1738. Kroniek van Claus, Goes 1990.
M.J. Louisse, De vestiging van Onze Lieve
Vrouwe parochie te Hansweert, in De Spuije,
mededelingenblad van Heemkundige Kring
De Bevelanden en Vereniging Vrienden van
het Museum voor Zuid- en Noord-Beveland,
November 1997 nr. 41.
A. van Schijndel, De parochie van Hansweert,
in Bijdragen tot de geschiedenis van het bisdom
Haarlem, deel 39, Haarlem 1918.
J. Vis en W. Janse (red.), Staf en storm. Het
herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in Neder
land in 1853: actie en reactie, Hilversum 2002.
Noten
1C. Dekker, Zuid-Beveland. De historische
geografie en de instellingen van een Zeeuws
eiland in de Middeleeuwen, Assen 1971,
pag. 279-280, 359.
2. P.M. Grijpink, Register op de parochiën,
altaren, vicarieën en de bedienaars zoals die
voorkomen in de middeleeuwsche rekeningen
van den ojficiaal des aartsdiakens van den
Utrechtschen dom, Amsterdam 1914, pag.
88.
G.F. Sandberg, Overzetveren in Zeeland.
Zevenhonderdjaar vervoer te water, Middel
burg 1970, pag. 52.
Barth e.a., Katholiek Beveland.
Vis en Janse, Staf en storm.
De kerkprovincie Nederland werd in
1853 verdeeld in vijf bisdommen, te weten
Utrecht (aartsbisdom), Haarlem, s-Herto-
genbosch, Roermond en Breda. Zeeland
ten noorden van de Westerschelde was deel
van het bisdom Haarlem, Zeeuws-Vlaan-
deren hoorde bij het bisdom Breda. Bij een
nieuwe indeling in 1955 werd het aantal
bisdommen van vijf uitgebreid tot zeven.
Vanaf die tijd is heel de provincie Zeeland
deel van het bisdom Breda.
Van Schijndel, De parochie van Hansweert,
pag. 2.
Van Schijndel, De parochie van Hansweert,
pag. 3-4.
Vlissingsch Weekblad, 6 en 13 mei 1871.
Het leggen van de eerste steen werd verricht
door graaf Adolphe F.G.C. de Ribaucourt
(Perk (B), 1837-1911). Het feit dat wij in
het archief van de kerk geen enkele aan
wijzing hebben gevonden van zijn betrok
kenheid bij de stichting van de kerk wijst er
inderdaad op dat dit volledig onvoorzien
was. Mogelijk was hij net met de veerboot
in de buitenhaven aangekomen en ging hij
per diligence naar het treinstation in Vlake,
of omgekeerd.
De papesteen is een van oudsher bekende
steensoort die in de Middeleeuwen door
de monniken in een paepeoven werd ge
bakken. In de negentiende eeuw werd de
papesteen gebakken in een klampoven, een
ommuurde oven met dak zonder schouw en
gestookt met steenkool. Er bestaat rode en
blauwe papesteen. Het is een hoogwaardige
gevel- en siersteen die zeer water- en vorst
bestendig is. De stenen worden vervaardigd
in de Rupelstreek.
Anno 1855 is de oudste vermelding van Jan
Frans van Ranst als steen- en pannenbakker
te Hellegat (Niel). In 1864 verkreeg hij een
machtiging voor de uitbating van een steen
bakkerij met vier ovens. (Informatie: V. van
Dyck, Niels ErfgoedArchief.)
10. De vrachtprijs van 1,25 per duizend ste
nen stond in schril contrast met de 0,50
die schipper Aperen van Nieuw Gastel voor
de eerste lading berekende. Hij berekende
deze (te) lage vrachtprijs in de hoop alle
stenen te mogen vervoeren.
11Van Schijndel, De parochie van Hansweert,
pag. 3,5. Waarschijnlijk omdat de proble
men in de nieuwe parochie hem boven het
hoofd groeiden, werd pastoor Petrus Sla-
man overgeplaatst. Op 4 januari 1872 werd
hij als pastoor benoemd in 't Zand (NH).
Voor zover niet vermeld zijn de gegevens in dit
artikel ontleend aan het archief van de parochie.
Dit bevindt zich in het Zeeuws Archief te Mid
delburg. Het is (nog) niet geïnventariseerd.