lp
VLINDEREXCURSIE BIJ SLUIZENCOMPLEX TERNEUZEN
Op zondag 16 juli 2000 organiseerde de insec
tenwerkgroep een vlinderexcursie in de omge
ving van het sluizencomplex in Terneuzen, want
vorig jaar was hier de vijfstippige sint
jansvlinder in grote aantallen aanwezig.
Om de excursie en de vlinders wat te pro
moten was onze excursieleider Joop de Bak
ker al vroeg afgereisd naar de studio van
omroep Zeeland. In een rechtstreekse uit
zending was Joop samen met o.a. weerman
Jos Broeke van 10 tot 11 uur te beluisteren
in het programma "Zomer in Zeeland". Ui
teraard ging het gesprek over vlinders, de
excursie en het weer. De weerman beloofde
niet veel goeds. Veel bewolking met kans op
een bui en een stevige frisse wind en een
temperatuur van rond de 17 graden. Dus
geen goed vlinderweer.
Toen we op onze verzamelplaats bij paviljoen
de Westkant in de beschutting van de zeedijk
stonden te wachten zagen we al een bruin
blauwtje. Deze soort staat in Nederland op de
rode lijst, dat wil zeggen bij de bedreigde soor
ten.
Kwart voor twee gingen we (5 mannen en 5
vrouwen) van start en het was al een meevaller
dat de vegetatie, voor zover die er nog stond,
droog was. Een deel van de vegetatie was na
melijk gemaaid, maar onze excursieleider was
zeer tevreden over het gevoerde maaibeheer.
Maaien moet gebeuren en hier was gefaseerd
gemaaid en het maaisel was niet verpulverd en
niet direct afgevoerd.
We waren nog maar net vertrokken of we kre
gen in de resterende vegetatie al enkele vijfstip
pige sint-jansvlinders te zien, wederom een
soort die zeldzaam voorkomt in heel Nederland.
Op jacobskruiskruid zaten veel rupsen van de
sint-jacobsvlinder.
Ondanks de mindere weersomstandigheden
kregen we vooral op taluds uit de wind een
groot aantal vlinders te zien. Vooral het bruin
zandoogje werd in grote aantallen waargeno
men. Op deze vrij open vlakte vloog ook een
bont zandoogje, wat we hier niet hadden ver
wacht. Ook kregen we twee exemplaren te zien
van een nieuwe generatie argusvlinders. Op ak-
Door: Eddy Taelman
kerdistel zat een distelvlinder, een trekvlinder
afkomstig uit het warme zuiden en een penseel-
kever. Ook konden we een groot koolwitje, een
klein koolwitje en een klein geaderd witje van
gen en de uiterlijke verschillen door een loupe
potje goed bekijken. In de kanaalberm stonden
ook nog wat beschermde planten, zoals aardak
ker en kaardenbol. Omdat het inmiddels al drie;
uur was geworden en het lichtjes ging regenei
besloten we om langs een andere weg naar de
startplaats terug te keren. Maar ook op onze te
rugweg kregen we van alles te zien en niet al
leen insecten. Aan de westkant van de midden
sluis stond een zeer zeldzame plant, namelijk
een dubbelkelk en wat verderop zadelzwammer
van ongekende afmetingen (zo groot als eer
paardenzadel). Wat had Joop Rijnders een spijl
dat hij zijn camera thuis had gelaten.
Vanaf een brug konden we met een verrekijkei
goed zien dat een kolonie visdiefjes hun jonger
met veel liefde aan het voeren waren. Omda-
we voor een gesloten brug stonden, werd beslo
ten om via een kleine omweg onze route te ver
volgen.
Aan de oostkant van de binnenvaartsluis kwa
men we langs een veldje, dat opvallend ge
kleurd was met bloeiende planten, waaronder
jacobskruiskruid, vogelwikke en vooral veel
knoopkruid. Van tussen het hoge gras kwam
een libel gevlogen. Het bleek het vrouwtje van
de geelvlekheidelibel te zijn.
Tegen kwart voor vier kwamen we na een bij
zonder leuke excursie weer op de plaats waar
we een paar uur eerder waren vertrokken en
hadden we 17 verschillende soorten vlinders en
nog wat zeldzaamheden gezien.
De vijfstippige sint-jansvlinder was op veel
plaatsen aangetroffen en we telden hiervan 71
vlinders. Een eerdere telling op 29 juni in aan
sluitende gebiedjes leverde 546 vlinders op.
Hoe is het mogelijk dat deze zeldzame soort in
dat gebied toch zo talrijk voorkomt? Precies we
ten doen we het niet, maar het maaibeheer zal
hierin een belangrijke rol spelen. Alles maaien
en klepelen als vlinders in het popstadium ver
keren kan funest zijn voor zo'n hele populatie.
Daarom danken wij de beheerder van het slui
zencomplex voor het aangepaste beheer.
14