HERFSTKLEUREN IN EEN NATUURLIJKE TUIN
De ecologische siertuin, een mond vol om te
zeggen: geef natuur kansen in uw tuin. Natuur
begint vlak onder uw neus, aan uw voor- of ach
terdeur. Het is alleen een kwestie van zien, ho
ren en ruiken. Nu het woord "onthaasten" dag
dagelijks wordt gebruikt, kan leren uw zintuigen
te gebruiken een eerste stap zijn, om kennis
over natuur en respect ervoor aan te scherpen
of terug op te poetsen.
Na een zomer die maar niet op gang wilde ko
men, hopen wij allen op fijne herfstdagen om
volop te kunnen genieten van nog enkele dagen
buiten. In de tuin ziet u dat het hoogtepunt van
de bloei- en groeiperiode van kruidachtige plan
ten, struiken en bomen voorbij is. Het is de tijd
van oogsten. Aan struiken en planten merkt u
zaden en vruchten.
Er zijn vele verschillende vormen en kleuren van
zaden. Ze hebben dikwijls een decoratieve
waarde maar zijn ook een bron van voedsel voor
o.a. de kleine zangvogels die zich nu volop voor
bereiden op de winter. Als we zorgvuldig hebben
gekozen welke struiken we aanplanten, zal het u
opvallen dat deze rijk gedekte tafels voedsel
bronnen zijn voor menig voorbijganger. Uw tuin
wordt interessanter. Er gebeurt immers iets.
Wat is een zorgvuldige keuze?
Bij de aanplant van een struikengordel is het
belangrijk dat de struik tijdens alle seizoenen
een meerwaarde geeft. Neem nu de lijsterbes,
of de vlier. Van deze struiken hebt u driemaal
plezier: ze hebben een mooie open bloeiwijze,
ze produceren nectar met als gevolg veelvuldig
insectenbezoek in het voorjaar. Na de bloei zijn
er mooie bessen. Als toemaatje geven ze in vol
le herfst nog een prachtige verkleuring, waar
door u op een mistige herfstmorgen van hun
poëtische uitstraling kan genieten.
In tijdschriften schrijft men over de 'Indian Sum
mer' waarrond een toeristische heisa is ontwik
keld. Gek genoeg kan u dat hier ook beleven.
Ook bij ons zorgen bomen en struiken voor een
Door: Kris Beerlandt op: www.antwerpennoord.be
zelden gezien kleurenspel.
Het herfstseizoen in onze tuin kan best lang du
ren: de eerste struiken verkleuren half septem
ber en dat gaat door tot begin november. Kleu
ren veranderen per seizoen, het schuin invallend
herfstlicht verzacht kleuren.
Wat is verkleuring precies?
De bladeren van vele bomen en struiken krijgen
hun herfstkleuren als de dagen korter worden en
de temperatuur daalt. Aan de voet van het blad
wordt in de herfst een kurklaagje gevormd. De
cellen onder deze laag worden kurkachtig en
waterdicht. Het transport van stoffen naar en
van het blad wordt belemmerd zodat de vorming
van bladgroen verstoord raakt. Het bladgroen
wordt afgebroken door zonlicht.
Als de voorraden voor het opnieuw aanmaken
van bladgroen zijn uitgeput, verliezen de blade
ren snel hun kleur. Wanneer de groene kleur
verdwijnt, worden de andere reeds aanwezige
kleurstoffen zichtbaar. Geel en oranje zijn de
voornaamste kleurstoffen en komen altijd naast
bladgroen in de bladeren voor.
De rode kleur van herfstbladeren wordt veroor
zaakt door kleurstoffen die vaak niet vooraf in
het blad aanwezig waren. Ze werden gevormd
toen het verval begon. De rode stoffen zijn che
mische verbindingen die planten rood, blauw of
paars kleuren. De bladeren met de felst rode
kleur zijn vaak rijk aan koolhydraten in de vorm
van suikers. De verkleuring is vaak het mooist
en het grootst in seizoenen met een abrupte
overgang van warme zomerse temperaturen
naar lagere in de herfst, waardoor het transport
van suikers uit het blad opeens wordt vertraagd.
Eigenlijk is de herfst het seizoen met de rijkste
en warmste kleurenharmonie kleurenharmonie.
Als dat in uw tuin nog niet het geval is en het in
september een saaie boel wordt, kan u van dit
plantseizoen misschien gebruik maken om een
boom of struik aan te planten die de volgende
16