'Er gaat een wereld voor je open
4
KSHe
De Floron-cursus
t 7
WP
Inspectie van een veteraanboom
Paars® dovenetei
I
WiI je de natuur leren kennen, dan moet
je planten leren kennen: die kunnen je
veel vertellen over de ecologie van een
leder jaar, van maart tot begin juli,
geeft Floron een online basiscursus
Flora. In veertien lessen leer je de
belangrijkste families en soorten her
kennen en te determineren met Heu-
kels' Flora. Hiermee krijg je een goede
basis om bijvoorbeeld een bijdrage
te leveren aan vrijwilligersprojecten
zoals het in kaart brengen van kilo-
meterhokken. Een aantal van onze
leden waaronder Bert Vanden Berghe,
Christine Lombaerts, Guy De Vos en
Marleen Peeters volgden deze cursus.
Een korte terugblik.
Wiöa
dowaneïel
plaats/aldus Bert. Christine beaamt dit:
'Planten zijn indicatoren. Hun aanwe
zigheid vertelt iets over de bodem, over
biodiversiteit. De waarde die planten
hebben voor insecten, de manier waarop
de bloemen bevrucht worden, hoe ze
hun zaden verspreiden, het zijn allemaal
boeiende facetten/
Heukels' Flora
Alle deelnemers zijn het erover eens,
dat de goed gestructureerde lessen
van Stef van Walsum van Floron heb
ben geholpen om meer details aan
planten te ontdekken en makkelijker te
determineren met behulp van Heukels'
Flora. Nathalie De Somer van de Plan-
tenwerkgroep:'Wie zichzelf een cursus
gunt, is niet langer afhankelijk van al te
gemakkelijke beeld-identificatie via apps
of voortdurende begeleiding en ervaart
zo de voldoening die hoort bij het onder
de knie krijgen van nieuwe kennis. De
kennis en de inzichten die we zo opdoen,
zetten we om in natuurbescherming.'
Nathalie onderstreept het belang van
goede waarnemingen als je deze wilt
invoeren in bijvoorbeeld waarneming,
nl. 'Als validator kan ik aan de ingevoer
de waarnemingen herkennen wie met
nieuwsgierigheid naar planten kijkt.'
Wat doe je ermee?
Tijdens de cursus word je uitgedaagd
om een eigen kilometerhokte inven
tariseren. Niet iedereen doet dit overi
gens. Guy volgde de lessen omdat hij
als natuur- en bosgids bij Natuurpunt
Vlaanderen zijn deelnemers meer wilde
kunnen vertellen over de planten onder
weg. Voor Bert was de cursus aanleiding
om met zijn vrouw vaker de natuur in
te trekken en plantjes te bestuderen.'Je
ziet zoveel wonderlijke details als je er op
gaat letten.' En Christine geniet nog meer
dan voorheen van de schoonheid van
alle planten die ze ziet.'Onkruid bestaat
niet. Elke plant heeft een verhaal, iets
moois.'Wil je echt plezier aan de cursus
beleven, dan moet je er ook tijd in inves
teren. Christine:'Je moet voor deze cur
sus wel voldoende tijd hebben om het
veld in te gaan en je huiswerk te maken.'
Guy vertelt: 'Door meer naar de details
van de planten te kijken, heb ik ontdekt
dat sommige planten niet de plant was
die ik dacht.' Bert vat de essentie samen:
'Vroeger vond ik planten ook al wel inte
ressant, maar ik besef nu dat ik héél veel
gewoon niet zag omdat ik het niet ken
de. Er gaat een wereld voor je open maar
tegelijk besef ik dat ik nog een leven lang
te leren heb. En dat is het mooie ervan!'
Meer info over de cursus:
www.floron.nl/floracursus
Wil je met iemand van de Plan-
tenwerkgroep overleggen of deze
cursus iets voor jou is? Stuur een
mailtje naar: plantenwerkgroep@
steltkluut.nl
Bert Vanden Berg he: Écht duizend- J
guldenkruid
Bert Vanden Berghe: Rapunzelkl^faté
Monumentale zomereik in het bos van Sint-Jansteen. Ook deze
boom wordt in de schaduw gezet door veel jongere bomen rond
om hem.
Literatuur
Bütler, R., Lachat,T., Krumm, F., Kraus, D., Larrieu, L., 2020:
Field Guide to Tree-related Microhabitats.
Dort, Klaas van en Bart Hovers, 2021Coniocarpen, Regen-
schaduwspecialisten.
JoyeTom, 2013, Het beheer van veteraanbomen, Bosrevue
46, Inverde.
Read Helen 2012, Veteran trees - a guide to good, Natural
England en Ancient Tree Forum.'Het beheer van veteraan
bomen'is een vertaling (en gedeeltelijke bewerking) van het
boek van Helen Read, Agentschap voor Natuur en Bos, 2012.
Vereniging van Bos- en Natuurterreineigenaren (VBNE)
2020, Gedragscode Soortbescherming Bosbeheer.
De steltkluut herfst 2022
Christiraf€ofnbaerts:Huiswerkopdracht:
zoek eefc/K en een Paarse dovenetel.
Beschrijf d- verschillen, tv laak foto's en
zorg datae onderscheidende kenmerken
goed zichtbaar zijn.
Beleid
Beleidsmatig wordt het belang van "versleten" bomen nog
onvoldoende onderkend. In de nieuwe Gedragscode Soortbe
scherming Bosbeheer (2020) wordt nauwelijks aandacht aan
veteraanbomen besteed. Positief is wel, dat in de gedragscode
is opgenomen dat bomen met holten niet mogen worden ge
veld in verband met het mogelijke voorkomen van vleermui
zen, marters en broedende vogels. Voor dikke bomen met veel
dood hout wordt de term "Bijzondere keverbomen" gebruikt:
"Dikke kwijnende bomen waarin larven van vliegend hert en
vermiljoenkever kunnen voorkomen, worden ontzien". In onze
streek zijn deze soorten overigens nooit aangetroffen.
In de gemeentelijke kapverordeningen staat meestal dat het
ecologisch belang meegewogen moet worden. In de praktijk
houdt dit niet veel in. Veel veteraanbomen staan niet eens
geregistreerd op een lijst die bij de kapverordening gebruikt
wordt en zijn daardoor niet beschermd. Op zijn best vindt bij
de wel geregistreerde bomen een controle op broedvogels
en vleermuizen plaats. De andere soortgroepen, die juist veel
soortenrijker zijn, krijgen hierbij tot nu toe geen enkele aan
dacht. Het wordt te lastig gevonden en de kennis ontbreekt
vaak. Als dit niet verandert zou tenminste het voorzorgsprin
cipe moeten gelden. Dit houdt in dat veteraanbomen nooit
worden gekapt, tenzij het echt niet anders kan.
