- 34 -
moeten omkomen hebben. En dit, en tevens wassing met
Sp aans zeep sop water, waren naar mijne bevinding
goede medecijnnen. Nogtans zijn der onderscheidene ge
weest, die een aan zi enne lijk e som geld hebben ver
meestert over die voorschreve kwaal.
In dit jaar 1843 niet boonen, die het vorig jaar in
Holland gegroyd v/aren, bezaid 2 gemete en 40 Roiden,
en daar af gedorsen 37 zakken l
In 1844 kwamen veelal mensen in moeite, uit hoofde
dat het gouvernement een leening eissten van eenhon-
dert zevenentwintig miljoen guldens in zijn eigen rijk
en hier zoude elk aan bij dragen navenant zijner bezit
tingen a tegen drie per hondertHet wierd genoemd
,rvriewillig;i en ingeval als het niet vol kwam, dan
zoude het geforsceerd worden. Gelukkig, dees voorzeg
de leening is vrijwillig volteekend.
In 1843, in het begin van julij, ontdekten men een
kwaad in de aardappelen, daar de struiken en bladeren
in volle groe stonden.. Eerst zwarte en bruine vlekken
aan en op de zelve. Dit kwaad nam hand over hand toe,
zoo dat binnen weinig dagen Oeon twijffelen meer was
en eindelijk zag men geheele velden ontijdig zwart staan.
Gelukig, dat de vroege aardappelen zoo ver gevordert
waaren. Daar ben op de lugte landen nog eenig geschot
uigekomen, maar alle soorten,die tot do winteraardap
pelen behoorden, ben> over het algemeen niet meer uit-
gedolven- als dat er «p- geplant was en dan nog slegt
van smaak»
In 1846 niet alleen een drogen, maar verschrikkelijk en
heeten zoomer, zoo dat alles over liep. Ja, den zomer-,
oogst, heeft heel mager geweest en ook den rogge gaf
zoo weijnig, geschat maar 4 en 6 zak van 111 gemet.
Den laten augustus van dit jaar-klaverzaad schoonge
maakt s van 180 Roe een mud en tien kop
In 1846 de buitendeelen der huizing laten schilderen
met groene verf en daar voor betaald 19, Voor de
schuur en wagenhuis negentien stoop teer gebruikt,
4,23 een man daar twee dagon aan. geteerd, dus ƒ2, r
(Op de buitenste voorpagina staat nog, halfverschroeid,
te lezen s) In 1844, den 14 desenbèr, I ar.getrouwd
en 1843 de keet geboud in Sluispolder
riCOLi/S barker 'A. DE BOO.
ISKNEUZEU mADEUDALIIE
33
IViEEKRAP
(Jog enige losse mededelingen)
Vermoedelijk de oudste keur op het vervaardigen van
meekrap "werd te Capelle uitgegeven? ze dateert van
omstreeks 1480.
De grote stadsbrand te Reimerswaal in 1320, waarbij
meer dan 300 (veelal houten) huizen .afbrandden, zou
zijn ontstaan in een van de vele zoutketen of in een
van de me est oven. In de herbouwde stad (plattegrond
van 1330 door Jacob van Deventer) zien we de brandge
vaarlijke industrieën samengebundeld in het oostelijk
stadsdeel, rond de havens het eerste voorbeeld
van ;Tst adsplanning'7 met overheidsbemoeienis in ons land.
Het grootste kwantum verpulverde meekrap werd via
Rotterdam verscheept naar Engeland (textiel).
Veel meekrap werd ook in frankrijk verbouwd. In de
buurt van Rijssel en At recht zou zelfs nu nog altijd
heel wat meekrap verbouwd worden. Zijdelings hoorden
we, dat de vlaamse t.v. hier deze zomer nog een uit
zending aan heeft gewijd in verband met de pendelende
Belgen, die daar in de textielindustrie werken.
Uit Frankrijk stamt ook het woord ''garancine'7 (het
franse woord voor meekrap iss garance). Garancine is
de kleurstof die men uit de mee vrijmaakt door middel
van zwavelzuur; een franse uitvinding van omstr. 1840.
De naam en de kleur van meekrap wordt nog bewaard in
het nederlandse woord 7ïkraplaki:een donkerrode lak-
soort.
De mee-delvers waren vrij rauwe lieden, wat bijv. blijkt
uit het volgende.
Op Zuid-Beveland placht men te zeggen!
:7Kloete spitte, lange spêê,
Lit je klauwn wat dichter gee.!!
Vrij vertaald zou dit ongeveer betekenens
Kluiten mee spitten met de lange mee-spa,
V/erk toch eens wat vlugger l
En dan had men ook een fraai spelletjes Kleine jon
ge bj es, die nieuws gierig dichterbij waren gekomen, pak
te men vast, stroopte ze ce broek af en zette ze in
het gedolven gat. Op eigei kracht konden die knaapjes
niet uit het gat komen -ot groot vermaak van de