Eigenlijk al beginnend in de zestiende eeuw verschenen er, geheel anders dan de
tot nu toe geschetste ontwikkelingen, een aantal elementen in het landschap die
zich door hun aard en omvang moeilijk lieten schikken naar het bestaande. In
het geval van forten als Den Haak en Rammekens viel dat overigens nog wel
mee. Met het havenkanaal van Middelburg naar het zuidoosten, richting
Nieuwland, was het al anders. In 1817 volgde een nieuw kanaal naar het
noordoosten. In de jaren 1867-1873 tenslotte de aanleg van het Kanaal door
Walcheren, gevolgd door de spoorlijn. Al deze elementen betekenden even
zovele doorsnijdingen waarmee de vroegere eenheid deels verloren ging.
Landschapsgrens door verschil in agrarisch bodemgebruik
Een beeld van een landschap
Een landschap bestaat niet alleen uit wat sporen in de slik. Buiten die sporen in de
vorm van verkaveling, wegen, waterlopen en dijken omvat het ook nog zoiets als
een verticale dimensie. En ook die is in de geschiedenis geworteld. Dan gaat het
om verschijnselen als weg- en erfbeplanting, om perceelsbegroeiing en om
buitenplaatsen. Het beeld van Walcheren als de tuin van Zeeland, als God's lief sten
tuin is vooral op dit aspect van het landschap gebaseerd.
De karakteristieke Walcherse wegbeplanting zou volgens sommigen haar oor
sprong hebben in 1515 toen Karei V de moernering verbood en een alternatieve
27
