f
KAN VEGANISTISCHE 1B
LANDBOUW
DE WERELD VOEDEN?
F
I
■I
grp.
Productie volledig vrij van dieren
In plaats van dier
lijke mest wordt een
mengsel van onder
meer gras, klaver
en luzerne gebruikt
om de gewassen te
laten groeien.
A,-
fl
Je moet vanuit Zeeland wel een eindje rijden voor het eerste ‘Biocyclic Vegan’ gecertificeerde
landbouwbedrijf in Nederland. Dat is Zonnegoed van boeren Joost van Strien en Christiaan
Feickens. Het ligt in de Noordoostpolder. Op 93 ha zeeklei worden hier luzerne, aardappelen,
uien, wortelen, pastinaak, pompoen en rode bieten verbouwd. Zonder kunstmest,
bestrijdingsmiddelen en dierlijke mest. Maar mét een gezonde bodem.
-
I
Willem de Weert
I J
I
r.i>
STS
ISSsrSSb^
Ens Noordoostpolder
‘j.
A.
P'r'^
Wantij spreekt Joost van Strien.
Hij heeft het niet alleen druk op het
land. De belangstelling voor een andere
manier van werken is in tijden van
boerenprotesten groot. Pers aan de lijn,
verzoeken voor rondleidingen, lezingen
en cursussen. In het voorjaar gaf hij een
presentatie op het symposium No Shit
in Middelburg dat door ZMf en Partij
voor de Dieren georganiseerd was.
Deze zomer bezocht minister van
landbouw Staghouwer het bedrijf om
zich persoonlijk op de hoogte te stellen.
De minister reikte ook aan Zonnegoed de
prijs uit van de Agrarische Ondernemer
van het jaar. De jury vertegenwoordigd
door LTO, WUR, Skal en Lely, roemde de
visie en de doorzettingskracht van de
ondernemers. Ook Wantij is nieuwsgierig
en legde de volgende vragen voor.
Wat is veganistische landbouw
dan precies?
‘Veganistische landbouw is een stap
verder dan de biologische landbouw.
Ik ben in 1992 begonnen met een
traditioneel akkerbouwbedrijf.
In de akkerbouw worden planten
verbouwd. Dat is toch al veganistisch?
‘Dat is tot op zekere hoogte waar.
We fokken inderdaad geen varkens,
kippen of koeien. Maar de akkerbouw
staat normaliter, naast de productie voor
menselijke consumptie, ook ten dienste
van de veeteelt. De akkerbouw
produceert veevoer zoals mais en maakt
op zijn beurt gebruik van de veeteelt om
het land mee te bemesten (drijfmest).
Die keten willen we met veganistische
landbouw doorbreken.'
Vijf jaar later ben ik omgeschakeld naar
de biologische landbouw en heb de naam
veranderd in ‘Zonnegoed'. De zon is de
bron van alle leven op aarde. Biologisch
werken betekent dat we niet langer
kunstmest en bestrijdingsmiddelen
gebruiken. In 2004 kregen we het
Demeter keurmerk. Maar je blijft
afhankelijk van dierlijke mest. Daar zitten
resten van bestrijdingsmiddelen in. Er is
moeilijk aan zuivere mest van biologische
veeteeltbedrijven te komen. Dat zinde
me niet. Mijn idee was om onze
vlinderbloemige gewassen (luzerne en
klaver) niet langer te verbouwen voor
veevoer, maar om die zelf op het bedrijf
te houden: voor de bemesting. Om de
planten als mest aan de bodem toe te
kunnen dienen, hoeft het alleen gemaaid
en gehakseld te worden.
De luzerne en klaver halen op een
natuurlijke manier stikstof uit de lucht
en brengen dat in de bodem. Wat ze niet
leveren is fosfaat, een andere cruciale
voedingsstof. Om de kringloop te sluiten zou
je de mens als ontbrekende schakel terug in
het systeem moeten brengen. Dat kan door
bijvoorbeeld gezuiverd rioolslib te gebruiken.
Maar zover zijn we nog niet. Bovendien zit
de Nederlandse bodem door overbemesting
al vol met fosfaat, dus kunnen de boeren wel
even vooruit.'
En wat houdt duurzaam bodembeheer in?
‘Dankzij slimme wisselteelt en
plantaardige bemesting putten we de
bodem niet uit. We sparen de bodem
door niet te ploegen en door te werken
met vaste rijpaden voor de machines
zodat de bodem niet belast wordt.
Het bodemleven neemt juist toe: meer
bacteriën en meer wormen. Ik zeg wel
eens bij wijze van grap: dankzij de
veganistische landbouw komen er meer
dieren! Veel bodemleven betekent grond
met een gezonde weerstand, beluchting,
waterhuishouding en goed beschikbare
voedingsstoffen. Verder ligt de bodem zo
kort mogelijk braak om bijvoorbeeld
verdamping tegen te gaan.
Kan veganistische landbouw de
wereld voeden?
‘Daar zeg ik volmondig JA op. Op dit
moment wordt namelijk driekwart van
de landbouwgrond op de wereld voor
veevoer gebruikt. Hoe minder we leunen
op de industriële veehouderij, waar
niemand vrolijk van wordt, des te meer
grond er vrij komt. Veganistische
landbouw kan dus veel meer monden
voeden en zelfs land dat minder geschikt
is voor de landbouw teruggeven aan de
natuur. Hoe mooi is dat?'
Is dit dan de landbouw van de
toekomst?
‘Dat denk ik zelf van wel. Natuurlijk mooi
voor alle dieren in kwestie die niet meer
gefokt en geslacht worden, maar ook
voor de mensheid op de langere termijn.
De landbouw van de toekomst gebruikt
in mijn visie geen kunstmest en
bestrijdingsmiddelen en houdt veel
minder productiedieren, produceert
We beregenen zelden. We vinden het
wiel niet alleen uit. Op Zonnegoed
werken we samen met het Louis Bolk
Instituut dat onderzoek doet naar een
duurzaam bodembeheer.'
I
-t-
wantij oktober 2022 ^19^
^18^ wantij oktober 2022
A. i.
J
