‘Lokaal agrarisch
afval hebben we in
Zeeland genoeg.’
Wereldwijd blijven miljarden kilo’s niet afbreekbare plastics in het
milieu achter. Microdeeltjes plastic komen in organismen terecht,
ook in het lichaam van de mens. Een Zeeuwse uitvinding, Hemcell,
kan bijdragen aan de oplossing van dit probleem.
17
wantij december 2022
Middelburg
Willem de Weert en Bibian Scheepstra
VOOR
PLASTICS
Nico Osse uit Heinkenszand is onder
nemer in de verpakkingswereld. Hij
maakte eerst verpakkingen voor de
media- en telecomindustrie. ‘Klanten
vroegen mij steeds vaker naar groene
oplossingen en ik ging op zoek. In eerste
instantie kom je dan uit bij bestaande
bioplastics. Die zijn niet gemaakt van
aardolie, maar van landbouwgewassen
zoals maïs. Het nadeel is dat ze duur en
breekbaar zijn.'
Palmblad
Osse ontdekte bij toeval een alternatief.
‘Een relatie van mij uit India maakte van
palmblad bakjes, pakjes en zakjes. Dat is
daar een eeuwenoude manier van
verpakken. Maar ik had geen interesse
om die spullen te verkopen. De verpak
king die hij uit het palmblad maakte, viel
helemaal uit elkaar. Ik bleef zitten met
twee soorten afval. Het afval van
bioplastics en het afval van het palmblad.
Vervolgens gooide ik deze twee afval-
soorten bij elkaar om iets te proberen.
Er kwam een product uit waar je het blad
bijna helemaal in zag verdwijnen.
HemCell was geboren! Je kunt van
tevoren niet altijd alles bedenken, je
moet toch gewoon proberen. Dat is wat
ik op hogescholen ook altijd zeg: eerst
doen en dan denken! Ik noem het ook
wel ‘reversed engineering'. Inmiddels is
het patent in zo'n veertig landen erkend.
HemCell heeft een laag soortelijke
gewicht, een lage verwerkingstempera-
tuur en een hoge hittebestendigheid.
Belangrijk is dat het op de koude grond
composteerbaar is. Dat wil niet zeggen
dat het op dezelfde dag vergaat. Als het
composteert ziet het er ook niet gelijk
netjes uit.'
Zes maanden
‘Wat is snel bij composteren?' vraagt de
Zeeuwse ondernemer. ‘Een bananenschil
doet er in de natuur al gauw twee jaar
over. Wij voldoen aan de Australische en
Aziatische eis van zes maanden,
de strengste van de wereld. Er blijven
geen micro- of nanoplastics achter.
Boerenfamilies
Terug naar het afval c.q de grondstof.
‘In India wordt het palmblad verzameld op
bestaande kleinschalige betelnoot
plantages. Daar is het bladmateriaal
agrarisch afval dat na sortering voor een
deel lokaal benut voor o.a. de bekende
palmblad bordjes en schalen. Het overige
afval wordt schoongemaakt, verzameld en
gedroogd en biedt extra inkomsten voor
de kleinschalige boerenfamilies. In India
hebben 1500 gezinnen zo extra inkom
sten. Er is een coöperatie voor opgericht.
Anders zouden ze geen extra inkomsten
hebben, waren de bladeren afval en
zouden die verbrand worden. Nu wordt
het afval in fases verwerkt tot een fijne
poedervorm en droog en vochtvrij verpakt
voor verscheping naar hier.'
De verbindingen die er vanaf het begin in
zitten, verdwijnen compleet. Dat vind ik
eerlijk gezegd veel belangrijker dan de
snelheid van composteerbaarheid.
Want, die micro- en nanoplastics die zich
in andere zogenaamd biologisch afbreek
bare kunststoffen bevinden, zitten overal.
Die verdwijnen niet meer uit ons milieu.
De plasticsoep had niet bestaan als alles
van HemCell materiaal was geweest.'
Evenaar
‘De palmboom waarvan wij het afval
gebruiken, groeit overal rond de evenaar.
Mijn droom is om daar fabrieken op te
zetten die HemCell maken voor de lokale
markt. Dat scheelt een hoop heen en
weer gesjouw met containers.
Voor Europa is een andere stap nodig:
het ontwikkelen van een variant uit lokaal
agrarisch afval zoals fruitafval, uien- en
aardappelschillen. Daarvan hebben we in
Zeeland volop. Dan ben je helemaal
lokaal/regionaal zelfvoorzienend.
Voor beide stappen is veel geld nodig.'
Meer weten?
www.hemcell.com
Bibian Scheepstra is projectleider duurzaamheid en
circulaire economie bij ZMf. Willem de Weert is eind
redacteur van Wantij.
ZEEUWSE
UITVINDING
ALTERNATIEF
(1^ wantij december 2022
