Poolse mo(nu) menten
fes J
'ZOjW In tegen dat
gedndjag”
22
23
Bij een bezoekje aan
Axel wordt al snel
duidelijk dat er een link
tussen Axel en Polen
is. Twee voorbeelden
zijn de gedenkmuur en
het standbeeld, beiden
ter nagedachtenis van
gesneuvelde Poolse
soldaten.
Z’n Opel Kadett bestaat niet
meer, maar ook z’n nieuwe auto
zit vol met stickers.
Om met het standbeeld te beginnen,
deze is te vinden aan de Zeestraat
en laat een achterovervallende
naakte mannenfiguur zien en is
gemaakt van brons. Het beeld is
in 1948 geplaatst en gedenkt de
25 Poolse soldaten die zijn
omgekomen bij de bevrijding van
A xel in de Tweede Wereldoorlog.
Bij het forceren van het kanaal
Axel-Hulst woedden hevige
gevechten, waarbij in totaal 25
soldaten van het tiende Regiment
Poolse Dragonders zijn gesneuveld.
De symboliek achter het standbeeld
is dat het moment wordt uitgebeeld
waarop een man zijn laatste bezit
verliest, zijn leven.
Aan de Burchtlaan in Axel staat
een gedenkmuur ter nagedachtenis
aan de gesneuvelde soldaten. Het
monument is in 1952 geplaatst
en heeft als tekst: ‘Voor uw en
onze vrijheid’, met de Poolse
vertaling. Ook in sommige Axelse
straatnamen is de link met Polen te
ontdekken, terwijl in verschillende
straten speciale informatieborden
zijn geplaatst. De herinnering
wordt jaarlijks op 4 en 5 mei
levend gehouden mei met een
herdenkingsbijeenkomst.
Zou je niet eens stoppen?
Twee keer per week belt hij naar
het radioprogramma Zegt u ’t maar
van Omroep Zeeland. Begint z’n
verhaal regelmatig met “dat hij weer
in de gordijnen hangt”. “Dan zegt
Hij draagt het waterschap een warm
hart toe. “Ik zie wat jullie doen om
onze voetjes droog te houden. Dat
inspireert me. En ik ben mijn grote
vriend Toine Poppelaars zo dankbaar
dat ik na 32 jaar eindelijk een
monumentje in de berm mocht zetten
voor Fabiola.”
Voor de toekomst heeft-ie maar één
wens: “Dat de koeien in de wei blijven
en de polders niet verder onder water
gaan.” Erik Vervaet blijft zich hier als
de pitbull voor inzetten. Of wellicht is
tempelier een betere naam_
nimmer toegeven om de boer de
rug toe te keren. De boer moet
gekoesterd worden.” Hoewel deze
strijd zijn levenswerk is geworden,
houdt Erik ook van andere zaken.
“Ik heb ook een hoop lol in mijn
leven hoor! Ik leef voor mijn vrouw
Teunie en de boeren. Dat geeft mij
kracht en inspiratie. Maar ik ben ook
erg geïnteresseerd in archeologie,
buitengewoon interessant vind ik dat.
En in de historie van de streek. Weet
je dat de tempeliers uit de buurt van
Westdorpe komen?”
m’n vrouw ‘ga je nou alweer bellen’.
Het komt op in m’n koppie en ik
zeg waar het op staat. En ik laat
me door niemand de wet opleggen.”
Toch heeft-ie ook een tijdje niet
gebeld. Toen hij bedreigingen met
kogelbrieven kreeg. “De recherche zei:
‘Zou je er niet eens over denken om
te stoppen?’ Ik zeg Wat!? Ik die niks
misdaan heb? Ik kom voor de mensen
op, ben een sociaal mens. Ik kreeg in
die tijd zo veel mooie kaarten.
Dat deed mij goed.”
■o
Scheldestromen herfst 2022
Scheldestromen herfst 2022
tekst: Bas Dingenouts
foto’s: Cynthia Cats
Axel